“Uitstel op uitstel. We zullen de internationale scheepvaart moeten dwingen vanaf 2021 emissierechten te laten kopen als ze van en naar EU-landen varen. De wetsvoorstellen om dit te doen liggen al op tafel. De druk moet worden opgevoerd,” reageert GroenLinks Europarlementariër Bas Eickhout op de stroeve onderhandelingen die de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) van de Verenigde Naties deze week in London voert en die vandaag tot een einde komen.
"Toen het ambitieuze Parijsakkoord werd afgesproken kwam vrijwel iedereen tot de conclusie dat zonder medewerking van de lucht- en scheepvaart het een onhaalbare kaart gaat worden. Je hoopt dan dat die verantwoordelijkheid gevoeld wordt bij deze sectoren. Vandaag blijkt echter weer dat daar absoluut geen sprake van is," stelt Eickhout.
Het meerjarige werkplan om tot een CO2-doelstelling voor internationale scheepvaart te komen, hopelijk ergens na 2023, zal onveranderd blijven. Eickhout: “Dit is ver onder de maat. Alsof de klimaattop in Parijs nooit heeft plaatsgevonden. De CO2-uitstoot van internationale scheepvaart is vergelijkbaar met de uitstoot van een land als Japan. Erger nog, de uitstoot dreigt tussen de vijftig en tweehonderdvijftig procent te stijgen de komende decennia. Deze sector hoort per direct met concrete maatregelen te komen.”
Momenteel lopen de onderhandelingen over de herziening van het Europese Emissiehandelssysteem (EU ETS). Eickhout heeft, samen met de liberalen en sociaaldemocraten, een voorstel ingediend om internationale scheepvaart onder dit systeem te laten vallen. Zo komt er een maximum aan de hoeveelheid CO2 die schepen kunnen uitstoten. Ook krijgen rederijen een financiële prikkel om te innoveren. Een deel van de opbrengsten uit de verkoop van CO2-rechten keert in het plan van Eickhout terug naar de sector voor investeringen in schone technieken. Eind dit jaar stemt de milieucommissie van het Europees Parlement over het voorstel.
Het voorstel kan nu al rekenen op de steun vanuit meerdere politieke fracties in het Europees Parlement. “Ik verwacht dat door de falende IMO-onderhandelingen meer politici in gaan zien dat er wat moet gebeuren. Kijk naar de ICAO-deal van de internationale luchtvaartsector. Het is niet fraai wat daar is afgesproken, maar het is in ieder geval een stapje vooruit. Zonder de druk dat internationale vluchten vanaf volgend jaar onder EU ETS vallen was dat nooit gebeurd,” aldus Eickhout.
Zwaveluitstoot omlaag
Het milieucomité van de Internationale Maritieme Organisatie (MEPC70) heeft inmiddels besloten dat de mondiale 0,50% zwavelnorm voor zeeschepen op 1 januari 2020 in zal gaan, en niet uitgesteld zal worden naar 2025. Dit betekent dat de zwavellimiet per 1 januari 2020 van 3,50% naar 0,50% zal gaan.
In de aanloop naar het besluit heeft CE Delft voor de IMO onderzoek gedaan naar de vraag of er in 2020 voldoende brandstof met de verlaagde zwavel op de markt beschikbaar kan zijn. In de studie Assessment of Fuel Oil Availability concludeerde CE Delft dat de markt in staat is in 2020 voldoende brandstof met een zwavelmaximum van 0,5% te leveren.