In de aanloop naar de verkiezingen heeft ActionAid de Nederlandse klimaatfinanciering onder de loep genomen. Uit de analyse van ActionAid blijkt dat de Nederlandse klimaatfinanciering vooralsnog op belangrijke punten tekortschiet om de kwetsbare bevolkingsgroepen te ondersteunen.

Nederland schat haar eerlijke aandeel aan de wereldwijde klimaatfinanciering op 1.2 miljard euro per jaar, maar waar dat op is gebaseerd, is niet duidelijk. ActionAid heeft onderzocht hoe doelmatig deze financiering ingezet wordt. Klimaatfinanciering is bedoeld om te ondersteunen bij een transitie naar een duurzame economie die bestand is tegen het snel veranderende klimaat. Het is specifiek bedoeld om de meest kwetsbaren bevolkingsgroepen, waaronder vrouwen, te ondersteunen. Uit onze analyse blijkt echter dat het merendeel van het geld niet gaat naar de armste landen gaat en ook niet naar de meest kwetsbare groepen in die landen.

Nils Mollema, Beleidsadviseur Climate Justice bij Actionaid: “Tijdens het Climate Adaptation Summit in Amsterdam in januari dit jaar, spraken zowel Mark Rutte en Sigrid Kaag zich uit over het belang van klimaatfinanciering en stelden zij dat er meer geld naar adaptatie zou moeten gaan. Rutte noemde adaptatie zelfs ‘een kwestie van pure overleving’. Helaas schiet de Nederlandse klimaatfinanciering zoals die nu is ingericht zijn doel voorbij en komt het niet daar terecht waar het nodig is”.

Klimaat versus ontwikkelingssamenwerking

Wereldwijd was afgesproken dat deze steun nieuw en additioneel moet zijn, dat wil zeggen in aanvulling op het huidige ontwikkelingssamenwerkingsbudget. Echter zien we dit niet terug in de budgetten en moeten we concluderen dat klimaatfinanciering juist wordt gebruikt als opvulling en het ontwikkelingsbudget juist minder wordt.

Incoherent beleid

Daarnaast zijn er kosten die afbreuk doen aan klimaatfinanciering, met name de steun aan de fossiele industrie. Zo is wat de Nederlandse overheid aan publieke klimaatfinanciering heeft uitgegeven in de periode van 2016-2020 slechts 7.1% van de financiële steun aan de fossiele industrie, met 570 miljoen voor klimaatsteun en 8 miljard voor fossiele industrie.

Mollema: “Nederland investeert 14x meer in de fossiele industrie dat in het klimaat. Ombuiging van fossiele steun naar klimaatfinanciering is essentieel om de klimaatcrisis aan te pakken en landen in het globale zuiden, die er het minst aan hebben bijgedragen, te ondersteunen.”

Plannen politieke partijen

Een positief punt is dat Nederland wel oog heeft voor vrouwenrechten in haar publieke klimaatfinanciering, omdat vrouwen disproportioneel geraakt worden door klimaatverandering vanwege al bestaande ongelijkheden. Of klimaatfinanciering verder ook verbeterd gaat worden zal afhangen van de uitkomst van de verkiezingen. PvdD, PvdA, Bij1, GroenLinks besteden aandacht aan klimaatfinanciering en trekken het los van ontwikkelingsbudget in hun plannen. D66 en SP noemen het wel maar binnen ontwikkelingsbudget. CU noemt het maar onduidelijk binnen welk budget. DENK is eveneens niet duidelijk over klimaatfinanciering. CDA zegt er niks over in het verkiezingsprogramma, net als VVD en SGP. PVV en FvD vinden klimaatbeleid onzin en willen niet meewerken aan klimaatoplossingen.