Officieel zijn ze niet meer te koop, gloeilampen en halogeenlampen voor de verlichting van je huis. Toch kom je ze nog tegen, zowel in huizen, kantoren en in winkels die nog oude voorraad verkopen. En dat is jammer, want ledverlichting is zoveel zuiniger in energie en goedkoper in het gebruik.
Nederlanders kopen steeds meer ledverlichting. Dat komt door het Europese verbod op de verkoop van de meeste gloeilampen en halogeenlampen, maar ook doordat steeds meer mensen hun oude verlichting al omwisselen voordat de lampen stuk zijn. Want daarmee bespaar je veel energie en dus ook geld.
Moderne ledlampen hebben ook geen last meer van de nadelen van de eerste generaties: die waren nog aanmerkelijk duurder en de kleur van het licht was vaak koel en blauwachtig. Nu kun je ledlampen en led spotjes kopen in elke gewenste kleurtemperatuur die precies past bij de plek die je wil verlichten. En de prijzen zijn ook flink gedaald.
Spaarlampen
En spaarlampen dan? In de periode rond het verbod op de verkoop van gloeilampen werden er veel spaarlampen verkocht. Die zijn inmiddels voor een groot deel ook aan het einde van hun leven gekomen. En ook vervangen van spaarlampen door led loont: de energiebesparing bedraagt hier ook zeker 40%.
Prima dus, met maar één kleine ‘maar. Spaarlampen en ledlampen bevatten - anders dan gloeilampen - kleine hoeveelheden stoffen die niet in het milieu terecht moeten komen. En dat geldt ook voor de armaturen, waar de lampen ingaan, denk aan de bak die de tl-buis omlijst of de lampenstandaard. Daarom wil de EU dat zowel lampen als armaturen na gebruik worden ingezameld, zodat ze verantwoord gerecycled kunnen worden.
En dat is nog niet het hele verhaal, want afgedankte lampen en armaturen bevatten ook veel waardevolle grondstoffen, die prima herbruikbaar zijn. Kortom: inzamelen en recyclen is om meerdere redenen een goed idee. Zo zetten we stappen naar een circulaire economie.
Inzamelen
Stichting LightRec is een gezamenlijk initiatief van de producenten en importeurs van verlichting in Nederland. Haar taak is ervoor zorgen consumenten en professionals (zoals installateurs) zo veel mogelijk afgedankte energiezuinige lampen en armaturen inleveren voor recycling. De stichting geeft opdracht aan een uitvoeringsorganisatie, Wecycle. Die kent u vast van campagnes en van de inleverbakken voor e-waste en lampen in tuincentra, supermarkten en bouwmarkten. Kijk op Wecycle.nl/zoeker voor alle inleverpunten.
Lichtsterkte omrekenen
Hoe bepaal je de gewenste sterkte van de lamp die je zoekt? Vroeger wisten we aan de hand van het wattage wel hoe sterk een gloeilam verlichtte. Maar met de komst van ledlampen is dat heel anders, want die geven veel meer licht per verbruikte Watt. Daarom kun je beter rekenen in Lumen.
Zo geeft een ledlamp van 3 tot 5 watt net zoveel licht als een oude gloeilamp van 40 Watt. Om een verschil in lichtsterkte te voorkomen is het belangrijk om het aantal lumen van een led lamp te vergelijken met het aantal lumen van de oude gloeilamp.
Zoek en vervang
Kortom, de voordelen van ledverlichting zijn groot, zowel voor in huis als op kantoor of in bedrijven. Ook als je denkt dat je verlichting wel ok is, kan het lonen om nog eens op zoek te gaan naar vergeten gloeilampen, halogeen of ook spaarlampen. En heb je gewacht op het juiste moment om ledlampen aan te schaffen? Dat is dan nu aangebroken. Want gloeilampen kunnen echt niet meer.