Voor 23:00 uur besteld, de volgende dag in huis. Online winkelen was nog nooit zo makkelijk. Door de coronacrisis kreeg het online shoppen nog een extra impuls. Want als het product toch niet zo goed bevalt, dan stuur je het toch gewoon gratis terug? Maar wat gebeurt er eigenlijk met al die geretourneerde pakketten? VPRO Tegenlicht verkent de schaduwkanten van e-commerce en volgt het traject dat start bij de afdeling ‘retouren.’
Steeds vaker verruilen we een bezoek aan de winkelstraat voor een digitaal bezoek aan de webwinkel. Vorig jaar alleen al werden er 258 miljoen online aankopen gedaan. Nederlanders zijn de koplopers van Europa als het om retourneren gaat. Van alle online aankopen gaat 13% terug naar de webwinkels. Omdat de consument op afstand vaak moeilijk kan beoordelen of een product wel of niet past of bevalt is in 2014 de Wet koop op afstand ingevoerd. Die wet geeft de consument veertien dagen om te beslissen of hij het (voorlopig!) aangekochte artikel – na openmaken, passen, wikken en wegen – wil houden of niet. Het hangt af van de webwinkel of de consument het artikel gratis mag retourneren of niet. Omdat webshops in een bikkelharde concurrentiestrijd verwikkeld zijn, proberen ze elkaar af te troeven met voordelen als ‘same day delivery’, een langere bedenktijd, achteraf betalen en gratis retourneren.
Maar echt gratis is dat terugsturen natuurlijk niet, iemand zal het prijskaartje voor de logistiek toch moeten betalen. Ook de milieubelasting van de eindeloos op en neer pendelende bezorgdiensten is enorm. Vaak is het duurder om een geretourneerd product weer klaar voor de verkoop te maken, dan om het door te verkopen aan een opkoper, of het te versnipperen, te verbranden of weg te gooien.
VPRO Tegenlicht registreert wat er met ons retourpakket gebeurt vanaf het moment dat we het overdragen aan de post. Zijn we als consument doorgeslagen in het klakkeloos bestellen en terugsturen van producten? Schatten we diensten als transport nog op waarde? En beseffen we wel dat door ons retourgedrag veel spullen worden vernietigd of in het buitenland terecht komen?