Wageningen UR heeft een Catalogus Biobased Verpakkingen samengesteld, die een overzicht geeft van biobased verpakkingen die al beschikbaar zijn en worden toegepast voor producten zoals vers en houdbaar voedsel, draagtassen en schoonmaakmiddelen. Met een duidelijk overzicht wil Wageningen UR laten zien dat duurzame biobased verpakkingen gebruikt kunnen worden op commerciële basis.
Duurzaam verpakken staat volop in de belangstelling bij consumenten, industrie en overheid. Aan de term worden allerlei betekenissen gehangen: van het verminderen van verpakkingsmaterialen, de recycling van verpakkingen en materialen tot het toepassen van minder milieubelastende materialen. Biobased materialen vormen een belangrijke materiaalgroep die een milieuwinst kan geven via een lagere CO2-uitstoot en het beperken van het gebruik van fossiele grondstoffen door toepassing van plantaardige grondstoffen.
Uitgebreid overzicht van toepassingen
Biobased materialen zijn materialen waarvan de grondstoffen direct of indirect van natuurlijke oorsprong zijn. Voorbeelden zijn papier en hout maar ook bioplastics zoals Polymelkzuur (PLA) waarvan de bouwstenen worden gemaakt uit suikers. Het ministerie van Economische Zaken heeft Wageningen UR Food & Biobased Research gevraagd inzicht te geven in mogelijke toepassingen van biobased materialen en verpakkingen. Met de catalogus biedt het onderzoeksinstituut een uitgebreid overzicht en toont aan dat deze materialen al succesvol in verschillende producten worden toegepast: van verpakkingen voor vleeswaren, dranken, schoonmaakmiddelen en cosmetica tot transportverpakkingen.
Bioplastic of biobased plastic
Hoewel biobased materialen worden gemaakt uit plantaardige grondstoffen zijn de materialen niet per definitie biologisch afbreekbaar of composteerbaar. Dit is ook niet voor alle toepassingen wenselijk. Biobased materialen kunnen wel hergebruikt of gerecycled worden. Veel consumenten verwarren nu de gangbare term ‘bioplastic’ met ‘bioafbreekbaar plastic’. Wageningen UR raadt daarom aan de volledige term biobased plastics te gebruiken voor deze materiaalgroep.
Interessante voordelen van biobased plastics
Het meest succesvol zijn biobased plastics wanneer producenten gebruik maken van specifieke voordelen die deze plastics bieden. Biobased plastic verpakkingen hebben vaak een beter ademend vermogen waardoor verse producten zoals sla langer houdbaar zijn of brood langer vers blijft. Een aantal van deze plastics zijn bovendien van nature antistatisch waardoor minder additieven toegevoegd hoeven te worden dan bij conventionele kunststoffen. Composteerbare biobased plastics bieden daarbij een voordeel in de afvalfase omdat groenafval niet van het plastic gescheiden hoeft te worden maar gezamenlijk kan worden gecomposteerd.
Geen gezondheidsinformatie
Hoewel de catalogus zeer uitgebreid is en gedetailleerd ingaat op veel aspecten van verpakkingen, blijven de gezondheidsaspecten vrijwel volledig buiten beeld. Ook hier geldt dat de term bio misleidend kan zijn. Immers, ook plastics die worden gemaakt van natuurlijke grondstoffen (en olie is dat feitelijk ook) kunnen schadelijke stoffen als ftalaten (weekmakers) en bisfenolen bevatten, die onder andere de hormoonhuishouding in het lichaam kunnen verstoren. Zie voor deze gezondheidsaspecten eerdere artikelen op Duurzaamnieuws.nl over voedselverpakkingen en nieuw onderzoek.