De Nederlandse overheid houdt stukken achter die van belang zijn voor de toekomst van de internationale luchtvaart. Natuur & Milieu stapte in december naar de rechter om openbaarheid te eisen. Morgen is de zitting. De stukken bevatten onder andere rekenmethodes en klimaatanalyses. Deze vormen de basis onder nieuwe CO2-normen voor vliegtuigen.
“De besluitvorming over de toekomst van de luchtvaart zou transparant moeten gebeuren,” aldus Marjolein Demmers, directeur van Natuur & Milieu. “Vliegen heeft een enorme klimaatimpact, dus de gevolgen van deze besluiten raken ons allemaal. Maar de luchtvaartstukken worden nu achtergehouden voor milieuorganisaties, journalisten en zelfs parlementariërs. Dit frustreert het open debat en een gewogen beslissing.”
Schimmig
CO2-normen voor vliegtuigen worden op internationaal niveau bepaald, op nogal schimmige wijze: het VN-orgaan ICAO (International Civil Aviation Organisation) besluit over de nieuwe normen op basis van cijfers, analyses en adviezen in het CAEP-rapport (Committee Aviation Environmental Protection). De ICAO-leden, waaronder Nederland, hebben dit rapport. De Nederlandse overheid stelt dat ze deze informatie niet mag delen, daarom stapte Natuur & Milieu naar de rechter.
Politici ook geen inzage
Zelfs parlementariërs mogen de stukken niet inzien. Hierdoor is een open debat en democratische controle over de inzet voor nieuwe CO2-normen niet mogelijk op nationaal of op EU-niveau. Dit is zorgwekkend, vindt ook Europarlementariër Bas Eickhout. Daarom heeft ook hij het gebrek aan transparantie aan de kaak gesteld en op 4 april een klacht ingediend bij de Ombudsman van de Europese Unie.
Klimaatimpact luchtvaart
Het aandeel van luchtvaart in de CO2-uitstoot is groot en verdubbelt naar verwachting zelfs tot 2050. “Strikte CO2-normen voor vliegtuigen zijn belangrijk om deze uitstoot aan banden te leggen,” aldus Demmers, “Maar we weten pas of de nieuwe normen ambitieus genoeg zijn, als we precies weten op welke cijfers de normen gebaseerd zijn. Helaas blijkt een gang naar de rechter noodzakelijk om deze informatie eindelijk op tafel te krijgen.”
De rechtszaak is aangespannen door Natuur & Milieu met steun van de Europese milieuorganisatie Transport & Environment en milieujuristen ClientEarth. Op 10 april vindt de hoorzitting plaats om 10:00 bij Rechtbank Midden-Nederland in Utrecht. De rechter doet op een nog vast te stellen latere datum uitspraak over de zaak.
