Miljoenen huizen en bedrijven betalen onnodig hogere energierekeningen, omdat EU-functionarissen ’s werelds grootste fabrikant van gloeilampen laten profiteren van milieubelastende oude technologie die al jaren geleden bij wet verboden had moeten worden.
Signify/Philips presenteert zichzelf als een milieukampioen, maar heeft honderden miljoenen euro’s verdiend met de meest milieubelastende lampen. Daarbij wordt al minstens vijf jaar actief een bedrijfsstrategie gevolgd die door leidinggevenden wordt beschreven als een “cash engine”. Dat stelt het het EEB (European Environmental Bureau) dat bedrijfsdocumenten daarover in bezit heeft.
De Europese Commissie had bij wet al in 2018 inefficiënte en giftige fluorescentielampen uit de handel moeten halen. Haar eigen experts bevestigden al eerder dat aan de wettelijke voorwaarden voor een marktverbod was voldaan. Volgens nieuwe schattingen van ngo’s zal het voortdurende gebruik van tl en spaarlampen de komende 2 jaar naar schatting €16,8 miljoen per dag aan verloren efficiëntiebesparingen kosten. Signify was een belangrijk onderdeel van de lobby in Brussel om het marktverbod uit te stellen.
Winst blijven maken ten koste van klimaat en milieu
Het European Environmental Bureau (EEB) bekeek de aandeelhoudersrapporten van Signify en ontdekte een langlopende zakelijke benadering die het bedrijf zijn ‘last man standing-strategie’ noemt. Dit is een plan om de laatste producent van zeer winstgevende fluorescentielampen te blijven. Honderden miljoenen van de gekrulde of lineair gevormde buislampen worden nog steeds gebruikt in Europese huizen en bedrijven, ondanks het feit dat ze doorgaans het dubbele van de elektriciteit gebruiken van LED-alternatieven voor dezelfde hoeveelheid licht. Meer dan 90% van alle fluorescentielampen kan worden vervangen door een ‘plug and play’ LED, vergelijkbare producten die geen specialistische installatie vereisen.
Fluorescentielampen bevatten kwik, een krachtig neurotoxine dat zich snel in het milieu kan verspreiden. Meer dan de helft van de glazen bollen zou breken en kwik lekken tijdens onjuiste afvalverwerking in Europa. De Wereldgezondheidsorganisatie plaatst kwik in de top tien van meest problematische chemicaliën voor de volksgezondheid.
Greenwash
Signify profileert zich als milieukampioen. Prominent op haar wereldwijde website is de claim: “Onze innovaties dragen bij aan een veiligere, slimmere en duurzamere wereld.” Het is lid van de UN Global Compact en de UN Business Ambition for 1.5C. Signify’s LED-slogan is “Echte profs zeggen vaarwel tegen fluorescentie.
“Maar uit aandeelhoudersrapporten van Signify van 2017 tot 2020 blijkt dat het zijn marktaandeel en winstgevendheid van fluorescerende en andere soorten van de meest inefficiënte verlichtingstechnologieën actief en met succes heeft uitgebreid. Deskundigen van de Commissie schatten dat fluorescentielampen in Europa zonder verbod in 15 jaar meer dan 309 terawattuur elektriciteit zullen verbruiken, wat overeenkomt met het volledige jaarlijkse elektriciteitsverbruik van Italië.
Signify’s jaarverslag 2020 gaat er prat op de ‘wereldwijde marktleider’ te zijn op het gebied van de meest energieverslindende lampen, waaronder gloeilampen die doorgaans zo’n 90% van de elektriciteit omzetten in afvalwarmte. Het heeft een “focus op het winnen van marktaandeel”, zegt het EEB.
Medewerkers van Signify voerden, in het bijzijn van EEB medewerkers, als leden van de lobbyvereniging LightingEurope de lobby aan om het wettelijk verbod op de meest inefficiënte en giftige lampen in Europa en de derde wereld uit te stellen. De EU stemde in met de vertragingen, ondanks bewijzen van schade aan de consument en het milieu die door haar eigen deskundigen werden aangevoerd.
Wanbeheer
Volgens de wet had de Commissie in 2018 alle belangrijke categorieën tl-lampen uit de winkels moeten verwijderen. Eigen deskundigen bevestigden dat vervangingsleds voldoende beschikbaar, betrouwbaar en betaalbaar waren. Aan zes wettelijk vastgestelde criteria (artikel 5.1.a) werd voldoende voldaan, zo bevestigden ze. Maar de Commissie kwam pas midden juni 2021 in actie toen ze voorstelde om de belangrijkste categorieën fluorescentielampen te verbieden: de meeste T5- en T8-modellen en de meeste spaarlampen.
