[ Update peilingen Tweede Kamer ] De peilingen zaten er flink naast deze verkiezingen, meer nog dan in 2023. Dat zagen de peilers zelf ook al aankomen, met zo veel zwevende kiezers kort voor de stemronde. Bovendien is de uitslag niet helemaal wat hij lijkt. De winst van D66 verdoezelt het nog steeds grote maar verdeelde rechtse blok. Zonder CDA is het verschil maar liefst 14 zetels in het voordeel van rechts. Maar geen van beide heeft een meerderheid. Dat belooft weer wat voor de formatie.
Wil je weten hoe duurzaamheid en klimaat er bij de verschillende partijen voor staan? Lees dan dit artikel.
Kijk hier voor een overzicht van alle kieswijzers en stemhulpen
Vertrouwen in de politiek flink gedaald
De tevredenheid met het kabinet Schoof was al sterk afgenomen. In juni vorig jaar was nog 39 procent van de kiezers tevreden met het kabinet, in september was dat 33 procent. Inmiddels is dit gezakt tot minder dan een kwart. 77% van de kiezers zijn nu ontevreden, het diepste punt sinds tien jaar, volgens Ipsos.
Het Prinsjesdagonderzoek 2025 laat zien dat het vertrouwen dat Nederlanders in de politiek als geheel hebben nu is gedaald tot een dieptepunt van voor de vorige verkiezingen.
Na het aantreden van kabinet Schoof steeg het vertrouwen in de landelijke politiek tijdelijk, maar dat is nu weer bijna terug op het lage niveau van vóór dat kabinet. Slechts 29% van de Nederlanders heeft (heel) veel vertrouwen in de landelijke politiek; 68% heeft (heel) weinig vertrouwen. Dat is vergelijkbaar met de jaren 2021–2023.
Veel kiezers hadden al geen vertrouwen in het gerommel met bewindspersonen die niet geheel van onbesproken gedrag zijn. Een belangrijke reden voor ontevredenheid is ook het gebrek aan daadkracht en resultaat, en de voortdurende ruzies onderling.
De laatste peilingen
| Peil.nl | Ipsos I&O | eenvandaag | gemiddeld | Tweede Kamer 25 | |
| 24-10-2025 | 24-10-2025 | 21-10-2025 | 29-10-25 | ||
| PVV | 29 | 26 | 34 | 30 | 26 |
| D66 | 17 | 22 | 16 | 18 | 26 |
| VVD | 20 | 16 | 15 | 17 | 22 |
| GL / PvdA | 24 | 23 | 25 | 24 | 20 |
| CDA | 22 | 20 | 23 | 22 | 18 |
| JA21 | 9 | 12 | 12 | 11 | 9 |
| FVD | 6 | 5 | 4 | 5 | 7 |
| BBB | 4 | 4 | 2 | 3 | 4 |
| SP | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 |
| PvdDieren | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 |
| SGP | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Denk | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| CU | 2 | 3 | 2 | 2 | 3 |
| 50+ | 1 | 2 | 1 | 1 | 2 |
| Volt | 2 | 3 | 3 | 3 | 1 |
| rechts (zonder cda) | 72 | 68 | 71 | 70 | 73 |
| links (zonder cda) | 56 | 62 | 56 | 58 | 59 |
Betrouwbaarheid peilingen
Voor de verkiezingen van 2023 hebben de peilingen de winst van de PVV geen van alle zien aankomen. Nu zaten ze er vooral met D66 flink naast. Dat kwam vooral doordat tot de dag voor de verkiezingen meer dan een derde van de kiezers nog geen keuze had gemaakt. Met zo veel zwevende kiezers is een uitslag moeilijk te voorspellen.
Wat is een politieke peiling
Politieke peilingen vertalen individuele meningen van burgers naar een collectief beeld van de publieke opinie. Als dit op een gebrekkige en vertekende wijze gebeurt, ontstaat een misleidend beeld dat afwijkt van de werkelijke opvattingen van de bevolking. Dat komt doordat peilingen werken met een steekproef. Dat is een kleine groep mensen waarvan wordt verondersteld dat de gemiddelde samenstelling representatief is voor de bevolking als geheel. De samenstelling van de steekproef en de manier van vragen stellen zijn belangrijk voor de uiteindelijke kwaliteit.
Hoe werken politieke peilingen
Peilingen kunnen op verschillende manieren worden uitgevoerd. Ze worden georganiseerd door gespecialiseerde bureau’s. Sommige daarvan beschikken over zogenaamde panels. Dat zijn bestanden van deelnemers die zich hebben aangemeld om aan peilingen 2e kamer mee te werken. Die worden op diverse kenmerken geselecteerd, zodat een representatieve weergave van de bevolking ontstaat. Vragen van een peiling worden telkens onder een deel van het panel uitgezet.
Een andere manier is om voor elke peiling nieuwe mensen spontaan te benaderen met een vraag om deelname. Door de verschillen in aanpak ontstaan er ook verschillen in de peilingen van de verschillende organisaties. Zo scoort de VVD doorgaans lager in de peilingen van Maurice de Hond, dan bij de anderen.
De Peilingwijzer geeft een overzicht van het gemiddelde van de peilingen van Eenvandaag, Ipsos I&O. Maurice de Hond doet er niet aan mee.
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
