Jongeren willen in 2040 duurzaam zijn. Ze willen in Europa alleen nog maar reizen met de trein. Dat, en nog meer, staat in de Jonge Klimaatagenda 3.0 van de Jonge Klimaatbeweging. Een toekomstvisie voor Nederland in 2040. Maar zonder de weg erheen.
Wat is er nieuw: jongeren stellen zelf een uitgebreide toekomstvisie op.
Waarom is dat belangrijk: jongeren gaan zelf de toekomst maken waarin ze leven. Daar moeten ze een beeld van hebben.
Wat ze zeggen: “Nederland heeft een visie nodig die ons door de klimaat-, biodiversiteits- en energiecrises loodst,” zegt voorzitter Aniek Moonen. “Door als jonge generatie duidelijk te laten zien in wat voor land we over twintig jaar willen wonen, bieden we houvast.”
Onder aan de streep is het goed dat vooral jongeren een visie hebben op de toekomst. Het is tenslotte hún toekomst. Maar het baart zorgen dat die visie vooral bestaat uit bestaande ideeën en dat de weg erheen ontbreekt.
Het hele verhaal
Deze nieuwe Klimaatagenda is geschreven met zeventig jongerenorganisaties die samen één miljoen jongeren vertegenwoordigen.Die overhandigden ze aan minister Jetten voor Klimaat en Energie. “Nederland heeft een visie nodig die ons door de klimaat-, biodiversiteits- en energiecrises loodst,” zegt voorzitter Aniek Moonen. “Door als jonge generatie duidelijk te laten zien in wat voor land we over twintig jaar willen wonen, bieden we houvast.”
De Jonge Klimaatbeweging (JKB) vroeg aan jongeren van allerlei verschillende achtergronden in wat voor Nederland zij in 2040 willen leven:
- hoe werkt onze economie dan, hoe wekken we energie op,
- hoe ziet jouw stad of dorp eruit
- wat wil je dan eten?’
Met de input van deze jongeren, samen met die van betrokken experts, stelden ze de Jonge Klimaatagenda op.
“Met deze toekomstvisie willen we laten zien dat het belangrijk is om na te denken over wat voor land we samen aan het bouwen zijn,” zegt Moonen. “Tegelijkertijd is het vooral een oproep tot actie: als we nog een kans willen maken op een schonere, gezondere en mooiere leefomgeving, moeten we nú actie ondernemen.”
Klimaatgeletterdheid
In de Jonge Klimaatagenda staat dat jongeren willen dat we in 2040 onze welvaart meten aan de hand van onze gezondheid en de kwaliteit van onze natuur. Energie wordt volledig emissieloos opgewekt, kernenergie hoort daarbij. In 2040 wonen we in een natuurinclusieve samenleving, waar we omringd zijn door groen en ook in onze beslissingen rekening houden met de natuur. Verder wordt iedereen ‘klimaatgeletterd’ opgeleid, eten we plantaardig en lokaal voedsel en wordt alles hergebruikt. Onze steden zijn groen, energiepositief (dus wekken meer op dan ze gebruiken) en autovrij. In plaats van met de benzineauto, reizen we elektrisch, op duurzame brandstoffen en met het openbaar vervoer.
Urgentiegevoel niet door alle jongeren gedeeld
“Het is opvallend hoe eensgezind de ondervraagde jongeren waren op een groot aantal onderwerpen,” zegt Tessa Dool, verantwoordelijk bestuurslid van de JKB. “Het grote urgentiegevoel wordt gedeeld en zorgt voor een hoog ambitieniveau.”
Maar is dat wel zo? In 2019 daagde Wecycle een week lang jongeren extra uit om meer e-waste in te zamelen. Want wat bleek? De jeugd (13-17) is de grote achterblijver. En een recent internationaal onderzoek liet zien dat jongeren veel meer om sociale onderwerpen geven dan om het milieu of het klimaat.
Met de Jonge Klimaatagenda 3.0 bouwt de jongerenkoepel voort op de Klimaatagenda uit 2019. De 2.0-versie werd geschreven met een kleinere groep jongeren - 30 organisaties - en zei nog niets over het energiesysteem of biodiversiteit. “Tijdens de coronacrisis gaf onze achterban massaal aan deze onderwerpen erg belangrijk te vinden,” zegt Moonen. Daarnaast was het streefjaar van de 2.0-agenda nog 2050, in plaats van 2040. Moonen: “De tijd dringt en we hebben geen dertig jaar meer om de samenleving te verbouwen.”
Maar hoe komen we daar?
Het netjes uitgewerkte visiedocument ziet er professioneel uit. Precies zoals je dat van een adviesbureau of beleidsorgaan zou verwachten. Maar niet van een frisse jongerenclub. De inhoud ademt een zelfde gevoel. Dat ontstaat ook makkelijk door de opsomming van al die al bekende elementen.
Ze praten over urgentie. Dat is goed. Ze illustreren die urgentie door de deadline voor het verwerkelijken van hun visie op 2040 te stellen. Maar ze praten geen moment over de manier waarop de visie kan worden gerealiseerd. Die hete aardappel wordt doorgeschoven.
Wij geloven dat iedereen, van politici tot ondernemer en van student tot gepensioneerde, kan bijdragen aan deze mooiere toekomst, is de slotzin van het document.
Dus, wat is jouw rol in dit verhaal? is de uitsmijter.
Hoe we in dat ideale duurzame 2040 terechtkomen mogen we dus zelf uitzoeken. Maar dat wisten we toch al?
