Er zijn in potentie veel terreinen waar de biodiversiteit gestimuleerd kan worden. Neem de 150.000 kilometer bermen langs snel- en provinciale wegen, vaarwegen en spoorlijnen. Als een gemiddelde berm vijf meter breed is, dan is deze oppervlakte naast deze wegen bijna net groot als de helft van de Natura 2000-gebieden. De nieuwe Green Deal Infranatuur wil onderzoeken hoe biodiversiteit zo goed mogelijk kan worden meegekoppeld bij ontwikkelingen langs deze infrastructuur.
Albert Vliegenthart is projectleider en ecoloog bij De Vlinderstichting die penvoerder is van de Green Deal Infranatuur. “Het doel dat wij nastreven is in eerste instantie kennisdelen; waar loop je tegenaan als je biodiversiteit omarmt als onderdeel van de bedrijfsvoering? Voor de meeste bedrijven is natuurbeheer geen core business en voor semioverheden geldt bovendien dat zij hun uitgaven moeten verantwoorden. Wat deze bedrijven en organisaties willen onderzoeken is: welke speelruimte er is om natuurbeheer onderdeel te laten zijn van de bedrijfsvoering en of dit ook op een economisch rendabele wijze kan?”
Projecten
In de Green Deal worden een aantal projecten benoemd. “Een concreet voorbeeld is de Grebbedijk langs de Rijn. Het waterschap wil onderzoeken of ecologisch beheer kostenbesparend kan werken. Door een bonte mix van planten kan de bodemkwaliteit verbeteren, maar misschien is het terrein daardoor ook onaantrekkelijker voor muskusratten, waardoor de veiligheid langer wordt gewaarborgd.”
Kans voor de natuur
Bij een project in Tilburg spelen andere belangen. “De gemeente wil graag langs het Belslijntje – een oude goederenspoorverbinding naar Turnhout – de natuur meer kansen geven. ProRail en de gemeente zijn in gesprek over de beheermogelijkheden om de biodiversiteit hier te stimuleren.” Daarnaast spant de provincie Noord-Brabant zich in om haar wegbermen geschikt te maken als leef- en/of foerageergebied voor bijen en andere bestuivers. En in opdracht van de provincie Gelderland onderzoekt De Vlinderstichting de effecten van ecologisch bermbeheer in relatie tot het voorkomen van de eikenprocessierups. “We hopen dat we daardoor minder preventief hoeven te bestrijden.” Volgens Vliegenthart moeten al deze projecten ertoe leiden dat ecologisch beheer een plaats verwerft in business modellen. “Niet alleen omdat het de natuur bevordert, maar ook omdat het kostentechnisch aantrekkelijk is.”
Vlinders
Vraag aan Vliegenthart is waarom De Vlinderstichting betrokken is bij deze Green Deal? “We hebben meer Green Deals ondertekend, omdat we samen met anderen de kwaliteit van ons milieu en de leefomgeving willen bevorderen. Vlinders zijn goede indicatoren. Maar het aantal (soorten) staat onder druk. In 25 jaar tijd is de vlinderpopulatie met ruim 30% afgenomen, pas de laatste jaren zien we dat het stabiliseert.” Dat vlinders een goede indicatie geven van de biodiversiteit komt omdat zij in iedere levensfase specifieke eisen stellen aan hun omgeving. “Ze zijn gebaat bij een omgeving met meer structuur en variatie. Meer biodiversiteit dus.”
Honeyhighway
Een ander initiatief om de biodiversiteit met name langs Rijkswegen te stimuleren is de Honeyhighway. Rijkswaterstaat, de gemeente Midden-Delfland, de provincie, burgers, sponsoren en bedrijven hebben biologisch bijenbloemenzaad gezaaid om de bermen aantrekkelijker te maken voor bijen. Meer informatie hierover vindt u op www.honeyhighway.nl.