We schreven er al eerder over, en nu meldt ook de Belgische onderzoeker Johan De Herdt dat volgens hem MVO 1.0 is mislukt. Hij vindt het tijd voor MVO 2.0. en ziet een grote rol weggelegd voor de MVO-manager van de toekomst; de vrijblijvendheid voorbij.
In zijn boek The age of responsibility, CSR 2.0 and the new DNA of business stelt MVO-goeroe en mvo-scepticus Wayne Visser onomwonden dat MVO op macro-niveau mislukt is. De impact van maatschappelijk verantwoord ondernemen op de maatschappij en het milieu is onvoldoende gebleken om de heersende negatieve trends om te buigen. Dat komt volgens Visser doordat MVO heden ten dage nog te veel een incrementeel en oneconomisch randfenomeen is. Visser pleit voor systemische MVO, een aanpak die ervoor zorgt dat bedrijven kiezen voor radicale innovatie van hun producten en businessmodellen om zo duurzame waarde te creëren en maatschappelijke ontwikkelingen in de goede richting om te buigen, zoals bedrijven als Puma, Patagonia en Umicore nu al volop doen.
Wanneer maatschappelijk verantwoord ondernemen niet langer een schaamlapje is voor bedrijven maar MVO zich in de meest letterlijke en volledige betekenis van het begrip manifesteert, ontpopt de MVO-manager zich van figurant tot hoofdrolspeler. Een kleinschalig onderzoek onder de leden van Business & Society Belgium schetst verleden, heden en toekomst van deze voor bedrijf en maatschappij steeds crucialere functie.
Volwassenheid
Onderzoeker Johan De Herdt onderscheidt vijf fases in de evolutie naar MVO-volwassenheid:
- MVO light: beperkte inspanningen op het gebied van MVO, liefdadigheid;
- MVO compliance: het bedrijf heeft een MVO-politiek en respecteert een aantal MVO-standaarden, maar enkel om risico's te beperken;
- MVO managerial: MVO-kwesties zijn ingebed in de centrale managementprocessen, maar nog niet in de producten of diensten;
- MVO strategic: sociale kwesties zijn ingebed in de centrale businessstrategieën van het bedrijf om economische waarde en innovatie te realiseren, de producten en diensten creëren waardevermeerdering voor bedrijf én gemeenschap;
- MVO civil: het bedrijf overstijgt de grenzen van zijn productiefaciliteiten en kantoren om waarde te creëren in de hele keten en de maatschappij.
“Als we de evolutie van de meest dringende sociale, ethische en milieutrends van vandaag de goede richting willen laten uitgaan, moeten we MVO opschalen van strategisch naar civiel niveau”, schrijft Johan De Herdt. Om dat te bewerkstelligen, moeten MVO-managers onderdeel worden van de kenrprocessen van ondernemingen en moeten ze veel meer naar buiten gericht werken. “De MVO-manager moet een Shared Value Business Developer worden”, heet dat in het jargon. Of kortweg: MVO 2.0.
De theorie klinkt veelbelovend, maar hoe zit het met de praktijk? De Herdt voerde een steekproef uit onder 29 leden van Business & Society Belgium. Meer dan de helft van de respondenten – 56% – geeft aan dat de MVO-aanpak van hun bedrijf zich op strategisch niveau situeert. Slechts 13% heeft het al over een 'civil' of systemische aanpak. Opmerkelijk: 20% van de MVO-managers uit de steekproef omschrijft de MVO-aanpak van zijn werkgever als 'promotioneel.' In één op de vijf bedrijven is MVO dus nog niet de status van het schaamlapje ontgroeid. Dat blijkt vaak ook uit de positie van MVO in het bedrijf. Dertig procent van de MVO-managers ressorteert onder de departementen communicatie of marketing. 33% maakt deel uit van een heus MVO-departement en slechts 10% vervult officieel een rol in het strategisch beleid.
Op naar MVO 2.0
De door De Herdt geïnterviewde MVO-managers zijn positief over de toekomst. Een kleine meerderheid verwacht een shift naar een meer systemische integratie van MVO in bedrijfsmodellen binnen de vijf à tien jaar. Dat betekent wel dat de MVO-manager van de toekomst zelf meer extern dan intern gericht zal moeten opereren en dat hij of zij een aantal (nieuwe) competenties zal moeten ontwikkelen, zoals creativiteit, innovativiteit en een flinke dosis doorzettingsvermogen. De MVO-Manager 2.0 zal mee nieuwe duurzame businessmodellen ontwikkelen en de kwaliteitsmanager zal een meer strategische functie krijgen. Het wordt dus tijd voor nieuwe functie-omschrijvingen.
Jan Bosteels
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op argusactueel.be
Lees ook
Ook Lageweg kan MVO geen toekomst geven
Het einde van MVO, hoe lang nog?
De tandeloze ambities van MVO Nederland
Bestel The Age of Responsibility