• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Kort nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Klimaat
  • Economie
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

Niet techniek, maar slecht investeringsklimaat oorzaak falen CCS-projecten

25 oktober 2018|doorWouter van de Veen|inCO2, klimaatverandering

ccs co2

Op dinsdag 23 oktober jongstleden verspreide de Europese Rekenkamer in een persbericht dat twee belangrijke financieringsprogramma’s van de EU voor koolstofafvang en innovatieve hernieuwbare energiebronnen (EEPR en NER300) weinig tot niets hebben opgeleverd. Alleen de investeringen op het gebied van offshore windparken kunnen succesvol worden genoemd.

Omdat een groot deel van de uitgaven van beide programma’s gericht was op demonstratieprojecten van carbon capture storage (CCS), concluderen veel nieuwsmedia dat koolstofafvang niet werkt, en daarmee een onbruikbare technologie is. De controleurs van de Europese Rekenkamer wijzen in hun rapport echter niet op de technologie zelf als reden voor het mislukken van de gefinancierde projecten, maar op de moeilijke en onzekere omstandigheden waaronder de projecten van de grond moesten komen. Het juiste investeringsklimaat ontbrak.

Carbon capture storage, een bewezen techniek

CCS staat voor het afvangen en opslaan van CO2 die wordt uitgestoten bij verschillende activiteiten, zoals het opwekken van energie of de productie van staal. Door de CO2 af te vangen en te transporteren naar een onschadelijke opslaglocatie, bijvoorbeeld in lege gasvelden diep onder de zeebodem, wordt de impact van anders vervuilende industrieën geminimaliseerd.

CCS is geen onbewezen technologie. In verschillende landen zijn reeds werkende CCS-projecten actief. Noorwegen slaat bijvoorbeeld al sinds 1996 CO2 die vrijkomt bij de gaswinning op onder de zeebodem. Desondanks is het aantal actieve commerciële CCS-installaties nog beperkt, voornamelijk vanwege de verhouding tussen de kosten en de prijs die moet worden betaald voor CO2 uitstoot. Mede om deze reden stelde de Europese Unie in 2009 veel geld beschikbaar middels twee financieringsprogramma’s om enkele CCS-demonstratieprojecten op te zetten. Bij succes van deze projecten zou het vervolgens makkelijker moeten worden voor anderen om dit voorbeeld te volgen.

speedcomfort radiatorventilator

Klimaatdoelen van Parijs

Het terugdringen van de CO2-uitstoot met CCS past binnen het streven van de EU om de opwarming van de aarde te beperken. De EU heeft in 2015 zich verbonden aan de overeenkomst van Parijs, waar werd afgesproken dat de temperatuurstijging minimaal onder de 2°C en liefst onder de 1,5°C moet blijven. Dit betekent dat in 2030 de uitstoot van broeikasgassen fors minder moet zijn ten opzichte van 1990. Voor 2050 wordt zelfs gestreefd naar een bijna koolstofvrije economie. Verschillende lidstaten hebben daarnaast ook eigen, soms strengere doelstellingen opgesteld. Een voordeel van CCS is dat het de uitstoot terugdringt, terwijl veel bestaande systemen en industrieën in stand kunnen worden gehouden, juist ook daar waar nog geen schone alternatieven beschikbaar zijn. Dit is meteen ook het grootste kritiekpunt op CCS van tegenstanders van deze technologie. Men kan echter stellen dat het doel, en niet het middel, voorop zou moeten staan.

Twee financieringsprogramma’s EU voor CCS

In 2009 werd tijdens de economische crisis het European Energy Programme for Recovery (EEPR) in het leven geroepen. Dit programma had als doel om de Europese energiedoelstellingen te bewerkstelligen terwijl het tegelijkertijd werkgelegenheid creëerde tijdens de financiële crisis. Van het budget van 1,6 miljard euro werd 1 miljard beschikbaar gesteld voor CCS projecten, 565 miljoen was voor windenergie op zee en het overige voor infrastructuur projecten. Er werden zes CCS-projecten geselecteerd in zes verschillende landen, waaronder het Nederlandse ROAD project. Alle projecten vonden plaats in de energiesector en werden toegepast op bestaande uitstoot-veroorzakende activiteiten.

Daarnaast werd in 2009 ook het NER300-programma opgezet. De EU besloot namelijk om de inkomsten uit de verkoop van 300 miljoen emissierechten uit het ETS-systeem in te gaan zetten voor de ontwikkeling van CCS demonstratieprojecten en voor ‘innovatieve hernieuwbare energie’-projecten. Dit leverde een budget op van 2,1 miljard euro op. Er werd echter slechts één CCS-project geschikt bevonden voor subsidie, in het Verenigd Koninkrijk. De Europese Commissie stelde dat de financiële risico’s bij veel projecten te hoog waren om in aanmerking te komen.

Verloop van projecten: weerstand en financiële risico’s

Die financiële risico’s bleken, naast en mede door politieke weerstand, ook bij de wel verkozen projecten in de meeste gevallen een probleem. Binnen de eerste vijf jaar waren drie CCS-projecten, in Duitsland, Polen en Italië, al afgeblazen. De projecten in Duitsland en Italië konden niet de juiste omgevingsvergunningen verkrijgen. In Duitsland bestond er bovendien forse publieke weerstand tegen het toepassen van de techniek. Ook in Polen liep men tegen problemen aan met de publieke acceptatie, financiële risico’s en wetgeving. In 2016 werd ook de subsidie aan zowel de EEPR en NER300 CSS-projecten in het Verenigd Koninkrijk stopgezet. Er konden bij de projecten onvoldoende aanvullende investeerders of staatsinvesteringen worden aangetrokken. Het project in Spanje leverde in dat jaar wel een succesvolle pilot af, maar voordat de betreffende kolencentrale volledig van CCS gebruik zou kunnen maken werd bekend dat de centrale in 2020 gesloten zou worden.

Het laatste project dat nog over was, was het Nederlandse ROAD, waar CO2 van de Maasvlakte bij Rotterdam zou worden afgevangen en opgeslagen in lege gasvelden onder de Noordzee. In juni 2017 werd echter bekend dat de betrokken partijen door financiële risico’s de stekker uit het project trokken. Het investeringsklimaat was te slecht om aan voldoende investeerders te komen. Dit werd onder meer veroorzaakt door onduidelijkheid over de toekomst van de kolencentrales in Nederland en de lager dan verwachte koolstofprijs, wat CCS duurder maakte.

Zonder de juiste omstandigheden geen CCS

Wat alle mislukte projecten met elkaar gemeen hebben, is dat geen enkel project is afgeblazen wegens een falende techniek. Meestal kon de daadwerkelijke test niet worden voltooid, omdat men ofwel geen vergunningen kreeg, ofwel op een andere manier geen zekerheid werd geboden voor een goed investeringsklimaat. CCS is daarom nog steeds niet goed van de grond gekomen door het ontbreken van de juiste randvoorwaarden, niet doordat de toepassing technisch onmogelijk is. Zoals CCS-expert Bart Strengers van het Planbureau voor de Leefomgeving en Frans Rooijers, directeur van onderzoeksbureau CE Delft, beiden stellen in De Volkskrant: voor het halen van de klimaatdoelen is naast zon en wind óók CCS nodig. Zonder wordt het te duur en vrijwel onmogelijk. Nederland heeft daarom in ‘het groenste regeerakkoord ooit’ een belangrijke rol weggelegd voor CCS, maar zonder de juiste omstandigheden, zekerheden en ondersteuning en met de blijvende weerstand van milieuorganisaties zal dit opnieuw een lastig verhaal worden.

Wouter van de Veen

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je breed inzicht in actuele ontwikkelingen rond duurzaamheid, klimaat en veiligheid. Dat bieden we onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis aanbieden en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

Dit is een belangrijke tijd, waarin we de richting van de toekomst bepalen. Krijgen we klimaatverandering en de pandemie onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen, ook voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Nieuws

  • deltaplan circulaire economie statiegeld op spijkerbroekNederland haalt circulaire doelen niet31 januari 2023 - 18:37
  • ai klimaatvoorspelling AI klimaatvoorspelling ziet snellere opwarming voorbij 1,5 graad31 januari 2023 - 14:31
  • rijkste 1 procent Uitstoot van rijken nog hoger dan gedacht, ook in arme landen31 januari 2023 - 13:11
  • extinctionrebellion xr A12 blokkades Extinction Rebellion gaan door: deel 6 op 11 maart30 januari 2023 - 09:41
  • afval stort Retourzendingen online aankopen vaak vernietigd29 januari 2023 - 10:30

Inzicht

  • lange covid Long Covid kan groter probleem worden dan golven van infecties28 januari 2023 - 08:00
  • stemwijzer kieswijzerStemwijzers voor de provinciale staten verkiezingen 202327 januari 2023 - 09:44
  • links rechts politiekPeilingen voor de tweede kamer: coalitie krabbelt wat terug25 januari 2023 - 07:00

Opinie

  • Een sprong in de tijd9 november 2022 - 09:16
  • vertrouwen Vertrouwen, waarin dan?25 oktober 2022 - 19:09
  • energierekening Energierekening maakt alleen duidelijk dat we knettergek zijn16 oktober 2022 - 15:15

Advertentie kleintjes

eco radiatorfolie

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
Opslag van CO2 werkt niet, tonen proefprojectenNederland van ‘black hole’ naar gidsland sociaal ondernemersch...
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen