“De toekomst van de landbouw is groen. Je zou verwachten dat de Europese Commissie daar vol op inzet. De ontwikkelingen rond ons eten, zoals het verzet tegen pesticiden en het grote aandeel van de landbouw in ons klimaatprobleem, schreeuwen daarom. Maar helaas komt de Europese Commissie nu met voorstellen die het landbouwbudget voor de komende jaren nauwelijks vergroenen of klimaatbestendig maken. Een onvoorstelbare gemiste kans.” Dat concluderen de GroenLinksers Bas Eickhout (Europees Parlement) en Rik Grashoff (Tweede Kamer) na de presentatie van de plannen rond het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid voor de periode 2020 - 2027.
Eickhout: “In 2030 zal de wereld er al een stuk anders uit moeten zien willen we op schema blijven voor het halen van de doelen uit het klimaatakkoord. Veertig procent van het EU-budget gaat momenteel naar landbouw. Je kan die miljarden dus maar beter inzetten om de klimaatdoelen te halen.”
Grashoff: “We hebben een enorm probleem met insectensterfte, onze biodiversiteit loopt terug, de ecologische basis van ons bestaan wankelt. Ons huidige intensieve landbouwsysteem is daarvan de grootste veroorzaker. Het is de hoogste tijd dat we het roer omgooien, maar de commissie schaart duurzaamheid onder een apart hoofdstukje en stelt amper harde doelen.”
De Europese Commissie kiest er voor om voort te gaan op de oude voet. Weliswaar worden hier en daar wel wat ambities aangescherpt, maar de grote stap naar een volledige modernisering van het budget blijft uit. GroenLinks zal zich de komende maanden dan ook flink gaan inzetten om de plannen aan te scherpen. “Het huidige landbouwbudget heeft destijds ook niet op onze steun kunnen rekenen omdat vergroening onvoldoende gewaarborgd was. Nu concludeert de Commissie dat het vergroeningsbeleid niet goed heeft gewerkt en schuiven ze het in grote mate af op de lidstaten,” aldus Eickhout. En dat is volgens Grashoff een slecht plan: “Als je de doelen vanuit EU niveau niet duidelijk en toetsbaar stelt én lidstaten daarop afrekent, dan zul je zien dat allerlei lidstaten gaan greenwashen. Dan concluderen we in 2027 dat er te veel misbruik is gemaakt van deze gelden, en er geen structurele verandering is”.
Dat de Commissie een maximum stelt aan de subsidies per bedrijf vinden de GroenLinksers een goede zaak. “Prima dat dit plafond er is, hoewel het wat ons betreft lager gesteld zou moeten worden,” aldus Grashoff. Eickhout waarschuwt wel dat de hij vreest dat dit voorstel verder afgezwakt zal gaan worden. “De conservatieve krachten in het Europees Parlement en in de lidstaten staan nog te veel onder druk van de gigantische landbouwlobby. Zolang die maar in blijven zetten op grootschalige productie gericht op export buiten Europa, in plaats van duurzame landbouw voor de Europeanen, zal deze strijd gevoerd worden.”
Lees ook: Europees begrotingsbeleid klap in gezicht voor klimaat en milieu