De VN hielden een cruciale top over biodiversiteit. Van de twintig biodiversiteitsdoelen die landen tien jaar geleden afspraken, is geen enkele gehaald. De Verenigde Naties de Biodiversity Summit was een moment om terug te kijken op de prestaties van de internationale gemeenschap op het gebied van biodiversiteit.

In Aichi (Japan) kwamen de VN-lidstaten tien jaar geleden twintig biodiversiteitsdoelen overeen. “Woorden en goede intenties zijn duidelijk niet genoeg”, zei Volkan Bozkir, voorzitter van de Algemene Vergadering. “Die maken de oceanen niet schoon, redden de olifanten niet en voorkomen ontbossing niet. Dat kunnen alleen onze acties.”

SDG’s

In de onlangs gepubliceerde Global Biodiversity Outlook 5 van de VN staat dat de biodiversiteit in recordtempo afneemt. En dat slechts 6 van de 20 biodiversiteitsdoelen “deels bereikt zijn.”

Volgens de studie is op sommige terreinen vooruitgang geboekt, maar “heeft de natuurlijke wereld ernstig te lijden en wordt dat steeds erger.” Als de wereld op de huidige koers doorgaat, zal de biodiversiteit – en de diensten de ze levert – blijven afnemen. Dat brengt ook de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) in gevaar, staat in de studie.

Anne Larigauderie van het Intergouvernementele Platform voor Biodiversiteit en Ecosysteemdiensten (Ipbes) zegt dat de Global Outlook de bevindingen bevestigt van het Ipbes Assessment Report over vorderingen op het gebied van biodiversiteit.

Ontbossing en stadsuitbreiding

Dat de doelen bij lange na niet gehaald zijn, komt volgens haar doordat zowel regeringen als de private sector collectief gefaald hebben in de aanpak van de directe oorzaken van biodiversiteitsverlies. “Dan gaat het bijvoorbeeld om verandering van landgebruik, zoals ontbossing en stadsuitbreiding, overexploitatie van natuurlijke hulpbronnen op zee en land en klimaatverandering. En dan zijn er nog onderliggende oorzaken in relatie tot de onze economie, instituten en bestuur, die allemaal diep verankerd zijn in onze waarden en ons gedrag.”

Ze wijst er op dat voor het belang van biodiversiteit en de bijdrage van de natuur aan de mensheid nog steeds onvoldoende aandacht is in de besluitvorming.

“De gezondheid van onze natuurlijke omgeving heeft bijna directe invloed op bijna elk aspect van ontwikkeling – van voedsel- en waterzekerheid tot inkomen, gezondheid en zelfs vrede en veiligheid.”

Relatie met de natuur herstellen

Om de SDG’s te bereiken zal de natuur een sleutelrol moeten spelen in besluitvorming, beleid, investeringen en acties in alle delen van de economie en samenleving. “Op die manier kan een transformatie in gang gezet worden om onze steeds verder afbrokkelende relatie met de rest van de natuur te verbeteren”, zegt Laurigauderie.

Uit een studie die eerder deze maand verscheen, bleek dat sinds 1993 zo’n veertig diersoorten gered werden. Dit gebeurde, zegt voorzitter Bozkir, door plaatselijke, nationale en internationale actie om hun habitat te beschermen, soorten te herintroduceren en met nieuwe wetgeving. “Het kan dus wel”, zei hij.

De VN-top is bedoeld om politieke bewustwording te creëren in de aanloop naar de Biodiversiteitsconferentie (COP15) in Kunming (China) in 2021. Daar moeten de wereldleiders overeenstemming bereiken over een ambitieus biodiversiteitsactieplan.

“In Kunming moeten we van biodiversiteit een dagelijkse zorg en politieke kwestie maken”, zegt Bozkir.

Schadelijke subsidies

Laurigauderie zegt dat uit eerdere onderzoeken van Ipbes is gebleken dat herstel van de natuur tien keer meer oplevert dan kosten daarvan. En dat in sommige regio’s de kosten van niets doen tegen landdegradatie minstens drie keer hoger zijn dan de kosten van actie ondernemen.

In het Global Assessment Report noemt Ipbes het stoppen van stimuleringsmaatregelen die schadelijk zijn voor de natuur, en in plaats daarvan maatregelen nemen die natuurbehoud stimuleren, als een van de acties die transformatie in gang kunnen zetten. Bedoeld worden dan bijvoorbeeld subsidies voor pesticiden, niet-duurzame visserij en fossiele brandstoffen.