Het faillissement van warenhuizen en schoenenreuzen illustreert het: ons koopgedrag verschuift in hoog tempo van offline naar online. Maar welke vernuftige slimmigheden en andere digitale wetmatigheden maken dat wij onze digitale winkelwagen zo vol mogelijk gooien? Of zo lang mogelijk op een website verblijven? Of op een bepaalde kandidaat stemmen? In Tegenlicht.
Ongemerkt vindt er op dit moment het grootste psychologische experiment ooit plaats. En u bent neemt daar ook aan deel. Elke dag worden er een miljard mensen getest op internet. Via A/B testen en analyse van de data-sporen die we online achterlaten, wordt er in exponentieel tempo kennis vergaard over onze voorkeuren en gedragingen, maar vooral over hoe ons brein werkt. Wie gebruikt deze kennis? En waarvoor?
Het is een ontwikkeling die voor velen bijna ongemerkt heeft plaatsgevonden. Er is een heel nieuwe vakgebied ontstaan van de user experience architecten en online persuasion officers. Hoe gebruiken, manipuleren én misbruiken deze digitale data dealers onze gebruikerservaring? Niet alleen bij het doen van aankopen maar ook waar het onze vrije tijd en politieke voorkeuren betreft. Loopt het bedrijfsleven, dat duizenden testen tegelijk uitvoeren, hierin niet mijlenver vóór op de wetenschap en de overheid? Inmiddels pleiten de bouwers van deze digitale verleidingstechnieken, waaronder zelfs voormalige Google-medewerkers, zélf voor het instellen van een ethische code. Wat betekent het als uitvoerders van experimenten zélf gaan vragen om beperking van hun macht en mogelijkheden?