Meer dan de helft van de experts van de European Food Safety Authority (EFSA, de Europese organisatie voor voedselveiligheid) hebben belangen in de industrie die ze behoren te controleren. Een nieuw rapport toont belangrijke mazen in de regels van het agentschap aan om de onafhankelijkheid van de deskundigen te garanderen.
Het gaat om bijna 60 % van de deskundigen in EFSA, zeggen Corporate Europe Observatory (CEO) en journalist Stephane Horel.
Het rapport "Unhappy Meal. The European Food Safety Authority's independence problem" laat belangrijke lacunes in het beleid voor onafhankelijkheid van de EFSA zien en stelt dat de nieuwe regels van de EFSA, die in 2012 na een aantal belangenconflicten en schandalen werden ingevoerd, er niet in zijn geslaagd om de situatie te verbeteren.
De auteurs waarschuwen dat deze situatie ernstige twijfel rechtvaardigt over de geloofwaardigheid van de wetenschappelijke output van de belangrijkste instantie die verantwoordelijk is voor de voedselveiligheid in de EU. Onder die taak vallen aanbevelingen en risicobeoordelingen voor cruciale problemen van de volksgezondheid, zoals levensmiddelenadditieven, verpakking, GGO's, verontreinigende stoffen en pesticiden.
De belangrijkste lacune in de nieuwe regels van de EFSA is de beperkte beoordeling van het agentschap dat vooral kijkt naar specifieke opdrachten van het panel om te bepalen of er belangenconflicten zijn. In plaats daarvan moet zij experts in een breder kader controleren op belangenconflicten die in de weg kunnen staan van een onafhankelijke beoordeling van de industrie die het orgaan moet reguleren. In de huidige aanpak kunnen tientallen deskundigen met meerdere commerciële belangen (consultancy contracten, de financiering van onderzoek, etc ) volwaardig lid zijn van de EFSA, met inbegrip leidende functies. Het gaat daarbij zelfs om een meerderheid van de leden van het orgaan.
Hoofdauteur Stephane Horel zei: "We waren geschokt door onze bevindingen . Zelfs zonder te controleren op zwart werk is het aantal belangenconflicten in dit bureau zeer zorgwekkend. Experts met belangenconflicten domineren bijna alle groepen. De meeste conflictsituaties gaan over belangen bij de financiering van onderzoek en private consultancy contracten, maar bepaalde cruciale instellingen voor wetenschappers (wetenschappelijke genootschappen, tijdschriften) zijn ook gericht beïnvloed door de lobby van de industrie en de EFSA lijkt dit te negeren".
Het rapport toont ook aan dat de EFSA zich zelfs niet eens aan haar eigen nieuwe regels houdt en dat er geen zichtbaar verschil is tussen benoemingen onder de oude en onder de nieuwe regels.
Martin Duif , onderzoeker en campagnevoerder bij Corporate Europe Observatory , zei : "Ondanks aanwijzingen van een nieuwe bereidheid om het probleem aan te pakken, lijkt de EFSA niet te hebben geleerd van haar eerdere fouten. Er zijn gevallen waarin het agentschap al jaren geleden werd gewaarschuwd en die nog steeds een probleem vormen. De EFSA moet gewoon het belang van de burgers verdedigen".