Het leveren van warmte aan huishoudens en bedrijven via een warmtenet kan een duurzaam alternatief zijn voor individuele, meestal gasgestookte HR-ketels. Maar de duurzaamheid is wel afhankelijk van de bronnen die warmte leveren aan zo’n net. Ecofys heeft als eerste een methode ontwikkeld - de warmteladder - waarmee aanbieders van warmte verschillende bronnen kunnen vergelijken op criteria als uitstoot, rendement, prijs en leveringszekerheid.
Warmtenetten kunnen op een duurzame manier warmte leveren aan huishoudens en bedrijven. De warmte kan uit verschillende bronnen komen, zoals elektriciteitscentrales en industriële restwarmte of uit duurzame bronnen zoals biomassa en aardwarmte. Op korte termijn staan exploitanten van warmtenetten in onder andere Rotterdam en Den Haag voor de keuze of zij hun levering willen uitbreiden, en welke bronnen daarvoor vanuit het oogpunt van duurzaamheid en prijs het beste geschikt zijn. Concrete aanleiding voor dit vraagstuk is de Green Deal Zuid-Holland en ook het Deltaplan Energie van het Havenbedrijf Rotterdam.
Ecofys heeft een methode ontwikkeld voor de vergelijking van warmtebronnen. Deze methode – de warmteladder – ondersteunt de discussie over de duurzaamheid van een warmtenet. Herman Exalto, directeur van Eneco Warmte en Koude, is de eerste gebruiker: “De warmteladder helpt ons bij het realiseren van een duurzame, betaalbare en betrouwbare warmtelevering aan onze klanten.”
De warmteladder houdt rekening met verschillende criteria. Naast de uitstoot van CO2, NOx, SO2 en fijnstof en het rendement van warmtelevering, beoordeelt de warmteladder ook de betrouwbaarheid van de warmtelevering en de prijsgevoeligheid van de geleverde warmte. De warmteladder beoordeelt deze criteria voor alle gangbare warmtebronnen: centrales op kolen of gas, afvalverwerkingsinstallaties, warmtekracht op gas of biomassa, geothermie en industriële restwarmte. Ook (toekomstige) opties zoals CO2 afvang en opslag of bijstook van biomassa kunnen worden meegenomen.
Het afwegen van elke warmtebron op verschillende criteria laat de voor- en nadelen van de warmtebronnen zien. Zo is industriële restwarmte vanuit milieuoogpunt gunstig, maar is de levering onzeker en de prijsgevoeligheid groot. De warmteladder is ook transparant over de aannames over de bronnen. Kees van der Leun, CCO Ecofys: “De warmteladder geeft inzicht in hoe we de warmtevoorziening nog duurzamer kunnen maken. Tegelijk maakt de ladder duidelijk welke belangen meewegen.”