Waar gaat dit over:
Onderzoekers ontdekten onverwacht veel nieuwe methaanbronnen op de zeebodem bij Antarctica. Deze zogeheten ‘seeps’ lekken gas uit de oceaanbodem, mogelijk als gevolg van het smelten van ijs en veranderingen in de druk onder water.
Waarom wil je dit lezen:
Antarctica gold lang als stabiel en afgesloten van snelle klimaatveranderingen. Maar als dit continent ook methaan begint vrij te geven, kan dat de opwarming van de aarde versnellen.
In kustgebieden van de Rosszee hebben wetenschappers tientallen nieuwe plekken gevonden waar gas uit de zeebodem ontsnapt. Zulke uitstroompunten, seeps genoemd, waren daar nog nooit eerder waargenomen, ondanks decennia van onderzoek. Dat wijst erop dat ze pas recent zijn ontstaan, waarschijnlijk als gevolg van klimaatopwarming.
Methaan is een krachtig broeikasgas: over een periode van honderd jaar warmt het de aarde 28 tot 34 keer sterker op dan CO₂. Wereldwijd komt er elk jaar ongeveer een half miljard ton methaan vrij, goed voor zo’n 17 tot 20 miljard ton CO₂-equivalenten, ongeveer een kwart van alle door mensen veroorzaakte broeikasuitstoot.
De bijdrage van Antarctica is voorlopig klein, maar het continent herbergt mogelijk honderden gigaton aan methaan onder zijn ijs en in de zeebodem. Dat is vergelijkbaar met de voorraden in het noordpoolgebied. Als die reservoirs door opwarming beginnen te lekken, kan dat een zelfversterkend effect hebben: meer methaan in de lucht leidt tot meer opwarming, wat weer meer methaan vrijmaakt.
Ecosystemen in beweging
De onderzoekers zagen dat rond de nieuwe seeps het bodemleven verandert: sommige zones sterven af, terwijl andere overspoeld worden door bacteriën die van methaan leven. Zulke verschuivingen kunnen de voedselketen beïnvloeden, van microscopische organismen tot vissen en zeevogels.
Ook chemisch verandert het milieu: methaanbubbels kunnen mineralen en voedingsstoffen meevoeren, waardoor lokale ecosystemen plots veel actiever of juist armer worden.
Wat betekent dit voor het klimaat?
Tot nu toe werd aangenomen dat methaanuitstoot vooral een probleem van de tropen en gematigde zones is. Dit onderzoek laat zien dat ook Antarctica, ooit een ‘koele buffer’, deel kan worden van de methaankringloop. Vergelijkbare uitstoot van methaan was al eerder ontdekt onder de Noordpool.
De hoeveelheden die nu ontsnappen zijn waarschijnlijk nog te klein om wereldwijd verschil te maken, maar het ontstaan van nieuwe seeps in zo’n kort tijdsbestek is een waarschuwing. Als klimaatverandering de ondergrond destabiliseert, kan een deel van de enorme Antarctische methaanvoorraad vrijkomen en zo de opwarming versnellen.
Kortom: wat diep onder het Antarctische ijs verborgen lag, lijkt langzaam te ontwaken. De ontdekking van deze gaslekken toont hoe snel het klimaat ook de verste uithoeken van de aarde beïnvloedt. Ze herinneren ons eraan dat de aarde één samenhangend systeem is en dat veranderingen aan de polen uiteindelijk overal voelbaar kunnen worden.
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
