Is de klimaatschuld nog wel af te lossen?

Zondag 10 maart liepen we mee. Ondanks de trieste nattigheid en de koude wind en de nog triester boodschap over de toekomst van het klimaat was de sfeer hartverwarmend. Maar met slechts circa 10.000 paraplu’s op 40.000 mensen was de verhouding ongunstig, want waar blijven de druppels die van de paraplu’s afrollen? Precies: bij de ander op de schouder. Ik vond dat symbolisch voor de schuldvraag omtrent het klimaat.  

Warme groene bubbel

Gelukkig waren de echte “anderen” zoals de Anti Revolutionairen (PVV, FvD, VVD, CDA, Telegraaf en sinds kort ook Radar) niet aanwezig want het was één grote bubbel van gelijkgestemden. Weliswaar met accentverschillen tussen de talrijke anti bewegingen die ons land rijk is, zoals anti-vleeseters, anti-vliegers, anti-automobilisten, anti-groeiers of anti-Shellers maar toch allemaal uit het goede pro-revolutionaire linksdraaiende hout gesneden. Dit in tegenstelling tot de vele tekstborden van ribkarton. Voor zover die na enige uren kartononvriendelijke wind en regen nog tussen de paraplu’s,  door te zien waren, zag ik diverse verrekt goeie leuzen. Behalve die over de aarde die met de VVD naar de verRuttenis gaat, waren er nog diverse die over “de anderen” gingen. Het gevoel dat je niet alleen staat, maar met z’n allen tegen “de anderen” strijdt, is heel bijzonder.

Des te kouder was de douche toen we in eigen dorp weer geconfronteerd werden met “die anderen” die al die klimaatonzin weggegooid geld vinden, dat we in Nederland niet voorop hoeven te lopen en dat “de anderen” eerst maar eens over de brug moeten komen. Zij doelen dan meestal op China, India en de VS zonder echt te weten waar ze het over hebben. In dat verband trof ik op 7 maart in CleanTechica.com een artikel van Michael Barnard met een paar interessante plaatjes van het Global Carbon Project (Carbondioxide Information Analysis Centre).

Geaccumuleerde hoeveelheid CO2

Het interessante daarvan is dat ze in plaats van actuele data, de geaccumuleerde hoeveelheid CO2 weergeven die vanaf het jaar 1751 door mensen is uitgestoten. Toen bevatte de atmosfeer ongeveer 2220 miljard ton CO2 en was de natuurlijke opname in evenwicht met de natuurlijke uitstoot. Per 2016 was de geaccumuleerde door de mens uitgestoten hoeveelheid opgelopen tot 1533 miljard ton CO2.  Daarvan is circa 60 % of 925 miljard ton CO2 in de atmosfeer gebleven, zodat er in 2016 ongeveer 3145 miljard ton CO2 in de atmosfeer zat.  Dat is dus 1,4 keer zo veel als in 1751 en daarom geen verwaarloosbare hoeveelheid. Het is ook beduidend meer dan alle plantjes waar Baudet het heil van verwacht kunnen opnemen. Aangezien het enkele honderden jaren duurt voordat die extra hoeveelheid CO2 weer uit de atmosfeer zal zijn verdwenen om weer op het oorspronkelijke evenwicht te komen, is deze geaccumuleerde hoeveelheid ook uiterst relevant voor de vraag wie de schuld draagt.

De klimaatschuld in beeld

Hoewel we op grond van de jaarlijkse uitstoot per 2016 China de schuld zouden kunnen geven gevolgd door de VS, wordt de verandering van ons klimaat bepaald door de wereldwijd geaccumuleerde hoeveelheid sinds de industriële revolutie.

Voor de 150 jaar tussen 1751 tot 1901 waren de drie grote boosdoeners het Verenigd Koninkrijk met 17,7 miljard ton, de VS met 11,4 miljard ton en Duitsland met 6,7 miljard ton. De EU 28 zat toen nog niet als zodanig in de statistieken, maar zou zonder meer aan de top gestaan hebben. Anno 2016 heeft het VK inmiddels een CO2 schuld opgebouwd van 78 miljard ton, maar die schuld is voorbijgestreefd door de VS met 400 miljard ton en de EU 28 met 335 miljard ton.  China is met 198 miljard ton nog maar tot de helft gekomen en India blijft met 47 miljard ton nog verder achter.

Ook uitgedrukt in percentages van de totale geaccumuleerde uitstoot is te zien hoe het beeld is gekanteld. Tot ongeveer het jaar 1900 gaat de EU 28 onbetwist aan de leiding maar in 1960 is de totale klimaatschuld ingehaald door die van de VS. Ik verwacht dat in 2019 de VS, EU-28 en China elk ongeveer op gelijk niveau zullen uitkomen en dan samen circa ¾ van de totale opgebouwde CO2 schuld dragen. Als we op basis van IMF schattingen de jaarlijkse klimaatschade op 5,4 triljoen US$ (5,4 x1012) stellen, zou in de wereldeconomie met een GBP van circa 80 triljoen US$ al zo’n 6,7 % worden uitgegeven aan klimaatschade. Je kunt dat zien als de rente voor de opgebouwde klimaatschuld en die zou , voor zover de schade niet wordt doorgeschoven naar andere landen en volgende generaties, voor ¾ door deze drie grote economische blokken opgebracht moeten worden.

Uitgedrukt per hoofd van de bevolking bedraagt de CO2 schuld voor een inwoner van het VK anno 2016 circa 1182 ton. Dat is nog steeds meer dan het gemiddelde van 655 ton voor de inwoners van de gehele EU-28. De gemiddelde Amerikaan heeft daarentegen al een schuld opgebouwd van 1238 ton. Het is dus zeer begrijpelijk dat duitenteller Trump daar niets van wil weten.

Vanwege de omvangrijke bevolking is de CO2 schuld van de gemiddelde Chinees echter nog slechts 144 ton en van de Indiër 35 ton. Hoe zo moeten zij eerst?

Ter vergelijking

Ter vergelijking heb ik voor ons eigen gezinnetje uitgerekend wat onze CO2 schuld is. Alleen in de 25 jaar tussen 1980 en 2005 hebben we met 3 personen al 378 ton CO2 schuld opgebouwd, dus 126 ton per persoon. Daarbij is nog niet eens meegeteld alle CO2 uitstoot die niet direct aan het huishouden is toe te schrijven. Als we dat wel zouden doen op basis van de gemiddelde emissie per persoon in Nederland , wordt het twee keer zo veel.

Om van die schuld af te komen, zijn we gaan bezuinigen met PV panelen, warmtepomp, elektrische auto, niet meer vliegen en flexitarisch eten. Onze jaarlijkse CO2 uitstoot is met 81 % gedaald, maar ondanks dat gaan we wat vaker met de kampeerbus op stap en bouwen we vanaf 2018 met 2 personen elk jaar toch nog steeds 3 ton CO2 schuld op. De helft vanwege de kampeerbus en de rest vanwege consumptie van zuivelproducten. Van CO2 schuld aflossen is dus bij ons consumptiepatroon met veel leuk en lekker nog helemaal geen sprake en als straks alle 8 miljard inwoners net zo braaf zijn als wij, komt er per jaar toch nog steeds 12 miljard ton CO2 in de atmosfeer tegenover 36 miljard ton per jaar nu.

Tabel: Geaccumuleerde CO2 schuld vanaf 1751

Han Blok