Uit onderzoek door Pesticide Action Network Nederland blijkt dat insectenlokkende tuinplanten besmet zijn met verboden en gevaarlijke middelen, waaronder fipronil. Alle tuinplanten werden gekocht bij Nederlandse tuincentra.
Het onderzoek liet verder zien dat er niet alleen verboden pesticiden aanwezig waren, maar ook dat het gehalte van de pesticiden hoog lag. Op 3 van de 15 onderzochte insectenlokkende tuinplanten zijn verboden middelen aangetroffen, waaronder een hoog gehalte fipronil op een vlinderstruik.
Ook werden er middelen gevonden waarvan de werking zo schadelijk is, dat de EU ze al op de lijst heeft gezet van middelen die de lidstaten moeten vervangen door minder schadelijke middelen of technische methoden. Alle 15 tuinplanten werden gekocht bij Nederlandse tuincentra. Pesticide Action Network Netherlands, dat het onderzoek liet uitvoeren door een onafhankelijk laboratorium, adviseert consumenten om te kiezen voor planten die biologisch zijn geteeld.
Te veel bestrijdingsmiddelen, fipronil in tuinplanten
In 3 planten zijn verboden stoffen gevonden: de insecticiden fipronil (ook bekend van het eierschandaal) en fipronil-sulfon bij in België geteelde vlinderstruiken, gekocht bij Intratuin en Welkoop, en het fungicide propiconazole bij in Nederland geteelde Dahlia, gekocht bij Groenrijk.
In de 15 monsters zijn 36 verschillende bestrijdingsmiddelen en metabolieten (omzettingsproducten) aangetroffen. Van de 36 aangetroffen middelen zijn 64% fungiciden ter bestrijding van schimmelziektes en 36% insecticiden. Gemiddeld zijn in de monsters 6,0 verschillende stoffen gevonden.
In de vijf planten van Intratuin werden in totaal de meeste verschillende stoffen (26) gevonden en gemiddeld per plant het hoogste aantal stoffen (7,0) en het hoogste gehalte (15,2 mg/kg). In 3 planten zijn verboden stoffen gevonden: de insecticiden fipronil en fipronil-sulfon en het fungicide propiconazole.
Gevaren van fipronil
Fipronil werkt systemisch, d.w.z. het middel verdeelt zich door de hele plant, ook in stuifmeel en nectar. Fipronil-sulfon is nog werkzamer (toxischer) dan de moederstof fipronil en zeer schadelijk voor o.a. insecten. Fipronil is neurotoxisch, mogelijk kankerverwekkend, mogelijk hormoon verstorend en heeft effecten op reproductie en ontwikkeling. Propiconazole is hormoon-verstorend, mogelijk kankerverwekkend en mogelijk schadelijk voor reproductie en ontwikkeling.
Verkoop vlinderstruiken en dahlia’s uit tuincentra direct gestopt
Na ontvangst van de analyseresultaten heeft PAN-NL Intratuin en Welkoop direct geïnformeerd over de aangetroffen verboden stoffen en verzocht alle vlinderstuiken uit alle filialen te verwijderen.
De resultaten van het onderzoek tonen een zeer vervuilende sierteeltsector met bestrijdingsmiddelen die voor mens, dier en natuur zeer riskant zijn. Het fipronil vervuiling is een voorbeeld en gevolg van een onverantwoordelijk pesticiden toelatingsbeleid. Ondanks een verbod blijven deze giftige pesticiden in het milieu circuleren.
Adviezen PAN-NL
PAN-NL adviseert consumenten en gemeenten dringend om alleen tuin- en perkplanten, bloembollen en snijbloemen te kopen die zonder bestrijdingsmiddelen (biologisch) zijn gekweekt.
PAN-NL adviseert de tuinbranche om strenge eisen aan de teelt en kwaliteit van sierteeltproducten in te voeren:
- Geen gebruik van synthetische insecticiden, persistente en gevaarlijke bestrijdingsmiddelen
- Geen gebruik van drainagewater uit kassen; dit water is meestal vervuild.
- Nultolerantie van residuen van Kandidaten voor Vervanging, synthetische insecticiden en persistente bestrijdingsmiddelen.
- Er dienen normen voor het maximaal toelaatbare aantal en gehalten van pesticiden voor sierteeltproducten vastgelegd te worden.
- Om de kwaliteit van sierteeltproducten te controleren, is een uitgebreide analyse met een rapportagegrens van 0,01mg/kg noodzakelijk.
- Controleer consequent batches van aangeleverd materiaal op resten van bestrijdingsmiddelen; de steekproeven van PAN-NL laten zien dat een intensieve controle noodzakelijk is.
PAN-NL adviseert de NVWA (Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit) de producten van telers regelmatig op resten van bestrijdingsmiddelen te controleren en bij overtreding te handhaven.PAN-NL adviseert de overheid per bestrijdingsmiddel een maximale concentratielimiet en een maximum voor het aantal soorten bestrijdingsmiddelen per plant wettelijk voor te schrijven.
