• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Kort nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Klimaat
  • Economie
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

Stikken in de stoffen, groei bereikt harde grenzen

13 oktober 2019|doorPeter van Vliet|inmaatschappij, milieu

stikstof pfas

Klein, vol en welvarend. Nederland is al eeuwen een voorbeeld van  een succesvolle samenleving waarin de kolen, geiten en wolven naast elkaar konden bestaan. Maar naarmate die samenleving voller en complexer werd, werd het evenwicht fragieler. Nu lijken er harde grenzen bereikt, in uitstoot, in prestaties en in het geduld van de samenleving.

Geld verdienen en toch het land redelijk schoon houden ging Nederland tot nu toe redelijk goed af. We zijn niet vies van groei, maar beschermen onze bevolking tegelijk tegen de ergste  gevolgen voor milieu en klimaat. Althans, dat hielden we onszelf graag voor.

Plaagstootjes

Het klimaat gaf al jaren lang een steeds verder toenemende stroom van plaagstootjes in de vorm van extreme weerrecords. Vervelend, maar tot nu toe overkomelijk. En ook rekbaar in de interpretatie. Voor extreem weer zijn geen harde normen vastgelegd.

Die normen hebben we wel als het gaat om veilige concentraties van stoffen in het milieu. Plotseling worden die grenzen bereikt en gaan ze de groei verstikken. Politiek en bedrijfsleven zijn ineens wakker, want nu gaat het echt groei en geld kosten. Tegelijk verhardt de inzet van klimaatactivisten, die duidelijk aangeven dat ook de grenzen van hun geduld zijn overschreden.

Wanneer een complex systeem, wat de Nederlandse samenleving bij uitstek is, uit evenwicht raakt gaat het zich onvoorspelbaar gedragen. Vergelijk het met een pan water die het kookpunt bereikt: je ziet belletjes komen, verspreid over de bodem en klein genoeg om het water in de pan rustig te houden. Totdat er plots een versnelling optreedt en de hele pan verandert in een kolkende massa van spetterende luchtbellen. Je weet dat de luchtbellen er komen, maar het is onvoorspelbaar op welke plek en hoe sterk.

Tolerant en creatief

Nederlanders staan bekend als tolerant en creatief. Dat zijn mooie eigenschappen, maar minder praktisch als het om regelgeving gaat. Regels zijn er om de samenleving juist te beschermen tegen het overschrijden van harde grenzen. Ironisch genoeg zijn we juist met het stikstofbeleid te tolerant en creatief geweest in het toepassen van die regels, zodat de rechter de rode lijn aangaf. Met als gevolg dat we nu in een dominoreeks terecht komen die een groot deel van de economie dreigt te verstikken.

Dat juist nu ook het vervuilende en gevaarlijke PFAS in de bodem de kop opsteekt is een ander voorbeeld van die onvoorspelbare belletjes die het aanstaande kookpunt aankondigen. 

De dominostenen vallen ondertussen in alle richtingen. Terwijl het land van het aardgas af moet en veel meer hernieuwbare energie een must is om het klimaatakkoord ook maar bij benadering te halen, kunnen nieuwe projecten niet worden uitgevoerd. Niet alleen vanwege de stikstof, maar ook door de grenzen in de capaciteit van het elektriciteitsnet. Protesten vanuit de samenleving krijgen een steeds verstorender effect op het functioneren ervan. Een vertragende economische groei mag dan goed zijn voor het klimaat, het zal de uitvoering van regeringsplannen om het inkomen van grote en vooral kwetsbare groepen in de samenleving eindelijk te verruimen in gevaar brengen. Met nog meer onvrede als gevolg.

Explosief

Ten slotte hebben we nog een collectieve handicap die ons ervan weerhoudt om op tijd in te grijpen. Ons, als wetenschappers, als ondernemers en bestuurders, en als burgers. We zien veranderingen vooral als geleidelijke ontwikkelingen in de tijd, terwijl ze in werkelijkheid plotseling, onvoorspelbaar en explosief optreden. En naarmate de omgeving waarin ze plaatsvinden complexer en instabieler is, zijn de effecten sterker. 

Kortom, onze systemen geven aan dat ze niet langer willen groeien. Heter dan 100 graden wordt water niet, daarna wordt het verstikkende stoom. Maar het lijkt erop dat we liever stikken dan dat we dat toegeven.

Peter van Vliet

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je breed inzicht in actuele ontwikkelingen rond duurzaamheid, klimaat en veiligheid. Dat bieden we onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis aanbieden en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

Dit is een belangrijke tijd, waarin we de richting van de toekomst bepalen. Krijgen we klimaatverandering en de pandemie onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen, ook voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Nieuws

  • NBIM dwingt bedrijven duurzamer te worden Grootste investeerder NBIM dwingt bedrijven duurzamer te worden4 februari 2023 - 09:26
  • betuwewind Wind en zonne-energie houden steenkool tegen3 februari 2023 - 17:18
  • shell protest Shell boekt ‘obscene’ oorlogswinst2 februari 2023 - 11:18
  • deltaplan circulaire economie statiegeld op spijkerbroekNederland haalt circulaire doelen niet31 januari 2023 - 18:37
  • ai klimaatvoorspelling AI klimaatvoorspelling ziet snellere opwarming voorbij 1,5 graad31 januari 2023 - 14:31

Inzicht

  • stemwijzer kieswijzerStemwijzers voor de provinciale staten verkiezingen 20236 februari 2023 - 08:44
  • stemwijzer kieswijzerStemwijzers waterschapsverkiezingen 20236 februari 2023 - 07:11
  • vegetarisch eten Is vegetarisch eten ook biologisch of duurzaam?2 februari 2023 - 19:52

Opinie

  • Een sprong in de tijd9 november 2022 - 09:16
  • vertrouwen Vertrouwen, waarin dan?25 oktober 2022 - 19:09
  • energierekening Energierekening maakt alleen duidelijk dat we knettergek zijn16 oktober 2022 - 15:15

Advertentie kleintjes

eco radiatorfolie

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
Nanodeeltjes veranderen samenstelling van bacteriën Duurzame vakantiegangers met een verhaal gezocht
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen