Vogelgriep H5N1 baart de Verenigde Staten al een tijd lang zorgen en de situatie verslechterde de afgelopen maanden verder. H5N1 heeft er nu al meer dan 138 miljoen vogels geïnfecteerd en is ook overgesprongen op zoogdieren en mensen: per februari 2025 zijn er 67 geregistreerde menselijke gevallen van H5N1 in de VS, met één overlijden. Door het verbreken van de internationale communicatie tussen onderzoekers riskeert president Trump nu een nieuwe pandemie.
Ook melkvee is inmiddels besmet geraakt. Dat gebeurde eerder ook in Zuid-Oost Azie, waar de helft van de bijna 1000 geinfecteerde personen die sinds 2000 het virus opliepen bij de verzorging van geinfecteerde dieren, zijn overleden. De uitbraak onder pluimvee heeft geleid tot miljarden dollars aan verliezen door het uitroeien van pluimvee, wat heeft geleid tot aanzienlijke stijgingen van de prijzen van eieren en pluimvee. H5N1 heeft inmiddels meer dan 500 diersoorten geïnfecteerd, waaronder zo’n 70 verschillende zoogdieren. Recente besmettingen komen vooral van de meer dodelijke D1.1 variant.
Wetenschappers maken zich zorgen over de mogelijkheid dat H5N1 muteert en de capaciteit verwerft om zich onder mensen te verspreiden, wat tot een pandemie zou kunnen leiden. Wanneer twee verschillende virusstammen samen één gastheer infecteren, kunnen ze segmenten van hun genoom uitwisselen, in een proces dat reassortment wordt genoemd. Hierdoor kan een nieuw virus ontstaan met een andere combinatie van eigenschappen. De menselijke varkensgriep epidemie (H1N1) van 1985-1989 werd bijvoorbeeld veroorzaakt door een virus dat ontstond door het verwisselen van segmenten in een varken dat samen was geïnfecteerd met een menselijke en een vogelstam van het virus. Dit soort vermenging bij dieren wordt steeds waarschijnlijker bij de huidige uitbraak van vogelgriep, die samen gaat met extreem hoge niveaus van seizoensgriep.
Trump verstoort bescherming
De inmenging van president Trump heeft de reactie van de VS op de vogelgriepsituatie verstoord. Dat heeft geleid tot verwarring en bezorgdheid onder federale instanties. Bovendien heeft Trump de Verenigde Staten teruggetrokken uit wereldwijde samenwerking op gebied van gezondheid, wat mogelijk de toegang tot cruciale internationale gegevens voor vroegtijdige waarschuwing en respons beperkt. Ook heeft de regering de communicatie, capaciteiten en budgetten van binnenlandse gezondheidsinstanties afgebroken waardoor de mogelijkheid om de uitbraak effectief aan te pakken wordt belemmerd. Dat kan ertoe leiden dat Amerikanen het zicht op het gedrag van H5N1 verliezen en mogelijk kansen missen om beschermende maatregelen te nemen. Andersom hebben de internationale gezondheidsinstanties geen zicht meer op de situatie in de VS. Dat maakt het risico op het uitbreken van een pandemie nog groter.
Vind jij goede en onafhankelijke informatie over een duurzame en klimaatveilige toekomst belangrijk? En helpt Duurzaamnieuws.nl je daarmee? Help ons dan als ondersteunend lid. Dank je wel.
Liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief.
