Op 1 april 2015 verdwijnt het Europees melkquotum. Dan mogen boeren onbeperkt melk gaan produceren en kan het aantal melkkoeien ongelimiteerd groeien. Die groei vindt vooral plaats in grote stallen. Tegelijkertijd houden veel oudere boeren met kleine bedrijven het voor gezien. Het aantal bedrijven daalt in de periode tot 2020 met 20 procent. Degenen die overblijven, breiden uit. De melkveehouderij dreigt daarmee de varkens- en pluimveehouderij achterna te gaan. Stallen worden groter met steeds meer dieren. Dat betekent meer vervuiling, stank, ziektedruk, nog meer mest en minder koeien in de wei.
De Nederlandse veehouderij is al jaren veel te groot. Dat uit zich op allerlei manieren, zoals het mestoverschot, stankoverlast, vervuiling van bodem en water, antibioticaresistentie en dierziektes. Het aantal megastallen zal met meer dan 250 verdubbelen tot meer dan 500. Meer koeien maken de problemen nog groter.
Een veehouderij die past in Nederland als oplossing
Een veehouderij die past in Nederland is volgens Milieudefensie de oplossing voor de problemen rondom intensieve veehouderij. Dat wil zeggen een kleinschaligere veehouderij met minder dieren en gebonden aan landbouwgrond. Voor ieder dier moet er voldoende grond zijn om buiten te lopen, te eten en om de mest op uit te rijden. Dat is beter voor koe, mens, milieu en boer.
Minder dieren en minder mest is beter voor het milieu
Door de intensieve productie – zonder grond om de mest op uit te rijden – is er in Nederland een mestoverschot ontstaan. Door overbemesting van de grond, vervuiling van het water en het verdwijnen van landschapselementen door schaalvergroting neemt de diversiteit van de natuur af. We zien minder bloemen en meer brandnetels. Het aantal bijen, vlinders en boerenlandvogels daalde de afgelopen decennia flink. De kwaliteit van het drinkwater wordt steeds lager. De schaalvergroting en intensivering van de veehouderij liggen hieraan ten grondslag.
Gezonde dieren zijn ook gezond voor mensen
Megastallen veroorzaken risico’s voor de volksgezondheid. Wanneer dieren ruimte krijgen voor hun natuurlijk gedrag, zijn ze minder vatbaar voor ziekten. Doordat veel dieren dicht op elkaar zitten, is de kans op de verspreiding van ziekten, zoals Q-koorts of vogelgriep groot. Om ziekten te voorkomen, worden vaak antibiotica gebruikt. Door het preventieve gebruik kunnen steeds meer bacteriën de werking van antibiotica weerstaan. In Europa sterven jaarlijks 25.000 mensen als gevolg van infecties door antibioticaresistente bacteriën . De veehouderij levert een belangrijke bijdrage aan dit probleem.
Kleinschaligere veehouderij en eerlijke prijs beter voor boer
Veel veehouders zijn nu slachtoffer van de toenemende schaalvergroting. Kleinschalige gezinsbedrijven worden in een groeiend tempo verdrongen door megastallen. In de melkveehouderij zien we dat juist door mee te gaan in de schaalvergroting melkveehouders hun voortbestaan onzeker maken. Ze krijgen te maken met hoge kosten voor nieuwe stallen en extra vee. Veel melkveehouders steken zich daarvoor in de schulden. Ook de verwerking van de extra mest kost veel geld. Bovendien zakt door de toename van de productie de melkprijs. Door de groei van de kosten en de lagere prijs voor de melk komen bedrijven in de problemen. Milieudefensie pleit voor een omschakeling naar kwaliteitsproducten in plaats van zoveel en zo goedkoop mogelijk produceren. Bij een omschakeling naar kwaliteit hoort een passende veestapel en een eerlijke prijs voor producten van de boer.
Debatavonden: kiezen voor een gezonde veehouderij in Nederland
Op 18 maart 2015 kiezen Nederlanders de nieuwe leden voor de Provinciale Staten. Maak jij je ook zorgen over de bouw van nieuwe stallen, dierenleed en antibioticaresistente bacteriën in jouw provincie? Wil je hierover in gesprek met politici? Kom dan in februari en maart naar een verkiezingsbijeenkomst in Gelderland, Limburg, Overijssel of Brabant.
Wij willen Wei: en jij?
Milieudefensie wil een veehouderij die de toekomst aan kan. Steun onze campagne voor een gezonde veehouderij met dieren in de wei. Zet en koe in de wei op wijwillenwei.milieudefensie.nl