• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Kort nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Klimaat
  • Economie
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

Plan X, het komt er aan

29 oktober 2019|doorGastauteur|inmaatschappij

greta thunberg

Zeggen veel commentatoren: “XR (Extinction Rebellion)-acties, leuk, maar ze komen niet met alternatieven”. Hervé Kempf stelt: “Ze opperen niets over het hoe”. En Luttikhuis (NRC) vindt het radicalisme tot nu toe inhoudelijk te leeg.

Dan zeg ik: Formeel klopt dat: Er staat geen toekomstplan op papier. Echter, er is binnen XR voor de goede verstaander wel degelijk een basisplan – plan X dus – tot ontwikkeling aan het komen. Enerzijds zijn er ideeën van kernfiguren als Bradbrook, Hallam, Raworth, Monbiot, en meer op de achtergrond de visies van 350.org, Postcarbon.org, Zerowaste, Alternatiba, FF, TT, Klimaatstaking, Staygrounded, etc. Anderzijds is er het XR-gedrag.  Gretha is niet voor niets in haar gewone kloffie met een zeilboot naar Amerika gereisd. De meeste jongeren wijzen niet voor niets vliegreizen af, willen weinig vlees eten, bekritiseren de aanvoer uit verre landen, kopen bij kringloop- en biologische winkels. Hé, Hervé, zit er stront in je ogen? Wat jij zoekt zit in hun gedachten, dwaalt in hun dromen, en krijgt vorm in hun communicaties, en in hun leuzen (“The wrong Amazon is burning”, “Systems change”, “Birds, not Boeings”). Het heeft tijd nodig om uit te kristalliseren in public wisdom. Gun ze die tijd. Maar de basiselementen van hun plan liggen volgens mij op straat. Als volgt. 

De basiselementen van plan X

Kijk de urgentie-eis van XR is “de uitstoot moet binnen een paar jaar naar nul”.

Ze constateert – en dit is haar fundamentele kritiek – dat alle beloften ten spijt steeds duidelijker blijkt dat het technisch onmogelijk, en sociaal niet implementeerbaar is om het hele mondiale wisselwerkingcircus binnen korte tijd vanuit de huidige totale fossiele voeding om te bouwen naar uitstootloze energetische voeding.

alles voor isolatie

Daarmee prikt ze in de achilleshiel van de bestaande orde, blaast die droom uit, en eist een totaal omdenken – een totale economische reorganisatie eigenlijk – om niet te worden uitgeroeid, niet te hoeven sterven.

Welke reorganisatie-denkbeelden zwerven rond?

  • We moeten enorm versoberen, en terugschakelen naar productie van het hoognodige nl. voeding, water, kleding en woonvoorzieningen, plus enkele middelen om die vier producten te maken en te consumeren. 
  • Dat betekent dat we de rest – zoals reizen, cultuur, internet, vervoer – minimaliseren. Back to basics! Retour à l’essentiel! Onze leefstijl beperken tot primaire levensbehoeften. Simplicity dus.
  • Zo’n maatschappelijke exercitie is technisch en sociaal alleen implementeerbaar als iedereen een gelijk speelveld krijgt. Social justice moet, want zodra je de voet waarop wij leven via overheidsbeleid gaat beperken, kun je geen posities handhaven die potenties bevatten die voet onbeperkt te vergroten.
  • Ja, maar gelijk in welke zin? Als je zegt qua kosten en baten, stoot je gelijk op de uitdijing en apathie van de verzorgingsstaat. Nee, het gaat om de manier waarop iedereen in zijn leven primair wordt opgesteld ten aanzien van de hier op aarde beschikbare middelen van bestaan. Het gaat dus om toegankelijkheid tot middelen. Die moet vrij gelijk worden getrokken, en op tijd (qua levensfase) toegewezen worden, om mensen optimaal in beweging te krijgen en waardeconvergerend samen te laten leven. Accessibility dus.
  • Om die toegankelijkheid vrij gelijk te houden moet die beschikking worden afgeschermd van verkrijging door anderen.  
  • Uitstootloos produceren van het hoognodige lukt alleen als we elke productie zo dicht mogelijk bij de inputs (grondstoffen, aanleveringen, bronnen) en zo dicht mogelijk bij de afnemers (consumenten, aansluitende processen) laten plaatsvinden. Produceren dus in zo kort mogelijke en dus lokale kringlopen. Circularity dus.

Uiteindelijk kom je hiermee dicht op het idee van rurale gemeenschappen die zich zelfvoorzienend in stand houden, en die regionaal gezamenlijk een aantal basisdiensten en gereedschapsproducties initiëren en uitvoeren, tegelijkertijd grensoverschrijdende inputs en outputs minimaliseren.

Ideaal? Nee, pas du tout, maar zo’n noodoplossing is 100% efficiënt om op korte termijn te voorkomen dat het klimaat fataal gaat ontsporen. Goed plan dus! 

Waar schuurt plan X vooral?

Gelet op de stand van zaken van de maatschappelijke discussie rond de drie basiselementen van dit plan, zien we circularity en simplicity wel opschieten, maar accessibility qua onderwerp gemeden worden. Het idee dat mensen zich directer en dus bewerkelijker aan de beschikbare lokale middelen van bestaan zoals land en materie zouden moeten koppelen, roept mentaal enorme weersstanden op. Bij de burger stuit het opnemen van de zorg voor basale processen tegen de borst omdat hij dacht daar voor eeuwig van verlost te zijn, en bij de boer, de managers, en de veelhebbers is het idee afstand te moeten doen van hun regelbaarheid en beschikkingsrecht over land, bronnen, grootschalige processen, en grote reserves vrijwel ondenkbaar. Hun toekomst stort in. Zo onvoorstelbaar het voor een burger is om op het land te gaan leven, zo onvoorstelbaar is het voor een boer voor anderen ruimte te maken, en zich in een andere slagorde op te stellen. Meer iets voor een film. Ieder heeft zijn rijk alleen en was nou net bezig dat uit te breiden, het andere nog verder weg te dringen.  Dat we van een stralende steeds maar expanderende cerebrale toekomst moeten gaan omdenken naar lokale intensieve zorg voor en instandhouding van basisprocessen, wat een afgang! Men rilt er van. Maar XR is noch intens burgerlijk, noch vies van basale uitwegen, en begint er gerichter naar te kijken. Naar mensen die her en der al stappen in die richting namen en oplossingen realiseerden. Zowel coöperatieve als distributieve als collectieve als meer individuele. 

De druk der omstandigheden

Ondertussen dringt de tijd. Het klimaat gaat toenemend met onze middelen voetballen. Dus we zullen haast moeten maken met elkaar de zorg voor onze huidige middelen van bestaan in de handen te drukken, voordat die middelen ons definitief uit de handen worden geslagen.   

Lokaal uitwerken dus dat plan en knopen doorhakken! En ondertussen diegenen – de beter gesitueerden bedoel ik – die de klimaatontregelingen denken te kunnen uitzitten, via een opstand tot medewerking dwingen. 

Tim Hollo: “Our most important task right now is to build social cohesion while learning to live within natural limits.” 

Jac B. Nijssen

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je breed inzicht in actuele ontwikkelingen rond duurzaamheid, klimaat en veiligheid. Dat bieden we onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis aanbieden en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

Dit is een belangrijke tijd, waarin we de richting van de toekomst bepalen. Krijgen we klimaatverandering en de pandemie onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen, ook voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Nieuws

  • deltaplan circulaire economie statiegeld op spijkerbroekNederland haalt circulaire doelen niet31 januari 2023 - 18:37
  • ai klimaatvoorspelling AI klimaatvoorspelling ziet snellere opwarming voorbij 1,5 graad31 januari 2023 - 14:31
  • rijkste 1 procent Uitstoot van rijken nog hoger dan gedacht, ook in arme landen31 januari 2023 - 13:11
  • extinctionrebellion xr A12 blokkades Extinction Rebellion gaan door: deel 6 op 11 maart30 januari 2023 - 09:41
  • afval stort Retourzendingen online aankopen vaak vernietigd29 januari 2023 - 10:30

Inzicht

  • lange covid Long Covid kan groter probleem worden dan golven van infecties28 januari 2023 - 08:00
  • stemwijzer kieswijzerStemwijzers voor de provinciale staten verkiezingen 202327 januari 2023 - 09:44
  • links rechts politiekPeilingen voor de tweede kamer: coalitie krabbelt wat terug25 januari 2023 - 07:00

Opinie

  • Een sprong in de tijd9 november 2022 - 09:16
  • vertrouwen Vertrouwen, waarin dan?25 oktober 2022 - 19:09
  • energierekening Energierekening maakt alleen duidelijk dat we knettergek zijn16 oktober 2022 - 15:15

Advertentie kleintjes

eco radiatorfolie

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
vpro tegenlicht: hongkongs nieuwe heldenThailand, vakantiebestemming met een troebel politiek toneel
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen