Door de covid-19-pandemie daalde de CO2-uitstoot tijdelijk, maar de methaanuitstoot blijft stijgen. Sinds 2000 komt er elk jaar 50 miljoen ton methaan bij in de atmosfeer.
In het begin van de eeuw waren de methaanconcentraties in de atmosfeer nog relatief stabiel. Sindsdien zijn ze met 9 procent per jaar, of 50 miljoen ton, gestegen. Dat zeggen onderzoekers van het Global Carbon Project in twee vakbladen, Earth System Science Dataen Environmental Research Letters.
2017 is het laatste jaar waarvan volledige methaangegevens beschikbaar zijn. De atmosfeer van de aarde absorbeerde toen bijna 600 miljoen ton methaan. Meer dan de helft komt nu van menselijke activiteiten.
350 miljoen auto’s
De impact van zoveel extra methaan sinds 2000 is vergelijkbaar met die van 350 miljoen extra auto’s of een verdubbeling van de totale uitstoot van Duitsland of Frankrijk, zegt klimaatwetenschapper Rob Jackson van de Amerikaanse Stanford University, die het Global Carbon Project leidt. “Bij methaan moet het moeilijkste nog komen voor ons”, zegt Jackson.
Methaan is na CO2 het belangrijkste broeikasgas dat door de mens wordt uitgestoten. Het is tientallen keren krachtiger, maar heeft ook een relatief korte houdbaarheid in de atmosfeer.
Als de huidige toename van de methaanuitstoot aanhoudt, dan kan de aarde deze eeuw nog 3 tot 4 graden Celsius opwarmen. Dat is een gevaarlijke drempel, zeggen de onderzoekers, omdat er dan regelmatig natuurrampen, hongersnoden en massamigraties zullen voorkomen.
Fossiele brandstoffen en koeien
De stijging van de methaanuitstoot is vooral een gevolg van steenkool-, olie- en aardgasproductie en van veeteelt.
In de onderzochte periode, 2000-2017, was de veeteelt goed voor twee derde van de methaanuitstoot door menselijke activiteiten. Fossiele brandstoffen waren verantwoordelijk voor het andere derde. Beide bronnen hebben in gelijke mate bijgedragen aan de stijging sinds 2000.
Bij koeien ontstaan methaan- en andere gassen tijdens de spijsvertering. Ze komen vooral via het boeren vrij. Runderen boeren elke 40 seconden en kunnen tot 230 liter methaan per dag produceren.
Covid-19
Tijdens de covid-19-pandemie daalde de CO2-uitstoot doordat de productie en het transport tot stilstand kwamen. Maar de methaanuitstoot blijft stijgen, zegt Jackson. “Er is geen kans dat de methaanemissies evenveel afnemen als de kooldioxide-emissies als gevolg van het virus. We verwarmen nog steeds onze huizen en gebouwen en de landbouw blijft groeien.”
De methaanuitstoot steeg sinds 2000 het sterkst in Afrika en het Midden-Oosten, in China, en in Zuid-Azië en Oceanië. In elk van deze drie regio’s steeg de uitstoot met naar schatting 10 tot 15 miljoen ton per jaar. De VS komen daar kort achter, met een stijging van 4,5 miljoen ton, vooral door de toenemende aardgaswinning.