Een veelgehoord argument over bitcoin is dat de cryptomunt niet duurzaam is. Dat lijkt in eerste instantie ook zo. Het energieverbruik van bitcoin wordt door de Cambridge Universiteit geschat op 59,03 terawatt, ongeveer evenveel als het energieverbruik van Zwitserland. Toch is de conclusie dat bitcoin daarmee niet duurzaam is, kort door de bocht.
Het aantal transacties heeft geen effect op het energieverbruik
Critici denken dat het aantal transacties gelijk staat aan het energieverbruik van bitcoin. Die conclusie klopt niet.
Het energieverbruik wordt namelijk bepaald door het aantal bitcoin miners. Dat zijn deelnemers op het netwerk die bitcoins verwerken op de blockchain, het transactienetwerk van bitcoin. Dat doen zij door speciale miningapparatuur te gebruiken, 24 uur per dag, en 7 dagen per week.
Zijn er vandaag meer transacties dan gisteren, maar blijft het aantal miners gelijk? Dan verandert ook het energieverbruik niet. Tenzij er meer bitcoinminers bij komen, in dat geval stijgt het energieverbruik. Simpelweg kan je dus zeggen: meer miners, meer energie.
Wat heeft dan wel effect op het energieverbruik? Dat kan de bitcoin koers zijn. Bitcoin miners ontvangen een vaste beloning als zij een blok met transacties aan de blockchain toevoegen. Op dit moment is deze vaste beloning 6,25 bitcoins. Hoe meer bitcoin waard is, hoe hoger de stimulans om ook bitcoins te gaan minen. Indirect heeft de koers dus een effect op het aantal bitcoin miners en dus het energieverbruik.
Het minen van bitcoin is niet per definitie milieuvervuilend
Dat bitcoin miners veel energie verbruiken, hoeft niet per definitie slecht te zijn voor het milieu. Sterker nog, het tegendeel lijkt eerder waar te zijn. Volgens een onderzoek van CoinShares maakt 78 procent van alle bitcoin miners gebruik van duurzame energie.
Volgens Christopher Bendiksen, hoofdonderzoeker van CoinShares, is dat ook helemaal niet vreemd: “Mining is niets meer dan een kosten-batenanalyse. Miners gaan naar plekken waar de energie het goedkoopst is, anders is het niet rendabel.”
Dit betekent in de praktijk dat de meeste miningactiviteiten plaatsvinden in China, volgens het onderzoek van CoinShares gaat het om meer dan 60 procent van alle miners. Ook Cambridge’s Centre for Alternative Finance, een dataproject voor bitcoin, blockchain en cryptocurrency’s, beaamt dit. Volgens hun gegevens gaat het zelfs om 65 procent. Het gaat hierbij om een schatting op basis van IP-adressen, het werkelijke percentage kan dus afwijken.
Terug naar het onderzoek van CoinShares, Chinese bitcoin miners bevinden zich voornamelijk in een klein aantal provincies: 80 procent zit in Sichuan, de rest is verdeeld over Yunnan, Guizhou, Tibet, Xinjiang en Heilongjiang.
Het is geen toeval dat bitcoin miners zich in deze regio vertoeven. Deze provincies hebben namelijk lage energiekosten en snel internet. De lage elektriciteitskosten komen omdat duurzame energie in deze regionen een overproductie van 30 procent heeft. In de noordelijke provincies is er daarnaast sprake van lage temperaturen waardoor er niet in koeling geïnvesteerd hoeft te worden.
Je zou dus kunnen stellen dat bitcoin mining juist zorgt voor meer duurzame energie. Is er ergens op de wereld een plek waar duurzame energie wordt opgewekt? Dan gaan miners daarnaartoe, en wordt de vraag naar deze duurzame energie alleen maar groter.