De woorden staan in de slotverklaring van de klimaattop COP28: landen worden opgeroepen om geleidelijk weg te gaan van fossiele brandstoffen in het energiesysteem. ‘Op of rond 2050’ zouden we dan rond nul moeten uitkomen. Dat de woorden in een slotverklaring van een COP zijn opgenomen wordt een historische prestatie genoemd. Maar het is de uitkomst van een woordspelletje. En daarin zijn ook heel veel woorden besteed aan hoe landen onder de boterzachte afspraak uit kunnen komen.
“Is dit een historische overeenkomst die het uiteindelijke einde van fossiele brandstoffen zal betekenen? Of is het weer een stap op weg naar de hel?” vraagt Fiona Harvey zich af in The Guardian.
In de wereld van klimaatbesprekingen sluiten deze twee elkaar niet uit. De tekst die woensdagochtend tijdens Cop28 door de afgevaardigden werd aangenomen draagt landen voor het eerst op om te beginnen met een de facto uitfasering van fossiele brandstoffen. Maar het kan hen daar niet toe verplichten en het bevat “een litanie van mazen”, volgens de kleine eilandstaten die het meest kwetsbaar zijn voor de gevolgen van de klimaatcrisis, die de wereld zullen belemmeren om de uitstoot van broeikasgassen drastisch genoeg te verminderen om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C boven het pre-industriële niveau.
Er zijn genoeg problemen met deze overeenkomst. Ontwikkelingslanden hebben nog steeds honderden miljarden extra nodig om hen te helpen de overstap te maken van kolen, olie en gas. Ontwikkelde landen en olieproducenten zullen niet gedwongen worden om zo snel te handelen als de klimaatwetenschap vraagt.
Vind jij goede en onafhankelijke informatie over een duurzame en klimaatveilige toekomst belangrijk? En helpt Duurzaamnieuws.nl je daarmee? Help ons dan als ondersteunend lid. Dank je wel.
Liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief.
De VS komt er met een gerust hart vanaf, met een toezegging van iets meer dan 20 miljoen dollar aan nieuwe financiering voor de arme wereld en met behoud van hun positie als ’s werelds grootste olie- en gasproducent. China zal zijn steenkoolproductie en hernieuwbare energie blijven uitbreiden en ook de Indiase steenkoolindustrie zal weinig te vrezen hebben.
Maar deze overeenkomst, hoe onvolmaakt ook, stuitte op kolossaal verzet van ’s werelds olieproducerende landen. Saoedi-Arabië probeerde elke verwijzing naar fossiele brandstoffen te schrappen en probeerde vervolgens verwijzingen in te voegen naar het afvangen en opslaan van koolstof, een technologie waarvan het beweert te houden, maar waarin het vreemd genoeg niet investeert. Rusland werkte achter de schermen om vooruitgang tegen te houden en zal dat volgend jaar nog veel meer doen wanneer de Cop in Bakoe, Azerbeidzjan, wordt gehouden.
Het algemene gevoel, nu de laatste plenaire vergadering van Cop28 slechts 24 uur na het geplande einde aftrapt, is dat dit akkoord een aanzienlijke vooruitgang betekent voor de landen die de klimaatcrisis willen aanpakken. De wereld moet dit signaal opvatten als het einde van het tijdperk van de fossiele brandstoffen – nu, voordat de poorten van de hel zich achter ons sluiten.
