De commissie landbouw van het Europees Parlement wil dat de Europese Commissie terug gaat naar de tekentafel. Het halfbakken voorstel voor de productie en handel van zaden was een doorn in het oog van de Europese Groenen. Bas Eickhout is dan ook blij dat het voorstel dat multinationals als Monsanto veel te veel macht geeft niet op de steun van de commissie landbouw hoeft te rekenen.
Eickhout: “Dit is een overwinning op de multinationals die met obscure patenten dreigen te gaan bepalen wat er op ons bord ligt. Voor ons is diversiteit van zaden en zaaigoed het belang in deze wetgeving, in plaats van de belangen van bedrijven als Monsanto. Wij accepteren niet dat de grootste bedrijven patent hebben op wat zij ons voorschotelen.”
De Commissie wil van de twaalf richtlijnen een enkele verordening maken, maar doet dat op een manier die de vrijheid van ondernemers die werkzaam zijn in bijvoorbeeld de kleinschalige biologische sector beperkt. De Groenen willen dat alleen zaden geproduceerd en verkocht voor commercieel gebruik dienen te worden gedekt door de toekomstige wetgeving. Volgens een studie van de groenen controleren vijf agrochemische bedrijven in Europa nu al ruim 50% van de zadenmarkt. Dat is in meerdere opzichten een allesbehalve gezonde situatie. Het heeft gevolgen voor boeren, agro-biodiversiteit, voor innovatie en voedselzekerheid.
De groenen vrezen dat door het aanvankelijk voorgestelde systeem boeren niet meer de keuze om andere zaadvariëteiten te gebruiken. Bovendien dreigt een enorm tekort aan zaadgoed voor duurzame, energie-efficiënte, lage input landbouw, zoals de biologische landbouw. “Wat we dringend nodig hebben is een meer divers aanbod van zaden,” aldus Eickhout. “Dan blijft landbouw beter bestand tegen ziektes en klimaatveranderingen. Het kweken en op de markt brengen van dergelijke zaadvariëteiten behoort geen nichemarkt te zijn, zoals de Europese Commissie wil, het moet de toekomst worden.
Europese Commissie kan doorduwen
Toch is er nog een risico dat plannen van de Europese Commissie om teelt van gentechmais in Europa toe te staan alsnog worden doorgedrukt. Het gaat daarbij onder andere om de maissoort 1507 die wordt geproduceerd door gentechbedrijf Pioneer. Volgens Greenpeace is het illegaal als de Commissie ondanks politieke weerstand en zorgen over de milieugevolgen de toelating van deze mais doorduwt.
Een uitspraak die het Europees Hof in december 2013 deed, maakte de toelating van de Amflora-aardappel van BASF ongeldig. Het Hof vond dat de Commissie te grote aanpassingen aanbracht aan het voorstel voor deze toelating. Dit had moeten worden voorgelegd aan experts van de EU-lidstaten. Greenpeace constateert dat de Commissie ook in het geval van maissoort 1507 grote wijzigingen heeft aangebracht ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel en dat áls de Commissie nu de toelating doorduwt ze dezelfde juridische fouten begaat.
