Maar liefst 80 procent van de wereldwijde steenkoolreserves en de helft van de gasreserves mogen niet ontgonnen of opgepompt worden, zegt een studie in Nature. Dat is de enige manier om de klimaatverandering onder de gevaarlijke drempel van 2 graden te houden.

Wetenschappers waarschuwen al jaren dat grote delen van de reserves aan fossiele brandstoffen in de grond moeten blijven. Toch is de nieuwe studie in Nature belangrijk, onder meer omdat ze dankzij nieuwe methodes erg precies bepaalt in welke regio's de reserves onder de grond moeten blijven. Het is ook voor de eerste keer dat de waarschuwing zo accuraat geformuleerd wordt, en dat in Nature, een van de meest gerespecteerde wetenschappelijke publicaties ter wereld.

De wetenschappers van het University College in London berekenden dat 80 procent van de gekende steenkoolreserves, 50 procent van de gasreserves en 30 procent van de oliereserves niet verbrand mogen worden, om de klimaatverandering onder de 2 graden Celsius te houden. Dat is een belangrijke voorwaarde om de ergste gevolgen te vermijden. Olieboringen in het noordpoolgebied zijn helemaal uit den boze.

Concreet moet de overgrote meerderheid van de steenkoolreserves in China, Rusland en de VS ongebruikt blijven, net als 260.000 miljoen vaten olie in het Midden-Oosten, het equivalent van de hele voorraad van Saoedi-Arabië. In het Midden-Oosten moet ook meer dan 60 procent van de gasreserves onder de grond blijven.

Ook de ontwikkeling van onconventionele oliebronnen, zoals teerzandolie, staat haaks op de wereldwijde ambitie om de klimaatverandering onder de 2 graden te houden. De bestaande schaliegas in de VS kan nog wel, maar China, India, Afrika en het Midden-Oosten moeten 80 procent van hun schaliegasreserves in de grond laten.

"We hebben nu duidelijke cijfers over de hoeveelheden en locaties van de fossiele brandstoffen die ongebruikt moeten blijven", zegt hoofdauteur Christophe McGlade. "Beleidsmakers moeten inzien dat hun instinct om de fossiele reserves op te gebruiken volledig incompatibel zijn met hun belofte om de klimaatverandering onder de 2 graden te houden. Als ze toch willen doorgaan, moet gevraagd worden welke reserves elders ongebruikt zullen blijven om het CO2-budget niet te overschrijden."

Voorzichtige investeerders

Op zoek gaan naar nog meer olie-, gas- en steenkoolreserves is al helemaal uit den boze, zegt medeauteur Paul Ekins, hoogleraar Milieupolitiek en directeur van het Institute for Sustainable Resources.

"Bedrijven hebben vorig jaar 565 miljard euro uitgegeven voor de zoektocht naar nieuwe voorraden en de ontwikkeling daarvan", zegt Ekins. "Ze zullen dat soort budgetten in vraag moeten stellen, als er beleidsmaatregelen worden genomen om de klimaatverandering onder de 2 graden te houden."

"Ook investeerders in deze bedrijven moeten vragen stellen bij dat soort budgetten. De toegenomen wereldwijde aandacht voor klimaatbeleid betekent ook dat fossiele brandstofbedrijven steeds riskanter worden voor investeerders. Ik verwacht dat voorzichtige investeerders in energie in toenemende mate zullen verschuiven naar CO2-arme energiebronnen."