Ze kunnen het dak op, je kunt er overheen fietsen én ze dienen als geluidsscherm: zonnepanelen. We zetten ze in steeds grotere getalen in. Daarmee kan de hoeveelheid duurzaam opgewekte energie in Nederland aanzienlijk stijgen. Helemaal als er steeds meer zonnewallen langs de snelweg verschijnen. Eind dit jaar is de eerste grote zonnewal een feit en de innovaties zijn in volle gang.
Al voor millennium zonnepanelen snelweg
Ze zijn er eigenlijk al, maar dan in het klein. Langs de A9 bij Oudekerk aan de Amstel zijn vlak voor het millennium al 2200 zonnepanelen boven op de 1650 meter lange geluidsscherm aangebracht. Een paar jaar daarvoor werd er al een scherm van 500 meter langs de A28/A27 bij Utrecht bezet met panelen. Goed voor de stroomvoorziening van 20 woningen. Deze zonnepanelen zijn óp de geluidsschermen geplaatst. Met de moderne zonnewalprojecten gaat dat anders worden.
De panelen langs de A9
Zonnewallen in spe
Helemaal nieuw is het zonnewal-idee dus niet. Wel de mate waarin de zonnepanelen worden geplaatst. In plaats van enkel boven op de schermen, worden de zonnepanelen er tegenaan bevestigd. Dit zorgt voor een grotere bedekking en een stijging van de verkregen energie. Dit jaar zal de eerste grote zonnewal volgens de voorspelling af zijn. Het zonne-geluidsscherm, dat uit 2000 zonnepanelen bestaat, wordt langs de A20 bij Rotterdam geplaatst. 150 huishoudens ontvangen hier stroom van. Ook Amersfoort wil graag een wal realiseren. Deze moet langs de A1 bij Vathorst komen.
Cellen verwerkt ín geluidsscherm
Rijkswaterstaat heeft het Solar Highways-project opgezet. Hiervoor heeft ze van de Europese Commissie een subsidie van €1,4 miljoen ontvangen. Hiermee moeten innovatieve geluidsschermen ontwikkeld worden. Het gaat om een zonnewal van 450 meter lang en 6 meter hoog, waarbij de zonnecellen ín de geluidswand zijn verwerkt. De integratie gebeurt aan twee kanten, zodat de ochtend- en middagzon worden gevangen. In totaal zal de zonnewal zo’n 275 MWh per jaar opwekken; het jaarlijkse stroomverbruik van meer dan 80 huishoudens. Begin 2018 moet het scherm in worden gezet. Tot 2021 wordt de performance gemonitord.
Groene stroom voor 220.000 huishoudens
Langs het wegennet van Nederland staat ongeveer 1.250 kilometer aan geluidsschermen. Goed voor 5 miljoen vierkante meter. Worden al deze schermen ingezet als zonnewal en wekken ze net zoveel stroom op als die van Rijkswaterstaat? Dan zou dat beteken dat er jaarlijks voor pakweg 222.000 huishoudens aan groene stroom wordt verkregen. Dat betekent dat 1 op de 35 woningen in Nederland hier energie van ontvangt. Hoe rendabel een zonnepaneel is, hangt ook af van de zonnestraling en het aantal zonuren in een jaar. In 2015 lag dit aantal hoger dan gemiddeld, wat een extra kWh-opbrengst voor stroomverbruik van 20.000 huishoudens opleverde.
Anders dan dakpanelen
De huidige panelen, langs de A20, zijn redelijk diefstal- en vandalisme gevoelig. Bij de nieuwe zonnewallen moest daar een oplossing voor komen. Bij de nieuwe projecten wordt hier rekening mee gehouden. Naast het onderzoek van Rijkswaterstaat, startte in 2014 het SONOB-project van Heijmans. Waarmee onder andere onderzoek wordt gedaan naar geluidsschermen waarin, anders dan bij gewone zonnepanelen, LSC’s (luminescent solar concentrators) zijn bevestigd. Sinds 2015 worden de schermen in Willemspoort (’s Hertogenbosch) getest. LSC’s hebben een lager rendement dan zonnepanelen, maar zijn wel constanter. Ze vangen namelijk meer licht op dan de veel geziene panelen en piekmomenten zijn minder extreem. Handig voor een land als Nederland, waar het vaak bewolkt is. Met het project moet een doorbraak in zonnegeluidsschermen van de grond komen.
