Volgens een verontrustend nieuw VN-rapport stijgt de kans dat de aarde de maximale limiet om de meest destructieve gevolgen van de klimaatverandering nog te vermijden, de komende jaren al bereikt. De kans dat de opwarming van de aarde de komende vijf jaar tijdelijk de drempel van 1,5 graden Celsius bereikt, is gestegen tot meer dan 40 procent. Dat concludeert de World Meteorological Organisation (WMO), het weeragentschap van de VN, in een nieuwe analyse over de globale klimaattrends.
Volgens het meest recente jaarrapport zal de gemiddelde jaarlijkse temperatuurstijging tegenover het pre-industriële tijdperk waarschijnlijk in de komende vijf jaar 1,5 graden bedragen, en kan het oplopen tot 1,8 graden Celsius. De kans dat de globale temperaturen die gevaarlijke niveaus bereiken “neemt toe naarmate de tijd vordert”, aldus het rapport.
Gevarenzone
“Dit zijn meer dan alleen statistieken”, zegt WMO-secretaris-generaal Petteri Taalas.
“Stijgende temperaturen betekenen meer smeltend ijs, hogere zeespiegels, meer hittegolven en ander extreem weer, en een grotere impact op voedselzekerheid, gezondheid, het milieu en duurzame ontwikkeling.” Concreet spreekt men op korte termijn van een verhoogde kans op tropische cyclonen in de Atlantische Oceaan, net als meer regenval en bodemerosie in hooggelegen gebieden en in de Sahel. Noord-Amerika op zijn beurt zal waarschijnlijk droger worden in de komende jaren.
In vergelijking met een gelijkaardige WMO-analyse van vorig jaar, is de kans dat de drempel van anderhalve graad overschreden wordt zo goed als verdubbeld. Volgens het weeragentschap is dat vooral te wijten aan verbeterde datasets. Het is dus niet zo dat de snelheid van de opwarming van de aarde plotseling sterk toegenomen is.
Limieten in zicht
Vorige week nog spraken de G7-landen (de groep van 7 rijkste industrielanden) af om hun doelstelling om de opwarming van de aarde te beperken tot twee graden, te verscherpen tot anderhalve graad. In het roemruchte klimaatakkoord van Parijs uit 2015 verbond de internationale gemeenschap zich ertoe om de wereldwijde temperatuurstijgingen te beperken tot “ruim onder” 2 graden Celsius boven het pre-industriële niveau.
Belangrijk om te vermelden is dat beide bovenstaande gevallen betrekking hebben op de constante temperatuurstijging op lange termijn, in plaats van de globale opwarming in een individueel jaar waar het WMO-rapport voor waarschuwt.
Joeri Rogelj van het Imperial College in Londen benadrukt het onderscheid in een Twitterdraadje. Hij legt uit dat ook in een stabiel klimaat de wereldwijde gemiddelde temperaturen van jaar tot jaar verschillen, vanwege natuurlijke schommelingen in het klimaatsysteem.
“Wanneer een individueel jaar een stijging van anderhalve graad Celsius bereikt, betekent dat niet dat de limieten van Parijs worden overschreden”, aldus de invloedrijke klimaatwetenschapper.
“Maar het is niettemin erg slecht nieuws. Het toont nogmaals aan dat de huidige klimaatactie onvoldoende is en dat de uitstoot dringend tot nul moet worden teruggebracht om de opwarming van de aarde een halt toe te roepen.”
Volgens WMO-topman Taalas toont deze studie met “hoge wetenschappelijke nauwkeurigheid” aan dat we “meetbaar en onverbiddelijk dichter komen bij de lagere doelstelling van het klimaatakkoord van Parijs.”
