Bijna de helft van alle werknemers is vaak (24 procent) of altijd (23 procent) buiten werktijd bereikbaar voor het werk, bijvoorbeeld via telefoon, e-mail of whatsapp. Ruim drie kwart van de managers is buiten hun werkuren bereikbaar voor collega’s of klanten. Dit blijkt uit cijfers van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden van het CBS en TNO.
De Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) is een internetenquête onder bijna 63 duizend werknemers (in 2018) van 15 tot 75 jaar, die in Nederland werken.
Vooral managers veelvuldig bereikbaar buiten werktijd
Van alle beroepsklassen zijn managers het meest buiten werktijd bereikbaar (76 procent). Ook werknemers met een pedagogisch beroep, veelal werkzaam in het onderwijs, zijn dit met 61 procent meer dan de meeste andere beroepen. Werknemers met een bedrijfseconomisch of administratief beroep, een beroep in de techniek, of in zorg en welzijn, zijn gemiddeld het minst vaak altijd bereikbaar buiten werktijd. Toch zijn ook in deze beroepen nog altijd ruim 4 op de 10 werknemers frequent in eigen tijd bereikbaar.
Altijd bereikbaar = burn-out?
Vaak wordt er op gewezen dat altijd bereikbaar zijn voor je baas sterk bijdraagt aan het krijgen van een burn-out. De relatie tussen de meest bereikbare leeftijds- en beroepsgroepen en het voorkomen van burn-outs suggereert dat verband. Toch kan de werkelijke oorzaak voor een burn-out dieper liggen.
Vooral de jonge generatie ervaart eerder stress wanneer ze niet bereikbaar zijn. Bereikbaar zijn is een onderdeel van hun leven geworden. Goed kunnen omgaan met voor wie je bereikbaar wil zijn is dan cruciaal. Ilse Baijens illustreert dat in een sterke column in het FD.
Bereikbaarheid is vaak onderdeel van een algemenere carrieredruk. Ook de volgende cijfers van het CBS suggereren dat.
Hoogopgeleide 45-plussers vaakst buiten werk bereikbaar
Hoogopgeleide werknemers van 45 tot 75 jaar zijn het meest buiten werktijd bereikbaar voor werkgerelateerde zaken (56 procent). Ook jongeren tot 25 jaar met een laag (53 procent) of middelbaar (51 procent) onderwijsniveau zijn relatief vaak of altijd in eigen tijd bereikbaar. Boven de 35 jaar neemt de bereikbaarheid toe met het onderwijsniveau. Mannen zijn vaker dan vrouwen bereikbaar: 50 tegenover 45 procent.
Hoogopgeleiden met vaste arbeidsrelatie vaakst bereikbaar
Hoogopgeleiden met een vaste arbeidsrelatie geven vaker dan hoogopgeleiden met een flexibele arbeidsrelatie aan buiten werktijd bereikbaar te zijn: 51 tegen 42 procent. Onder laagopgeleiden zijn het juist degenen met een flexibele arbeidsrelatie (47 procent) die buiten het werk om vaker bereikbaar zijn dan werknemers met een vaste arbeidsrelatie (43 procent).
Laagopgeleiden vaker ‘altijd’ bereikbaar in eigen tijd
Laagopgeleiden geven vaker dan hoogopgeleiden aan dat ze ‘altijd’ bereikbaar zijn buiten hun werk om: 26 tegen 20 procent. Het aandeel werknemers dat aangeeft ‘vaak’ buiten werktijd bereikbaar te zijn, neemt toe met het onderwijsniveau: van de laagopgeleiden is 19 procent vaak voor hun werk bereikbaar in eigen tijd, van de hoogopgeleiden is dit bijna 30 procent