Tijdens het eerste verkiezingsdebat, dat van Collegetour zondagavond, werd één ding al snel duidelijk: de democratie kan wel eens de grote verliezer van de komende verkiezingen worden, samen met duurzaamheid en klimaat.
Pieter Omtzigt zwemt en zwamt nog altijd om de vraag heen of hij verantwoordelijkheid neemt als premier, wanneer de uitslag van de verkiezingen daarom zou vragen. En hij geeft geen antwoord op de vraag met wie hij eventueel een coalitie zou willen vormen. Dat laat de kiezers dus volstrekt in het donker over wat er met een stem op NSC gebeurt. Waar Pieter Omtzigt wel duidelijk over was: klimaat en natuur maken geen belangrijk deel uit van het NSC verkiezingsprogramma. Dat gaat vooral over goed bestuur, bestaanszekerheid, migratie en woningbouw.
Zorgen baart ook een uitspraak van Dilan Yeşilgöz van de VVD. Ze gaf onomwonden aan dat ze voorstander is van leiders die gewoon beslissingen nemen en achteraf wel ter verantwoording worden geroepen. Dat klinkt nogal autocratisch. En dat ruikt nog een stap verder dan de eigengereidheid die we van Rutte kennen.
Wat wel duidelijk werd in het debat: een stem op de BBB is (ook) een stem op Omtzigt. En als je tegen kernenergie bent (of tegen schimmige migratiedeals) moet je bij Frans Timmermans zijn.