Ook het midden- en kleinbedrijf kan rechtstreeks producten afnemen van boeren en hun organisaties in ontwikkelingslanden en opkomende markten. De vraag naar agrarische producten uit Afrika, Azië en Latijns Amerika groeit sterk. Directe samenwerking met kleinschalig opererende boeren biedt Nederlandse bedrijven toekomstige leveringszekerheid.
Deze conclusie viel te beluisteren tijdens het Sustainable Sourcing Event, dat Agriterra op 29 mei organiseerde in Den Haag, samen met IDH, the Sustainable Trade Initiative, en Solidaridad. ‘Small Farmers, Big Deal’ heet de campagne die Agriterra met steun van de Bill & Melinda Gates Foundation heeft opgezet. In dat kader spraken vertegenwoordigers van enige tientallen bedrijven in Den Haag met beleidsmakers en non-profits over best practices in de samenwerking met kleinschalige boeren, de kansen en de uitdagingen.
Kees Blokland, directeur van Agriterra, ziet een ‘toenemend slagveld’ ontstaan in de verwerving van agrarische producten. ‘Dat hoor ik ook van grote opkopers.’ Door de economische ontwikkeling in de productielanden groeit ook de lokale vraag sterk. ‘Je kunt als Nederlands bedrijf niet meer erop vertrouwen dat je ook in de toekomst je producten wel via handelaren of enkele grote boeren krijgt. De rol van kleine boeren wordt steeds belangrijker. Coöperaties en boerenorganisaties bundelen hun productie, en zijn nieuwe gesprekspartners voor bedrijven.’
Een andere trend – door Blokland omschreven als een ‘stille revolutie’ – is dat boerenorganisaties steeds meer delen van de productie zelf gaan verzorgen. ‘Organisaties van zuivelboeren zetten een melkfabriek op, en financieren dat met eigen geld. Een partnerorganisatie in Ethiopië heeft net een meelfabriek opgezet, met werkgelegenheid voor 200 mensen. Aardappelboeren in India investeren in koelcellen. Dat gaat heel hard. Als Agriterra steunen wij die ontwikkeling.’
Een bedrijf als Maas speelt in op die trend. De leverancier van bedrijfskoffie- en theemachines wil klanten zoveel mogelijk lokaal verwerkte producten aanbieden. Daarom investeerde het in een koffiebranderij in Ethiopië. Nu werkt het met Agriterra aan directe afname van verpakte thee van een coöperatie van 200 theeboeren in Nepal. Het is hulp door handel, zegt Marc van Houten, purchase director bij het Eindhovense bedrijf: ‘Wij zien kansen om ons te onderscheiden met deze producten in onze markt. En het is mooi dat we zo bijdragen aan lokale waardevermeerdering, zodat de mensen daar er ook van profiteren.’
Ook Hans Docter, directeur Duurzame Economische Ontwikkeling bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, ziet kansen. ‘Er is momenteel een enorme drive gericht op groei bij veel boeren en bedrijven daar. Dat ondersteunen wij vanuit Nederland met onze kennis en financieringskracht. Dankzij Nederlandse investeringen zijn in Ethiopië en Kenia compleet nieuwe sectoren van de grond gekomen, in bloemen en groenten. Dat kan elders ook. Agriterra, IDH en Solidaridad kunnen bedrijven daarbij belangrijke ondersteuning bieden.’
