Het staats investeringsfonds NBIM van Noorwegen is de grootste publieke investeerder in de wereld en waarschuwt bestuurders van bedrijven hun klimaatbeleid serieus te nemen. Als zij niet beter hun best doen om de klimaatcrisis, schending van de mensenrechten en de diversiteit in de bestuurskamer aan te pakken zal het fonds tegen hun herverkiezing in het bestuur stemmen. In het uiterste geval trekt het haar beleggingen terug.
Carine Smith Ihenacho is chief governance and compliance officer van Norges Bank Investment Management NBIM. Het fonds beheert meer dan 13 biljoen Noorse kronen (ca € 1,2 biljoen) beheert namens de Noorse bevolking. Ze zei tegen The Guardian dat het fonds zich nu al voorbereidt om tegen de herverkiezing van ten minste 80 bestuursleden van ondernemingen te stemmen omdat zij geen milieu- of sociale doelstellingen hebben vastgesteld of gehaald.
Het fonds is in de jaren negentig werd opgericht om de overschotten uit de enorme Noorse olie- en gasreserves te investeren. Het is nu het grootste staatsfonds ter wereld en heeft gemiddeld 1,3% van 9.338 bedrijven in 70 landen in handen. Grote belangen zijn onder meer Apple, Nestlé, Microsoft en Samsung.
Bedrijven aansporen duurzamer te worden
"We weten allemaal dat we in een wereld met een klimaatcrisis leven, en wij hebben een rol te spelen en bedrijven hebben een rol te spelen," zei Smith Ihenacho. Dus hebben we onze verwachtingen ten aanzien van de bedrijven opgeschroefd als het gaat om het stellen van doelen om die netto nul emissies tegen 2050 te bereiken. En we zullen de bedrijven meer aansporen om doelen te stellen en te begrijpen hoe ze dat gaan bereiken."
Het besluit komt op het moment dat de Noorse premier, Jonas Gahr Støre, buigt voor de publieke druk om meer geld uit de oliewinsten vrij te maken om Oekraïne te helpen. Het land doneerde vorig jaar 10 miljard kronen aan civiele en militaire hulp.
"We bevinden ons in een situatie waarin we speelruimte hebben dankzij de buitengewone inkomsten uit de oliesector," zei hij. "We voeren deze hulp nu op. We zullen nog meer bijdragen aan het herstel en de wederopbouw van beschadigde infrastructuur."
Het fonds, dat voor elke man, vrouw en kind in Noorwegen het equivalent van ongeveer 2,4 miljoen kronen (€ 210.000) bevat, investeert delen van de grote winsten die de Noorse aardoliesector genereert, voornamelijk uit belastingen van bedrijven, maar ook betalingen voor vergunningen om naar olie te zoeken, alsmede het directe financiële belang van de staat en dividenden van de energiegigant Equinor, die gedeeltelijk in handen van de staat is.
Carine Smith Ihenacho NBIM
Smith Ihenacho zei dat het fonds, dat een verlies van 1,64 biljoen kronen noteerde voor 2022, verwacht dat alle grote koolstofuitstoters nu emissiedoelstellingen vaststellen en dat alle andere kleinere bedrijven dat uiterlijk in 2040 hebben gedaan. "We willen ook dat bedrijven scenario's publiceren, inclusief wat er gebeurt als de temperatuur met 1,5C stijgt, zodat we echt kunnen begrijpen hoe ze dat gaan bereiken."
Ze zei dat slechts 17% van de meer dan 9.000 bedrijven waarin het fonds investeert "duidelijke op wetenschap gebaseerde netto nul doelstellingen" heeft vastgesteld, en het fonds "dringt er actief op aan" dat de resterende 83% snel handelt om hun doelstellingen vast te stellen.
"Als de bedrijven totaal niet reageren op wat wij zeggen, moeten wij ingrijpen", zei ze. Wat we tot nu toe hebben gedaan voor de slechtste bedrijven - die niet eens doelstellingen hebben, geen rapportage over klimaatrisico's - is beginnen om tegen het bestuur te stemmen, omdat we zeggen dat het bestuur hier echt verantwoordelijk voor is.
Het fonds heeft vorig jaar bij 18 bedrijven tegen het hele bestuur gestemd en Smith Ihenacho waarschuwde dat er in het komende voorjaarsvergaderingseizoen een "grote stap voorwaarts zal worden gezet in hoe we tegen bestuursleden stemmen".
80 besturen in gevarenzone
Ze zei dat het fonds de komende maanden tegen minstens 80 bedrijven zou stemmen.
Smith Ihenacho zei dat als er nog steeds geen verbetering optreedt, het fonds zijn belang in de bedrijven kan verkopen.
"We willen het bedrijf steunen en door de overgang naar een koolstofarme economie duwen, we zien verkoop niet als een oplossing voor de klimaatcrisis", zei ze. "Maar uiteindelijk kunnen we dat bij sommige bedrijven wel doen en we hebben al een flink aantal bedrijven verkocht waarvan we gewoon geloven dat ze een onhoudbaar bedrijfsmodel hebben als het gaat om het klimaat."
Ze zei dat het fonds ook een actievere aanpak hanteert bij het aanpakken van de staat van dienst van een bedrijf op het gebied van mensenrechten, buitensporige beloning van bestuurders, belastingtransparantie en diversiteit in de bestuurskamer.
Vorige maand sloot het fonds twee bedrijven uit - het Chinese AviChina Industry & Technology en het Indiase Bharat Electronics - vanwege het "onaanvaardbare risico dat de bedrijven wapens verkopen" voor gebruik door het leger in Myanmar.
