Microplastics in plasticsoep afkomstig van wasmachines en cosmeticaproducten zijn een verbindingsweg voor ziektekiemen vanaf het land naar de oceaan, met ernstige gevolgen voor de voedselketen, het mariene leven en de mens.
Een nieuwe studie die dinsdag verscheen in Scientific Reports legt als eerste het verband met de plasticsoep in de oceaan en ziektekiemen vanop land. Door een lift mee te pikken op microplastics kunnen ziekteverwekkers -zoals virussen, bacteriën en schimmels - zich verspreiden in de oceaan en plaatsen bereiken waar parasieten vanop land normaal niet komen.
De ziektekiemen die onderzocht werden - Toxoplasma gondii, Cryptosporidium “Crypto” en Giardia - kunnen schade toebrengen bij zowel mens als dier. Toxoplasma gondii is de beruchte hersenparasiet - te vinden in kattenuitwerpselen - die de ziekte toxoplasmose veroorzaakt. De onderzoekers hebben aangetoond dat de parasiet ook gelinkt is aan sterfte bij otters, en dat zelfs bedreigde diersoorten zoals de hectordolfijn eraan overlijden.
Crypto en Giardia zijn parasieten die darmproblemen veroorzaken die dodelijk kunnen zijn voor jonge kinderen en vrijwel alle (mariene) zoogdieren kunnen besmetten. Hoofdauteur Emma Zhang spreekt van “een probleem dat zowel mensen als dieren treft”.
Drijven en zinken in de plasticsoep
De studie toont aan dat zulke ziektekiemen het oceaanleven kunnen bereiken via microplastics. Kleine plasticdeeltjes die op het wateroppervlak drijven, kunnen lange afstanden afleggen en ziekteverwekkers verspreiden ver van hun oorsprong op het land. Deeltjes die zinken kunnen ziektekiemen verspreiden op de bodem van de oceaan, waar ze zich kunnen concentreren.
Dat is waar filtervoeders zoals zoöplankton, kokkels, mosselen, oesters, en andere schelpdieren leven. Op die manier krijgen de bodembewoners zowel plastic als ziekteverwekkers binnen.
Deze parasieten worden trouwens door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkend als onderschatte oorzaken van menselijke ziektes gelinkt aan de consumptie van schaaldieren.
“We veranderen de natuurlijke voedselketen door dit materiaal dat door mensen is geproduceerd te introduceren en het ook dodelijke parasieten kan vervoeren”, aldus Karen Shapiro, een van de auteurs van de studie. Volgens haar benadrukt het onderzoek het belang van het voorkomen van plasticvervuiling in de oceaan. Filters op wasmachines, bioretentiecellen of andere technologieën om regenwater te behandelen kunnen het vrijkomen van microplastics uit wasmachines of de cosmetica-industrie helpen voorkomen, aldus de auteurs.
