Regeringen over de hele wereld zetten een enorme economische steun in, maar volgens een nieuwe analyse van het Internationaal Energieagentschap IEA gaat slechts 2% van deze uitgaven naar maatregelen voor meer schone energie. Daarmee gaan we naar een nieuw record CO2 uitstoot.
De bedragen die wereldwijd worden gemobiliseerd door herstelplannen, blijven ver achter bij wat nodig is om internationale klimaatdoelen te bereiken. Deze tekorten zijn met name groot in opkomende en zich ontwikkelende economieën, die vaak met specifieke financieringsproblemen worden geconfronteerd.
Volgens de huidige herstelplannen van de regeringen zal de wereldwijde uitstoot van kooldioxide in 2023 naar een record CO2 uitstoot stijgen en de komende jaren blijven stijgen. Hierdoor raakt de wereld ver verwijderd van het pad naar netto-nul-emissies tegen 2050 dat het IEA heeft uiteengezet in zijn recente Global Roadmap to Net Zero.
Deze bevindingen zijn afkomstig van de nieuwe Sustainable Recovery Tracker die het IEA heeft gelanceerd om beleidsmakers te helpen beoordelen in hoeverre herstelplannen bijdragen aan een veiliger klimaat. De nieuwe online tool is een bijdrage aan de ministeriële bijeenkomst van de G20 over milieu, klimaat en energie in Napels, die plaatsvindt op 22 en 23 juli onder het voorzitterschap van Italië.
De Tracker houdt toezicht op de overheidsuitgaven die zijn toegewezen aan duurzaam herstel en schat vervolgens hoeveel deze uitgaven de totale investeringen in schone energie stimuleren en in welke mate dit het traject van de wereldwijde CO2-uitstoot beïnvloedt. De Tracker houdt bij zijn analyse rekening met meer dan 800 nationale beleidsmaatregelen voor duurzaam herstel, die openbaar beschikbaar zijn op de IEA-website.
Wel ambities, geen geld, record CO2
“Sinds de Covid-19-crisis uitbrak, hebben veel regeringen het misschien gehad over het belang van een betere wederopbouw voor een schonere toekomst, maar velen van hen moeten hun geld nog op tafel leggen. Ondanks de toegenomen klimaatambities, is de hoeveelheid geld voor economisch herstel die wordt besteed aan schone energie slechts een klein deel van het totaal”, zegt Fatih Birol, uitvoerend directeur van het IEA.
Regeringen hebben tijdens de Covid-19-pandemie 16 biljoen dollar aan fiscale steun gemobiliseerd, waarvan het meeste gericht was op financiële noodhulp voor huishoudens en bedrijven. Slechts 2% van het totaal is bestemd voor de transitie naar schone energie.
In de vroege fasen van de pandemie publiceerde het IEA het Sustainable Recovery Plan, waarin werd aanbevolen om wereldwijd 1 biljoen dollar uit te geven aan maatregelen voor schone energie die een prominente rol zouden kunnen spelen in herstelplannen. Volgens het Plan - ontwikkeld in samenwerking met het Internationaal Monetair Fonds - zouden deze uitgaven de wereldwijde economische groei stimuleren, miljoenen banen creëren en de wereld op het goede spoor zetten om de doelstellingen van het Akkoord van Parijs te halen.
Een derde van wat nodig is
Volgens de Tracker krijgen alle belangrijke sectoren die in het IEA Sustainable Recovery Plan naar voren komen onvoldoende aandacht van beleidsmakers. De huidige regeringsplannen zouden de totale publieke en private uitgaven voor schone energie tegen 2023 alleen maar verhogen tot ongeveer 350 miljard dollar per jaar – slechts 35% van wat in het plan wordt beoogd.
De Tracker toont de grimmige geografische verschillen die ontstaan in investeringen in schone energie. Het merendeel van de fondsen wordt gemobiliseerd in geavanceerde economieën, die bijna 60% bedragen van het investeringsniveau dat in het plan voor duurzaam herstel is voorzien. Opkomende en zich ontwikkelende economieën, waarvan er vele een beperkte budgettaire speelruimte hebben, hebben tot dusver slechts ongeveer 20% van de aanbevolen uitgavenniveaus gemobiliseerd. Met een nieuw record CO2 uitstoot als gevolg.
IEA's nieuwe Sustainable Recovery Tracker volgt de fiscale reacties van regeringen op de Covid-19-crisis en schat hun impact op investeringen in schone energie en de wereldwijde CO2-uitstoot.
