Wat tien jaar geleden klonk als een waanzinnige toekomstdroom, is nu verweven in ons dagelijks leven: Intelligente computersystemen helpen ons bij het navigeren in auto’s, het beantwoorden van vragen van klanten, veilig gokken in casino en zoeken op Google. Deze algoritmen leren over ons gedrag en persoonlijke interesses en bieden ons precies op maat gemaakte producten en diensten.
Kunstmatige intelligentie (AI) wordt niet langer alleen gebruikt in consumententoepassingen en experts geloven dat AI de Nederlandse economie een enorme impuls kan geven. Dit artikel bespreekt hoe we nog meer kunnen profiteren van AI-middelen en welke risico’s eraan verbonden zijn.
De fascinatie voor AI: wat zit er achter deze technologie?
Enkele IT-genieën hebben met de ontwikkeling van AI een ware sprong voorwaarts gemaakt. Waar eerdere systemen een vast programma volgden en commando’s uitvoerden, onderscheidt AI zich doordat het menselijk cognitieve vaardigheden kopieert en zelf nadenkt. AI herkent en interpreteert input zoals taal, afbeeldingen en gezichten, vergelijkt deze gegevens met zijn kennis en trekt conclusies. Hierdoor kan AI zelf beslissingen nemen en nieuwe ervaringsgegevens genereren voor verdere aanpassing.
Wat onderscheidt AI van gewone computertechnologie?
In plaats van een vraag automatisch op een vaste manier te beantwoorden, kan AI vragen zelfstandig interpreteren en erop reageren. Hoe meer gegevens aan de AI worden doorgegeven, hoe meer correlaties het kan herkennen en zijn eigen capaciteiten uitbreiden. Dit maakt AI een krachtig prognose-instrument en stelt het in staat om menselijke prestaties te vervangen en te verbeteren. AI is bijzonder waardevol in complexe medische apparatuur voor de vroegtijdige opsporing van ziekten en in het voorspellend onderhoud van productiefaciliteiten.
AI als groeimotor voor de economie
Er zijn tal van toepassingen voor AI-ondersteunde tools, met als doel werkprocessen efficiënter en veiliger te maken, proactiever te plannen, middelen te bundelen en kosten te besparen. AI kan ook bijdragen aan een milieuvriendelijkere werkwijze door energieverbruik en CO2-uitstoot te verlagen. Alles bij elkaar kan dit leiden tot economische groei die de hele bevolking ten goede komt. Enkele sectoren die momenteel profiteren van AI-technologie zijn:
- Industriële productie: Automatisering en precisie verhogen de efficiëntie en verlagen de kosten.
- Logistiek en transport: Brandstofbesparing en capaciteitsbundeling verminderen de ecologische impact.
- Detailhandel: Chatbots en gepersonaliseerde marketing verbeteren de klantenservice en het aanbod.
- Financiën: AI voorkomt fraude en beoordeelt kredietrisico’s.
- Energie-industrie: Optimale afstemming van productie en vraag om kosten en middelen efficiënt te beheren.
- Onderwijs: AI verbetert wetenschappelijk onderzoek en maakt informatie toegankelijker.
- Gezondheidszorg: Ondersteuning bij diagnostiek, precisietherapieën en verwerking van patiëntgegevens.
- Entertainmentindustrie: Data-analyse ondersteunt de creatie van nieuwe content en gepersonaliseerde aanbevelingen.
Toekomstige ontwikkelingen in AI
De technologie evolueert voortdurend en wordt steeds nauwkeuriger en krachtiger. Door de toenemende integratie van AI in verschillende sectoren zullen fouten afnemen, productiviteit stijgen en nieuwe producten en diensten ontstaan. AI kan ook ingrijpende veranderingen in de arbeidsmarkt teweegbrengen door automatisering, waardoor sommige banen verdwijnen en andere, vaak technologisch georiënteerde, banen ontstaan. Volgens het World Economic Forum zal AI tegen 2025 wereldwijd ongeveer 85 miljoen banen vervangen, maar ook 97 miljoen nieuwe banen creëren.
AI-gedreven technologie: een vloek of een zegen voor onze economie?
Als de voordelen van AI optimaal worden benut, kan dit leiden tot grotere materiële welvaart en een hogere levensstandaard, doordat ons leven veiliger en comfortabeler wordt. Denk aan verbeterde gegevens- en identiteitsbescherming, nationale veiligheid, slimme huizen en medische preventiemethodes.
AI-gebaseerde voertuigen zullen het risico op ongelukken verminderen en milieumaatregelen zullen de luchtkwaliteit verbeteren. Echter, AI kent ook risico’s, waaronder een gebrek aan empathie en manipulatie. De lange termijnimpact op onze interpersoonlijke communicatie en sociaal gedrag is nog onduidelijk en kan mogelijk leiden tot vervreemding, eenzaamheid of psychologische problemen.