Eind januari werd de Shell-overname van gasgigant BG goedgekeurd door de aandeelhouders. Uit een inventarisatie van Follow the Money blijkt dat de meerderheid van de grote Nederlandse pensioenfondsen vóór stemde, terwijl ze ondertussen hard roepen te willen verduurzamen. Waarom doen ze dat?
Uit een rondvraag van Follow the Money blijkt dat het grootste deel van de pensioenfondsen vóór de overname stemde. Van de 22 fondsen die wilden reageren, vonden maar liefst 19 de overname een goed plan. Vrijwel al die fondsen vermelden op hun website duurzaam te willen beleggen. Zelfs het Pensioenfonds Zorg en Welzijn, al negen jaar op rij het duurzaamste pensioenfonds volgens de VBDO, stemde voor.
Mark van Baal, oprichter van de beweging Follow This, verbaast dat. ‘De fondsen nemen een enorm financieel risico door voor de overname te stemmen. Ze roepen heel hard dat ze willen verduurzamen, maar staan hun grootste belegging toe om 50 miljard in fossiele brandstoffen te stoppen.’ Met Follow This probeert Van Baal om Shell te bewegen een duurzaam bedrijf te worden.
Risicovolle overname
Hoewel de strategische belangen zwaar lijken te wegen, is het voor pensioenfondsen de vraag of de overname van BG een positief effect zal hebben op de waardeontwikkeling van hun fonds. Van Baal: ‘De overname is risicovol. Shell heeft op zijn balans veel olie- en gasvoorraden staan, maar kan die door de klimaatmaatregelen misschien helemaal niet uit de grond halen. Zodra de tweegradendoelstelling wordt omgezet in beleid, moet tweederde van die voorraden in de grond blijven.'
‘Shell presenteert het als de overname van een ‘schoon’ gasbedrijf, maar wie goed naar de cijfers kijkt ziet dat BG net zo goed een oliebedrijf is. Op de korte termijn levert BG ongeveer 70 procent gas en 30 procent olie, maar op de lange termijn is dat 50 procent gas en 50 procent olie. Shell koopt dus net zoveel olie- als gasvoorraden. Daar komt ook bij dat BG veel olievelden heeft die relatief duur zijn om te winnen. Door BG te kopen heeft Shell nog meer van dat soort voorraden, en dus nog meer stranded assets.’
Analisten wijzen op de transformatie van Shell van olie naar gasbedrijf, die voor de pensioenfondsen reden is om hun koers vast te houden. De informatie dat een euro die in groene energie wordt geïnvesteerd, inmiddels meer oplevert dan een euro die in oliewinning wordt geïnvesteerd, heeft onze pensioenfossielen kennelijk nog niet bereikt.