De aardbei als gifbom? Zo eet je veilig van het seizoen

Consumenten die graag groente en fruit van het seizoen eten én niet teveel pesticidenresten binnen willen krijgen, kunnen vanaf vandaag terecht bij de SeizoensEetwijzer Pesticiden van Pesticide Action Network (PAN-NL). De Eetwijzer is gebaseerd op duizenden pesticidentesten van de NVWA over de afgelopen drie jaar. Zo zie je in de SeizoensEetwijzer dat in april zowel asperges en paksoi van het seizoen zijn. Maar waar een Nederlandse asperge geen enkel residu bestrijdingsmiddelen bevat, zitten er op een gemiddelde Nederlandse paksoi pakweg 2 soorten landbouwgif (1,9). Ook het lentefruit aardbeien komt rond deze tijd uit Nederland maar aardbeien blijken echte gifbommetjes te zijn met maar liefst gemiddeld bijna 4 soorten bestrijdingsmiddelen (3,9).

PAN-NL raadt consumenten primair aan om waar mogelijk onbespoten (biologische) producten te kiezen. In de biologische landbouw worden geen chemische middelen gebruikt, het beste voor mens en natuur. Als onbespoten producten niet beschikbaar zijn kies dan voor seizoensgroente en -fruit met minder gifresten, zoals in de SeizoensEetwijzer vermeld. Bij groente en fruit met weinig gifresten betekent dit niet dat er ook weinig pesticiden zijn gebruikt tijdens de kweek. Deze kunnen al zijn afgebroken of weggespoeld.

In januari lanceerde PAN-NL een PesticidenEetwijzer. Meer dan honderdduizend mensen bezochten sindsdien deze eetwijzer om de vervuiling van hun lievelingsgroente en -fruit te bekijken. Nu vult PAN-NL dit aan met de SeizoensEetwijzer. Hierin kun je elke maand zien welke groente en fruit van het seizoen zijn met daarbij vermeld hoeveel soorten pesticiden er gemiddeld op terug gevonden zijn door de NVWA in de drie meest recent gepubliceerde jaren 2021 tot en met 2023. In tegenstelling tot de PesticidenEetwijzer is hierbij alleen gebruik gemaakt van de testgegevens van groente en fruit die in Nederland zijn geteeld. Seizoensgroente komen immers per definitie uit Nederland, uit de volle grond of koude kas. Alleen bij gebrek aan voldoende testgegevens van Nederlandse herkomst is gebruik gemaakt van de algemene testgegevens met ook de testen van producten die in het buitenland gekweekt zijn.

Nederlandse versus buitenlandse producten: soms vuiler, soms schoner

Uit de testgegevens van de NVWA blijkt dat het verschil in het gemiddeld aantal soorten pesticiden tussen groente en fruit uit Nederland en uit het buitenland vaak klein is. Dit is bijvoorbeeld het geval bij broccoli, spinazie en andijvie. Maar soms is er wel een duidelijk verschil. Zo bleken tomaten, paprika’s en courgettes uit Nederland aanzienlijk schoner maar bleken wortels, ijsbergsla en aardbeien uit Nederland juist meer soorten bestrijdingsmiddelen te bevatten dan hetzelfde product dat in het buitenland was geproduceerd.