Op de dag dat Apple Inc. haar vierde kwartaalcijfers bekend maakt, komen SOMO en het GoodElectronics netwerk met een kritisch paper over de manier waarop Apple met haar enorme bedrijfswinsten onze samenleving tekort doet. Dit doet Apple door zich te gedragen als financiële investeerder in plaats van haar winsten in de ‘echte’ economie te investeren.
Apple als investeringsfonds
Het bedrijf minimaliseert op slimme wijze haar bedrijfsuitgaven door het onophoudelijk verplaatsen van productie en gerelateerde ‘activiteiten’ naar lage-lonen landen en belastingparadijzen. Hierdoor ontstaan enorme bedrijfswinsten die Apple niet kan herinvesteren in productieve middelen. Apple is hierdoor veranderd in een gigantisch investeringsfonds dat het grootste gedeelte van haar groeiende geldreserves investeert in financiële markten.
Apple als voorbeeld van een wereldwijde trend
Deze studie van Apple staat niet op zich, maar is slechts een voorbeeld van hoe multinationale ondernemingen collectief het Wall Street adagium aandeelhouderswaarde hebben omarmd, wat leidt tot een wereldwijde ‘race to the bottom’. Dit proces wordt ook wel bedrijfsfinancialisering genoemd. De uitkomst onder de streep is nogal paradoxaal.
Verarming van de samenleving
Nooit eerder zwommen multinationale ondernemingen zo in het geld, maar behalve management en aandeelhouders, profiteert niemand hiervan. Integendeel: het versterkt juist tendensen van hoge werkloosheid, groeiende schulden, ongelijkheid en fiscale bezuinigingen.
Als overheden wereldwijd minder vennootschapsbelasting innen, leidt dit tot belastingverhogingen elders en/of een verschraling van publieke uitgaven en diensten. Ondertussen zien werknemers wereldwijd hun koopkracht structureel achteruit hollen. Hierdoor heeft de groeiende rijkdom van multinationale ondernemingen toenemende publieke en private schulden tot gevolg.
Herziening strategie is in het voordeel van multinationals
Om te komen tot een meer gebalanceerde en duurzame economie moeten multinationale ondernemingen door overheden gedwongen worden om:
• een rechtmatige belastingafdracht te doen
• waardige lonen te betalen
• te investeren in reële bedrijfsactiviteiten in plaats van financiële instrumenten.
Uiteindelijk zijn deze veranderingen op de lange termijn ook in het voordeel van multinationale ondernemingen, inclusief Apple en haar aandeelhouders, omdat de status quo simpelweg onhoudbaar is.
Paper ‘Rich corporations, poor societies: the financialisation of Apple’ is geschreven door SOMO en is uitgegeven door het GoodElectronics Netwerk.
Download het paper
Bekijk ook de video:
‘Cash machine’ Apple creates poor societies from SOMO on Vimeo.
