UNESCO, de organisatie voor onderwijs, wetenschap, cultuur en communicatie van de Verenigde Naties, heeft de UNESCO-leerstoel Knowledge Transfer for Sustainable Development Supported by ICTs bij de Open Universiteit verlengd. De nieuwe leerstoelhouder is hoogleraar Paquita Pérez Salgado. Ze zal onder meer onderzoeken waarom mensen wel of niet milieuvriendelijk handelen; er blijken namelijk grote regionale, sociale en culturele verschillen te zijn. Bijvoorbeeld: hoe komt het dat in Denemarken de introductie van windmolens heel succesvol was, terwijl in Nederland vrijwel elke windmolen tot protest leidt?Duurzame ontwikkeling, kennisconcepten en (open) leerprocessen
De leerstoelhouder gaat in internationaal verband onderzoeken of bepaalde kennisconcepten voor duurzame ontwikkeling verder uitgewerkt kunnen worden. Het kennisconcept ‘Lived Experience’ gaat ervan uit dat cultuur, ras, gender en sociale klasse van mensen mede van invloed zijn op hoe zij omgaan met zaken. Eén van de hypotheses is dat aansluiting bij specifieke ervaringen (Lived Experience) van individuen en groepen tot grotere betrokkenheid leidt en daarmee tot effectievere veranderprocessen. Bij klimaatverandering bijvoorbeeld spelen culturele en sociale aspecten van betrokkenen een belangrijke rol. Overheidsbeleid houdt hier vaak geen rekening mee en is daardoor minder effectief. In casussen wil men onderzoeken hoe het werken met ‘Lived Experience’ tot veranderprocessen leidt en welke leerprocessen hierbij optreden.
Ten slotte wil de leerstoelhouder de inzet en ontwikkeling van moderne ict-tools en open leerconcepten in hoger onderwijsprogramma’s onderzoeken en analyseren hoe deze middelen leerprocessen kunnen verbeteren.
Opdracht leerstoel
Duurzame ontwikkeling is verbonden met een proces van wereldwijde sociale verandering. Een gericht onderzoeks- en opleidingsprogramma kan hieraan bijdragen.
De opdracht van de leerstoel is:
- Door de ontwikkeling van competenties, met name interventiecompetenties, kan (natuur)wetenschappelijke kennis beter benut worden in maatschappelijke veranderprocessen;
- Als kansrijk en bruikbaar kennisconcept wordt ‘Lived Experience’ verder uitgewerkt. Dit concept benadrukt diversiteit, bijvoorbeeld wat betreft cultuur, ras, gender en sociale klasse, en is onder meer gebaseerd op ervaringskennis en situatiegebonden kennis;
- Het onderzoek is thematisch gericht op klimaatverandering en ‘social entrepreneurship’ (duurzaam en verantwoord ondernemerschap). Uitbreiding naar andere gebieden is echter goed mogelijk;
- De nadruk wordt gelegd op een multi- en transdisciplinaire benadering bij het vinden van oplossingen voor issues rondom duurzame ontwikkeling. De UNESCO-speerpunten Afrika en gendergelijkheid (gender equality) zijn onderdeel van de ontwikkeling van onderzoeks- en opleidingsactiviteiten.
Leerstoelhouder
Leerstoelhouder is prof. dr. Paquita Pérez Salgado (1962) die hiermee prof. dr. Rietje van Dam-Mieras opvolgt. Pérez Salgado was van 2001 tot 2013 decaan van de faculteit Natuurwetenschappen van de Open Universiteit. In die hoedanigheid was zij o.a. verantwoordelijk voor de opleidingen milieu-natuurwetenschappen. Daarvoor werkte zij bij VHTO, het Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek. Ook was zij verbonden aan de Universiteit van Amsterdam (aldaar ook gepromoveerd in de fysische chemie), de Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit Twente. Zij was en is actief in diverse Europese en internationale organisaties op het gebied van natuurwetenschappen en hoger onderwijs. De UNESCO-leerstoel is ondergebracht bij de faculteit Management, science en technologie van de Open Universiteit.
Mobiliteit en kennistransfer
UNESCO ziet de uitwisseling van kennis en ervaring tussen universiteiten en hoger onderwijsinstellingen als een van de essentiële factoren voor ontwikkeling binnen haar werkgebieden. Door middel van het UNITWIN/UNESCO Leerstoelen Programma stimuleert de instelling academische mobiliteit en snelle kennistransfer tussen instellingen mondiaal. De leerstoelhouder werkt wereldwijd samen met diverse universiteiten en beroeps- en maatschappelijke organisaties.