Sinds 1 januari 2015 moet iedereen bij verkoop of verhuur van een woning een energielabel overhandigen. Waarom eigenlijk? Wat is het en wat kunnen we er mee? De woningeigenaar moet in het label een stimulans zien om aan het werk te gaan. Aan het werk om de #energieprestatie van de woning te verbeteren. Verbeteren door betere isolatie aan te brengen, isolerende beglazing aan te brengen, of bijvoorbeeld een energiezuiniger verwarmingsinstallatie aan te laten leggen.
Het waarom van het energielabel ligt in Europese afspraken. Onze overheid heeft samen met de overige Europese en wereldleiders besloten zich hard te maken voor beperking van uitstoot van broeikasgassen. Deze uitstoot wordt veroorzaakt door verbranding van fossiele brandstoffen, methaan uitstoot door (intensieve) veehouderij en andere CHG’s. Verbranding voor verwarming en elektriciteit en natuurlijk onze mobiliteit, eigenlijk wordt voor alles wat een motortje heeft op enige manier energie verbruikt. Voor Nederland hebben de overheid samen met marktpartijen in het Energieakkoord de duurzaamheidsdoelstelling vastgelegd voor nieuwbouw en bestaande bouw.
Voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen zullen we minder moeten verbranden. Minder verbranden kan alleen als we of minder energie nodig hebben (vraag) of efficiënter onze energie opwekken (aanbod). Hoewel zowel voor de vraag- als voor de aanbodzijde geldt dat technische verbeteringen hier de oplossing moeten bieden, zijn het toch twee geheel andere benaderingen.
Energieneutraal bouwen is norm geworden
De vraagzijde gaat over verbruik, de aanbodzijde over te leveren energie. Doel van het energieakkoord is komen tot een energieneutrale woonomgeving. Een mooi doel, maar dat zullen we niet zo maar halen. Graag wil ik met u kijken wat er wordt gedaan om deze doelstelling voor de bouw, te halen. Voor nieuwbouw geldt dat de overheid door stapsgewijs de eisen ten aanzien van energieverbruik van gebouwen strenger te maken, energieneutraal bouwen, tot norm heeft gemaakt. Een grote uitdaging ligt er voor het verbeteren van de bestaande gebouwen.
Woningbouw wordt pas op basis van wettelijke eisen vanaf 1978 voorzien van isolatie, waarbij bij elke aanpassing van de geldende bouwwetgeving de eisen ten aanzien van energiezuinigheid van gebouwen tussen 1978 en 2015 stapsgewijs zijn verhoogd. Deze stappen in wet en regelgeving vormen de basis voor de rekenmodellen voor het energielabel woningbouw.
Wanneer u een nieuw gebouw of woning wilt realiseren, moet u voldoen aan het bouwbesluit. Dit stelt eisen ten aanzien van de warmteweerstand (Rc) van de gebouwschil, (vloeren, gevels, dak), aan de luchtkwaliteit in het gebouw (ventilatie) en het totale energieverbruik van het gebouw. Voor woningen geldt een minimum Rc van 3.5 van de vloer, 4.5 van de gevel en 6 van het dak. De EPC van de woning mag maximaal 0,4 zijn.
De EPC van een woning is de waarde die aangeeft hoe het energieverbruik zich verhoudt tot een standaard woning. Deze standaard woning is een woning zoals we die in 2002 met de toen geldende technieken en bouwmethoden konden realiseren. Goede detaillering, isolerende maatregelen, ventilatie, warmtapwater-verwarmingsinstallatie en verlichtingsinstallatie leverden een woning die voldeed aan de in die bouwperiode de gestelde EPC eis.
Energielabel toont energiegebruik van het gebouw aan
Willen wij samen komen tot een energie-neutrale woonomgeving, dan moet er nog heel veel gebeuren, maar of iedereen zich daarvan bewust is? Ik vraag het mij af. Allereerst zal de overheid bewustwording bij de burgers moeten stimuleren. Een van de middelen die daarvoor ingezet worden is het energielabel bestaande bouw. Alle gebouwen, woningen en utiliteit, die worden verkocht of verhuurd, moeten bij overdracht een energielabel bezitten. Dit zegt iets over het totale energieverbruik van het gebouw. We kennen het fenomeen energielabel ook uit de witgoed industrie. Een apparaat met een A label is een energiezuinig apparaat terwijl een G label duidt op een hoger energieverbruik van vergelijkbare apparaten. Bij woningen is het precies zo. Heeft uw woning een G label, dan verbruikt u veel energie, heeft u een A label dan heeft u een energiezuiniger woning.
Hoewel voor iedereen duidelijk zal zijn, dat een A label beter is dan een G label, wil dat niet zeggen dat uw A label woning minder verbruikt dat de B gelabelde woning van uw buurman.
Het label is een gewogen waardering van het energieverbruik van uw woning. Heeft u een hoekwoning in een appartementencomplex, dan houdt de huidige berekeningsmethodiek daar rekening mee en verwerkt dat in de waardering van de woning.
Als u een kleine compacte woning heeft, dus verhoudingsgewijs veel vloeroppervlak en weinig geveloppervlak, of bijvoorbeeld een tussenwoning in een appartementen complex, dan heeft u relatief weinig warmteverlies via uw gevel. Met al dit soort invloeden moet gerekend worden. Onze overheid heeft tools ontwikkeld, die het voor elke woningeigenaar mogelijk maken met een vrij beperkte invoer, de berekeningen voor het bepalen van hun energielabel mogelijk maken.
Op basis van de woninggegevens die vastgelegd zijn bij het Kadaster, is bekend over wat voor woning het gaat, vrijstaand of flat, bouwjaar en gebruiksoppervlakte.
Door per type woning op basis van het bouwjaar, het bekende vloeroppervlak zijn de 10 belangrijkste woningkenmerken van uw woning bekend en kan, door de verschillende types rekenmodellen te maken, het te verwachten energielabel van de woning redelijk ingeschat worden. Dit zijn de per 1 januari 2015 afgegeven voorlopige energielabels.
Nieuwsgierig naar uw energielabel? Controleer de gegevens van uw woning
Door met uw DigiD in te loggen op http://www.energielabelvoorwoningen.nl/ krijgt u de voor uw woning verwachte gegevens en het daarbij behorende label. Door de gegevens van uw woning te controleren en eventueel aangebrachte verbeteringen aan te geven, kunt u het voor uw woning geldende energielabel berekenen.
Heeft u wijzigingen in de ingevoerde gegevens aangebracht, dan vraagt het programma om deze wijzigingen te bewijzen. Dit doet u door het toevoegen van foto’s, technische gegevens en/of facturen, waaruit blijkt dat de opgegeven verbetering aan de woning daadwerkelijk zijn aangebracht. Nadat u deze gegevens heeft ge-upload, kunt u een specialist, #erkenddeskundige energielabel woningbouw, uw aanvraag laten valideren. Als u alle benodigde gegevens correct heeft ingediend, heeft u met 1 a 2 dagen uw definitieve label digitaal in huis.
Wat nu van belang is, dat u met dat label, aan het werk gaat. Aan het werk om de energieprestatie van uw woning te verbeteren. Verbeteren door betere isolatie aan te brengen, isolerende beglazing aan te brengen of een energiezuiniger verwarmingsinstallatie aan te laten leggen.
Hans Zwiep
is erkend energiedeskundige en eigenaar van Bouw5D.
Hij is tevens lid van het duurzame netwerk ‘De Nieuwe Aanpak (DNA) in de bouw’.