Energie uit wind en zon is nu goedkoper dan de energie uit 60 procent van de steenkoolcentrales in de wereld. Binnenkort geldt dat voor alle centrales, waarschuwt de financiële denktank Carbon Tracker. Investeerders riskeren daardoor meer dan 600 miljard dollar te verspillen.
Om de opwarming van de aarde tot 1,5 graden Celsius te beperken, moet het wereldwijde steenkoolgebruik voor de productie van elektriciteit met 80 procent dalen tegen 2030. Maar wereldwijd is nog altijd 499 gigawatt aan nieuwe steenkoolkracht gepland of al in aanbouw, goed voor 638 miljard aan investeringen.
Het nieuwe rapport van Carbon Tracker waarschuwt dat overheden en investeerders hun investeringen nooit zullen terugverdienen, omdat kolencentrales doorgaans 15 tot 20 jaar nodig hebben om hun kosten te dekken.
Gestrande activa
“Hernieuwbare energiebronnen laten wereldwijd steenkool achter zich, en voorgestelde steenkoolinvesteringen dreigen gestrande activa te worden”, zegt Matt Gray van Carbon Tracker. “De markt stuwt de overgang naar een koolstofarme energie, maar overheden luisteren niet. Het is economisch logisch voor overheden om nieuwe kolenprojecten onmiddellijk stop te zetten en bestaande installaties geleidelijk uit te faseren. ”
Het rapport stelt vast dat de dalende kosten van wind- en zonne-energie en de investeringen die nodig zijn om te voldoen aan de bestaande voorschriften voor koolstof- en luchtverontreiniging, betekenen dat steenkool niet langer de goedkoopste vorm van energie is in een grote markt.
Daarvoor analyseerden de auteurs de kosten en opbrengsten van 95 procent van alle steenkoolcentrales die wereldwijd in bedrijf, in aanbouw of gepland zijn, goed voor 6696 operationele eenheden en 1046 eenheden in de pijpleiding.
China en India
Uit die analyse blijkt dat in China het meeste investeringen gevaar lopen, met 100 gigawatt aan steenkool in aanbouw en nog eens 106 gigawatt gepland. China heeft 982 gigawatt aan steenkoolcentrales in bedrijf, en al 71 procent daarvan produceert duurdere stroom dan zon en wind kunnen leveren.
In India loopt 80 miljard dollar aan investeringen gevaar, met 37 gigawatt aan steenkool in aanbouw en 29 gigawatt gepland. Het land heeft 222 gigawatt aan bestaande kolencapaciteit en de helft - 51 procent - kost meer dan nieuwe hernieuwbare energiebronnen.
Maar ook de EU en de VS blijven niet gespaard. In de EU loopt 16 miljard dollar (14,2 miljard euro) gevaar of 7,6 gigawatt aan nieuwe kolencentrales, voornamelijk in Polen en Tsjechië. In de EU kost bijna alle (96 procent) stroom uit steenkool nu meer dan die uit nieuwe schone energiebronnen. In de VS is dat bijna de helft (47 procent).