Tijden veranderen. Inzichten veranderen. Dat geldt voor nagenoeg alle ideeën die de mens over zijn eigen handelen en de omgeving heeft, maar vooral het milieu staat de laatste decennia volop in de spotlights. Denk maar aan het gescheiden inzamelen van afval en het verbod op gratis plastic zakjes in winkels.
Deze maatregelen kunnen echter niet los gezien worden van de economie. Het is dan ook geen wonder dat men het steeds vaker heeft over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO): ondernemen waarbij de aandacht voor milieu, sociaal-ethische aspecten en de winst gebalanceerd en afgestemd is op de verwachtingen van de belanghebbenden van de onderneming.
Een nieuwe term die onlosmakelijk verbonden is met maatschappelijk verantwoord ondernemen, is ‘circulaire economie’. Volgens MVO Nederland draait het bij een circulaire economie om het maximaliseren van de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen zodat waardevernietiging kan worden geminimaliseerd. Dit is anders dan in het huidige lineaire systeem, waarin grondstoffen worden omgezet in producten die aan het einde van hun levensduur worden vernietigd. De onderstaande illustratie brengt het verschil tussen een lineaire- en circulaire economie in beeld.
Circulair ondernemen in vijf stappen
Alleen al de wetenschap dat een lineaire economie de wereld (en vooral de grondstoffen) langzaam maar zeker uitput, is voor veel ondernemers al een reden om over te willen stappen op een circulaire bedrijfsvoering. Deze manier van ondernemen vraagt echter om een heel andere kijk op de bedrijfsprocessen en dit kan voor terughoudendheid en vooroordelen zorgen. Wie zich verdiept in circulair ondernemen, zal wellicht geneigd zijn te denken dat er miljoenen nodig zijn om de processen te veranderen of dat de consument hier helemaal niet op zit te wachten.
Zonde, want dit is absoluut niet het geval! Ondernemers moeten zich niet laten tegenhouden door de vele misvattingen die de ronde doen over circulair ondernemen. Zij kunnen zelf actief aan de slag gaan, afgestemd op de organisatie en de bijbehorende doelen. Bekijk de vijf stappen die hierbij horen:
1 – Zoek inspiratie
Een organisatie hoeft niet altijd zelf het wiel uit te vinden om duurzaam te ondernemen. Overleg met andere bedrijven en/of onderwijsinstellingen kan zorgen voor de juiste input. Hierbij kan ook worden gedacht aan ondernemers uit een andere branche, de culturele sector of de sportwereld.
2 – Zorg voor voldoende financiële ruimte
Als ondernemer ben je vaak bewust bezig met het nemen van maatregelen om verspilling tegen te gaan. Denk aan het overstappen op energiezuinige verlichting of een slimme thermostaat. Het geld dat hiermee wordt bespaard, kan opzij worden gezet als ‘innovatiegeld’. Ondernemers die een positieve impact hebben op het milieu en de samenleving kunnen tegenwoordig ook aanspraak maken op een lening met rentekorting. Banken willen hiermee duurzaam ondernemerschap stimuleren.
‘De Verspillingsfabriek’ van familiebedrijf Hutten is een voorbeeld van een organisatie die gebruikmaakt van deze nieuwe financieringsvorm. Hier worden restproducten gebruikt voor nieuwe producten met behulp van een circulair bedrijfsproces.
‘’Het familiebedrijf Hutten laat met De Verspillingsfabriek zien dat er wel degelijk circulaire oplossingen zijn om voedselverspilling tegen te gaan. Dit soort innovatieve en duurzame initiatieven willen wij samen met de Europese Investeringsbank stimuleren, met name bij mkb en midkap bedrijven’’ Marcel Gerritsen, directeur zakelijk financieren Rabobank.
3 – Experimenteren om te leren veranderen
Nieuwe bedrijfsconcepten zullen uitvoerig moeten worden getest om te kijken of de gezette doelstellingen kunnen worden behaald. Toni Sfirtsis, hoogleraar bij de TIAS School for Business & Society zegt: ‘’de basis van innovatie is terug te herleiden naar de mate waarin medewerkers, teams, afdelingen en organisaties in staat zijn en bereid zijn om hun basisovertuigingen ten aanzien van bepaalde issues ter discussie te stellen. Innoveren is daarbij een continu proces van ‘Lerend Veranderen. Voorwaarde is dat de deelnemers de ruimte krijgen en gefaciliteerd worden om binnen kaders te experimenteren’’
4 – Risico’s durven nemen
Het omgooien van bedrijfsprocessen kan een drempel zijn voor ondernemers om duurzaam te gaan ondernemen. Wanneer er is geïnvesteerd in apparatuur, contracten en/of werkprocessen, worden deze niet graag bijgesteld naar een ‘onzeker’ nieuw proces. Zeker als het financieel goed gaat met een bedrijf, kan er buiten de maatschappelijke verantwoordelijkheid een noodzakelijk doel missen om actief aan de slag te gaan met circulair ondernemen. Een ondernemer moet daarom duidelijk voor ogen hebben wat er met een circulair bedrijfsproces behaald kan worden zodat men in de organisatie bereidt is om voor innovatie, de nodige risico’s te nemen.
5 – Ga samenwerken
Een belangrijk aspect van circulair ondernemen is het samenwerken met andere bedrijven. En dan juist met partijen die in de eerste instantie weinig met het bedrijf gemeen lijken te hebben. Wat voor de ene organisatie bijvoorbeeld afval is, zou een waardevolle grondstof voor een ander bedrijf kunnen zijn. Op die manier wordt afval hergebruikt – één van de pijlers van de circulaire economie.
Verwachte economische groei motiveert
Het mag geen wonder heten dat steeds meer bedrijven deelnemen aan de circulaire economie. TNO deed in 2013 al onderzoek naar de kansen voor een circulaire economie in Nederland waaruit bleek dat het ruim 54.000 banen kan creëren en jaarlijks € 7,3 miljard kan opleveren. Deze grote economische groei, de verwachte winst en natuurlijk het groene en sociale aspect van circulair ondernemen zijn dan ook allemaal goede redenen om zelf als ondernemer over te willen stappen.
Bronnen beeld:
http://www.2luxury2.com/wp-content/uploads/circular-economy-.jpg
http://www.slideshare.net/Rabobank/de-circulaire-economie-in-5-stappen
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
