Fietsen heeft een veel groter effect op de strijd tegen de klimaatverandering dan elektrische auto’s. Dat schrijft Christian Brand, hoogleraar Transport, Energie en Milieu aan de Universiteit van Oxford. Fietsers kunnen de uitstoot veel sneller naar beneden halen.
In 2020 was wereldwijd slechts één op de vijftig verkochte auto's volledig elektrisch. En zelfs als er van nu af aan enkel nog elektrische auto’s verkocht zouden worden, zou het nog vijftien tot twintig jaar duren om het wereldwijde wagenpark te vervangen.
Dat is veel te traag om echt een verschil te maken, want de volgende vijf jaar zijn cruciaal. Om de klimaat- en luchtvervuilingscrisis aan te pakken moet al het gemotoriseerde vervoer, met name personenauto's, zo snel mogelijk worden beperkt. Focussen op elektrische voertuigen vertraagt de race naar nuluitstoot.
Dat heeft er ook mee te maken dat elektrische auto's niet echt uitstootvrij zijn: de productie van grondstoffen voor hun batterijen, van de auto’s zelfs en van de elektriciteit die ze gebruiken gaat gepaard met CO2-uitstoot.
Transport is een van de moeilijkste sectoren om uitstootvrij te maken: de sector is sterk afhankelijk van fossiele brandstoffen en van CO2-intensieve infrastructuur zoals wegen, luchthavens en de voertuigen zelf. Bovendien legt die infrastructuur een autoafhankelijke levensstijl voor lang vast.
Een manier om de uitstoot van het verkeer relatief snel en mogelijk wereldwijd te verminderen, is auto’s in te wisselen voor fietsen, e-bikes en wandelen - actieve mobiliteit, zoals dat heet. Actieve mobiliteit is goedkoper, gezonder, beter voor het milieu en helemaal niet trager in onze dichtgeslibde steden. Maar hoeveel CO2 kan zo worden uitgespaard? En welke rol kan actieve mobiliteit spelen in de klimaatinspanningen van de transportsector?
Nieuw onderzoek toont aan dat mensen die regelmatig stappen of fietsen een lagere dagelijkse CO2-uitstoot hebben. Actieve mobiliteit komt soms bovenop gemotoriseerde verplaatsingen in steden, eerder dan die te vervangen. Maar meer mensen op de fiets of het voetpad betekent - op dagelijkse en individuele basis - een lagere uitstoot.
Trips maken het verschil
Er werden zo’n vierduizend mensen in Londen, Antwerpen, Barcelona, Wenen, Örebro, Rome en Zürich geobserveerd. Twee jaar lang vulden ze informatie in over al hun trips: sporen naar het werk, de kinderen naar school brengen of de bus naar de stad nemen. Voor elke trip berekenden we de CO2-uitstoot.
Opvallend: wie dagelijks fietst, heeft een 84 procent lagere uitstoot dan wie dat niet doet. Ook werd berekend dat wie voor een weekje overschakelt van de auto naar de fiets zijn of haar uitstoot met gemiddeld 3,2 kilogram CO2 vermindert - het equivalent van 10 kilometer met de auto rijden, lamsvlees serveren of 800 mails versturen.
Als je de hele levenscyclus van elk verkeerstype vergelijkt, inclusief de productie van het voertuig, de brandstof die nodig is en de afvalfase, kun je vaststellen dat de uitstoot van een fietstocht meer dan dertig keer lager ligt dan eentje met een conventionele auto en tien keer lager dan een elektrische auto.
Als in de komende jaren een op de vijf stedelingen zou overschakelen naar de fiets, zou dat de totale uitstoot van het Europese autoverkeer met 8 procent kunnen verminderen.
Lockdown
Bijna de helft van de totale afname van de wereldwijde uitstoot tijdens de lockdown in 2020 komt op rekening van de transportsector, doordat de pandemie landen dwong om de verspreiding van het virus te beperken.
In Groot-Brittannië bleek actieve mobiliteit daar sterk van de profiteren: het aantal mensen dat regelmatig wandelt steeg met 20 procent, terwijl het aantal fietstochten met 9 procent toenam op weekdagen en met 58 procent in de weekends. En dat ondanks het feit dat veel werknemers van thuis uit begonnen te werken.
Actieve mobiliteit biedt een alternatief voor auto’s en maakt bovendien social distanding mogelijk. Zo hielp het mensen om veilig te blijven tijdens de pandemie. Het kan de uitstoot van verkeer blijvend drukken als de lockdownmaatregelen worden afgebouwd, zeker als de prijzen van elektrische auto’s hoog blijven en veel kopers afschrikken.
De race is dus begonnen. Actieve mobiliteit kan veel sneller bijdragen aan de strijd tegen klimaatverandering dan elektrische auto’s en tegelijk een betaalbare, betrouwbare, schone, gezonde optie bieden, die ook nog eens de files omzeilt.
Fietsen slecht voor de economie?
Op internet gaat al een tijdje een grappige meme rond die stelt dat fietsen slecht is voor de economie. Fietsers kopen geen auto en sluiten daarvoor geen lening af, betalen geen brandstof, onderhoud, reparatie of verzekering. Ze betalen niet voor parkeren. Ook zijn ze gezonder dan automobilisten en geven dus minder uit aan zorg. Kortom, ze dragen nauwelijks bij aan het BBP. Overigens schijnen wandelaars nog slechter te zijn: die kopen niet eens een fiets.....
Maar ook deze conclusie is in lijn met de stelling.
