Wereldwijd worden bomen gemiddeld steeds jonger en korter, blijkt uit een internationale studie in Science. Dat heeft op zijn beurt grote gevolgen voor de wereldwijde ecosystemen.
Bomen over de hele wereld krijgen te maken met sterk veranderende invloeden: de stijgende temperatuur door de klimaatverandering, maar ook de toename van CO2 in de atmosfeer die als “bemester” werkt. Bovendien zijn er steeds meer verstoringen zoals natuurbranden, droogte, windschade en andere natuurlijke vijanden van de bossen. En er is natuurlijk de houtkap door de mens.
Sterfte
Die combinatie van factoren heeft ertoe geleid dat de gemiddelde leeftijd van bomen en de gemiddelde lengte de afgelopen eeuw is afgenomen, stelt de studie, geleid door het Amerikaanse Ministerie van Energie en het Birmingham Institute of Forest Research (BIFoR). De resultaten geven aan dat leeftijd en lengte van bomen verder zullen blijven afnemen als gevolg van voortdurende veranderingen in het milieu.
“Deze studie geeft een overzicht van het groeiend aantal bewijzen dat de klimaatverandering de sterfte onder bomen versnelt, waardoor de bossen in de wereld steeds jonger en korter worden”, zegt Tom Pugh van het BIFoR. “Dit impliceert een vermindering van hun vermogen om koolstof op te slaan en mogelijk grote verschuivingen in de mix van soorten die deze bossen vormen en bewonen.”
Doorzetten
“Deze trend zal zich waarschijnlijk voortzetten met de klimaatopwarming”, zegt Nate McDowell, hoofdauteur van de studie. “Een toekomstige planeet met minder grote, oude bossen zal heel anders zijn dan we gewend zijn. Oudere bossen bevatten vaak een veel hogere biodiversiteit dan jonge bossen en ze slaan meer koolstof op.”
De studie laat zien dat er ook andere veranderingsmechanismen in bossen aan de gang zijn. Zo kan het stijgende CO2-gehalte in de atmosfeer de groei en zaadproductie van bomen verhogen, maar dat lijkt enkel te gebeuren in bossen met overvloedige voedingsstoffen en water. De meeste bossen in de wereld moeten het zonder die overvloed stellen, waardoor de voordelen van de CO2-toename drastisch verminderen.
De stijgende temperatuur beperkt dan weer de fotosynthese, wat leidt tot lagere groei, hogere mortaliteit en verminderde regeneratie. Ook de toenemende droogte werkt bomensterfte in de hand.
