Klimaatverandering zorgt voor smeltende gletsjers in Zwitserland. We moeten snel grip krijgen op de opwarming van de aarde. Volgens de Indiase schrijver Amitav Ghosh komt dit omdat we het ons niet kunnen voorstellen dat onze kinderen in een onleefbare wereld zullen leven. Ons eindeloos verlangen naar zaken als auto’s, vlees en luxegoederen vormen de grote veroorzakers van de klimaatcrisis. ‘Iedereen wil deel uitmaken van het goede leven’, zegt Ghosh. ‘We zijn als een kalkoen voor Thanksgiving. We worden lekker volgestopt maar op een dag gaat de kop eraf.’
De slachtoffers vallen steeds dichter bij huis. Een modderstroom van een smeltende gletsjer bedolf afgelopen zomer het Zwitserse dorp Bondo. Acht mensen stierven en het dorp was maandenlang onbewoonbaar. Toch willen velen de gevolgen van de klimaatcrisis niet inzien. Volgens Ghosh is geen vlees eten of niet autorijden niet genoeg om de vicieuze cirkel te doorbreken. Hij vindt het van het grootste belang dat wij onze overheden verplichten om draconische maatregelen te nemen en desnoods af te dwingen. Het is kwalijk om alle verantwoordelijkheid bij het individu te leggen.
Een voorbeeld van het afdwingen van overheidsverantwoordelijkheid is de beroemde ‘Klimaatzaak’ die milieuorganisatie Urgenda met advocaat Roger Cox tegen de Nederlandse Staat aanspande. Inmiddels vinden er wereldwijd nu vele rechtsprocedures plaats. Zo heeft een Peruaanse berggids Saul Luciano Lliuya, wiens dorp ook bedreigd wordt door een smeltende gletsjer, een rechtszaak aangespannen tegen het Duitse RWE. De energiegigant met haar vele steenkolencentrales is voor 0,5% verantwoordelijk voor de wereldwijde CO2-uitstoot. De Peruaan Lliuya stelt dat RWE daarmee ook voor 0,5% verantwoordelijk is voor de schade die zijn dorp ondervindt. Een Duitse rechter stelde hem in het gelijk en verklaart zijn verzoek rechtsgeldig. Een klimaatsprookje over hoe we het tij misschien nog net op tijd kunnen keren.
Regie: Britta Hosman
VPRO Tegenlicht: Smeltend Zwitserleven is te zien op zondag 11 maart om 21.05 uur op NPO 2.
Meer informatie op vpro.nl/tegenlicht
Foto: Pim Hawinkels
