Windenergie op zee zou de Nederlandse samenleving 5 miljard kosten. Dat was de boodschap van het CPB die de landelijke media de laatste dagen klakkeloos verspreidden. Een boodschap die nogal rammelt, net als de onderliggende berekeningen.
Op de eerste plaats de afzender van de boodschap. Je kunt je afvragen waarom het CPB zich profileert met een rapport, dat door externe bureau’s in opdracht van het ministerie van EZ is opgesteld. Zeker als je daarbij meeneemt dat een van de opstellers, Witteveen en Bos, ook de auteur is van een omstreden rapport waarin de gevolgen van de winning van schaliegas in Nederland worden gebagatelliseerd.
Ten tweede de inhoud van het rapport en de reikwijdte van het onderzoek. Daarin lijkt een sterke overeenkomst met het schaliegas-rapport naar voren te komen. Ook in dit rapport wordt het onderzochte kader te nauw genomen om geldende uitspraken te doen. Het gaat immers over het verschil in financiële kosten tussen plaatsing van windparken binnen en buiten de 12-mijls zone. Niet over wel of geen windenergie op zee.
We citeren het rapport:
Opwekking binnen de 12-mijlszone kan namelijk voordeliger zijn. Het ruimtelijk medegebruik van de Noordzee binnen de 12-mijszone is echter groter dan daarbuiten. Zo kunnen er conflicten zijn met scheepvaart, olie- en gaswinning, zandwinning, defensie en visserij. Bovendien kunnen er grotere effecten zijn op ecologie, toerisme en recreatie.
Deze maatschappelijke kosten batenanalyse (MKBA) maakt inzichtelijk wat de verschillen zijn in maatschappelijke kosten en baten van de realisatie van windmolenparken binnen en buiten de 12- mijlszone en welke zoekgebieden vanuit maatschappelijk perspectief het aantrekkelijkst zijn om te gebruiken voor windenergie bij verschillende productieniveaus.
Het resultaat van de gemonetariseerde maatschappelijke kosten en baten van windenergie binnen de 12-mijlszone is gunstiger dan buiten de 12-mijlszone. Dat wordt veroorzaakt door de lagere aan- leg- en operationele kosten voor windmolenparken binnen de 12-mijlszone. De maatschappelijke kosten door negatieve gevolgen voor andere functies zijn wel hoger dan buiten de 12-mijlszone, maar compenseren in het algemeen niet voor het kostenverschil. Deze (maatschappelijke) kosten hebben onder meer te maken met zandwinning, recreatie, olie en gaswinning, ecologie en scheepvaart.
Het gaat dus alleen om geld. Maatschappelijke nadelen zijn in de vergelijking gewaardeerd in geld, maar de grondslag daarvoor is volstrekt willekeurig. Immers, wat kost de vernietiging van ecosystemen? En hoe waardeer je de schade door afhankelijkheid van je energie van politiek onfrisse landen?
De NWEA, Nederlandse Wind Energie Associatie, reageert op de politieke en maatschappelijke missers:
Het CPB stelt dat vanwege het feit dat het Europese emissiehandelssysteem niet werkt het geen zin zou hebben om te investeren in duurzame energie. Met Europa gemaakte energie- en klimaatafspraken worden door het CPB genegeerd. Daarmee plaatst het CPB zich volstrekt buiten de politieke werkelijkheid en buiten de maatschappelijk realiteit, meent NWEA .
Ook het het Topconsortium Kennis en Innovatie Wind op Zee (TKI Wind op Zee) reageert met een rapport dat ingaat op de argumenten die spelen in het maatschappelijke debat en de politieke besluitvorming rond windenergie op zee. Het rapport, opgesteld door Ecofys en CE Delft, gaat onder andere in op de rol van windenergie op zee in het vermijden van CO2-emissies.
Dat rapport concludeert dat het wel of niet meenemen van de kosten en baten van CO2 zeer relevant is voor de uitkomst.
Het TKI merkt ook op: Het dogmatische standpunt van het CPB is dus dat er onder een emissiehandelssysteem fundamenteel geen baten voor CO2-emissiereductie kunnen zijn. Dat is een vreemd standpunt als datzelfde CPB met het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in de Algemene leidraad voor maatschappelijke kosten-baten analyse (2013) aangeeft dat hernieuwbare energie wel degelijk CO2-uitstoot vermijdt, maar dat het effect in een analyse dient te worden vastgesteld.
Opmerkelijk is vervolgens dat zelfs minister Kamp afstand neemt van de uitspraken van het CPB. Ten minste, wat betreft het doorgaan met investeren in wind op zee. Zoals bekend wordt die wel voortgezet binnen de 12-mijl zone, juist vanwege de geldbesparingen. En om minder afhankelijk te zijn van Putin, want met duurzaamheid en milieu heeft hij nog steeds niet veel; daar berichtte Duurzaamnieuws.nl al eerder over.
Helemaal mee eens, Hilbrand.
De mensen geven graag geld voor windmolens want dan menen ze dat het energieprobleem is opgelost.
En dan kunnen ze onbekommerd in een auto of vliegtuig stappen, bijvoorbeeld naar zo’n internationale milieuconferentie.
Met henkz eens.
Duurzame energie produceren met windmolens is een hype.
Windmolens geven minder dan 1% aan de energie productie.
Hoe kun je zo gek zijn om daar achteraan te lopen.
De energie productie van windmolens geeft een zekere vrijbrief om snoepreizen met een vliegtuig naar Londen, Turkije en New York te maken. Dus eerst de rechtsongelijkheid in de subsidie verstrekking tussen windmolens en het bezuinigen ongedaan maken.
Hilbrand
Volgens de Trias Energetica is het beter het eerst te beginnen met verspilling tegen te gaan en dan pas te investeren in duurzame opwek. Er zijn nog heel veel manieren om energie te besparen, zie de eerder genoemde energieserie in het technisch weekblad. Daarom eerst besparen en dan pas aan duurzame opwek denken.
Het is ook van de zotte dat elektriciteitsmaatschappijen eerst zeer inefficiënte centrales mogen bouwen en vervolgens ze subsidie krijgen om inefficiënte duurzame stroom op te wekken. Een nieuw RSV schandaal is geboren.
@Theo: Op http://ec.europa.eu/energy/studies/doc/20141013_subsidies_costs_eu_energy.pdf is nog wat recente achtergrond informatie te downloaden.
@Theo: Quote: `En jij voert deze vertoning op als ‘bewijs’ dat de koolstofarme economie technisch mogelijk is.
Mij overtuig je hier niet mee.`
Het bewijs is dat deze handtekeningen zijn gezet omdat er gefundeerde wetenschappelijke analyses aan ten grondslag liggen.
Dan moet er echter wel politieke wil zijn om deze transitie uit te voeren. Eerst een handtekening zetten en vervolgens wanneer de CO2 prijs lager wordt de stekker er eenzijdig uit trekken maakt de nederlandse politiek er niet betrouwbaarder op.
Ik zal nog één keer reageren, Willem, en dan geef ik het op.
Ik heb je net gemeld dat 40 bazen en baasjes hun handtekening gezet hebben onder een afspraak, zonder na te gaan of dat allemaal wel mogelijk was. En nu het niet lukt, steken ze hun handen in de lucht of gaan elkaar de schuld geven van wat er misgaat.
Op EU-niveau is hetzelfde gebeurd. 60 CEO’s hebben hun handtekening gezet onder een voornemen dat in 2050 gerealiseerd moet worden. Ver voor die tijd zal blijken dat dit gewoon niet gaat.
En jij voert deze vertoning op als ‘bewijs’ dat de koolstofarme economie technisch mogelijk is.
Mij overtuig je hier niet mee.
@Theo: Quote: `Als je kijkt naar Nederland dan staat daar dat hernieuwbare bronnen 48% van onze elektriciteitsbehoefte kunnen dekken. Ik ga daar niet aan rekenen, maar ik stel vast dat dit niet genoeg is voor een gesloten energievoorziening, waar het om ging.`
Deze gesloten energievoorziening is er wel degelijk voor de gehele EU, wanneer je de site bekijkt.
Op http://renewenergy.wordpress.com/2009/04/21/european-electricity-ceos-assure-their-joint-commitment-to-action/ kun je zien dat de CEO´s van alle electriciteitsproducerende bedrijven in geheel Europa dit ondertekend hebben.
Alsjeblieft, Willem, ik heb wel wat beters te doen dan dit soort prietpraat na te jagen.
Die site van jou, renewenergy, gaat over alle landen van de EU. Als je kijkt naar Nederland dan staat daar dat hernieuwbare bronnen 48% van onze elektriciteitsbehoefte kunnen dekken. Ik ga daar niet aan rekenen, maar ik stel vast dat dit niet genoeg is voor een gesloten energievoorziening, waar het om ging.
En via commentaar word je dan doorgeleid naar NederlandKrijgtNieuweEnergie. Een praatclub onder leiding van Prins Carlos, een van de ondertekenaars van het roemruchte Energieakkoord, die probleemloos zijn handtekening heeft gezet zonder de moeite te nemen om de afspraken door te rekenen. En nu blijkt dat de afgesproken 14% niet haalbaar is met de afgesproken maatregelen (we komen eerder uit op 8%, denk ik) klagen ze terwijl ze dat destijds gewoon hadden kunnen uitrekenen.
Ik geef niks om dit soort wensdenkers. Als je niks beters hebt, laat het dan maar.
Berekening besparen ten opzichte van windmolens
131014
Landelijk geven 10.000 MW aan molens 30 miljard kWh stroom.
In Nederland werd in 2013 aan stroom 98 miljard gebruikt. Dat was 4% minder dan in 2012.
In 2014 is de verwachting dat er ook een 4 % minder zal worden gebruikt.
Door rechtsgelijkheid in de stimulering minder uitstoot broeikasgassen toe te passen (b.v.10 eurocent per kWh over 6 jaar, 100 tot 400 euro per jaar en per gezin) zoals bij windmolens. Voor bedrijven kan dat ook. Bij stroom afnamen boven de 50.000 kWh per jaar betalen bedrijven maar 0,06 euro per kWh. Het is dan niet aantrekkelijk om in zuinige apparatuur te investeren. Met 0,10 euro per kWh compensatie over 6 jaar kan dat zowel voor een bedrijf uit en ook voor ons als maatschappij om aanzienlijk te besparen.
Dat kan dan mogelijk 6 tot 8 % minder stroomgebruik betekenen.
Gemakkelijk gerekend en aan de voorzichtige kant, is dat 6 % keer 6 jaar is 36 % en van 98 miljard is dat 35 miljard kWh aan minder stroom gebruik.
Aanmerkelijk meer dan met de windmolens.
Die cijfers geven althans voor mij en vele anderen genoeg aanleiding om dat nader te onderzoeken met een Maatschappelijke kosten baten analyse.
Zo ook om dat alsnog aan minister Kamp voor te leggen.
Namens Stichting Duurzame Energie Bolsward
Hilbrand Schuurmans
@Theo: Quote: `Geef maar eens een site die voor een land of een deelstaat een gesloten energievoorziening levert, en daar de cijfers bij. Dat zal echt niet lukken want dat is op theoretische gronden niet werkbaar.`
Op http://renewenergy.wordpress.com/transition/transition-europe/transition-countries/ zijn verschillende doorrekeningen te vinden, gebaseerd op reeele aannames. Kijk ook eens bij de reacties.
Het zijn wel reële data, Willem, maar niet een reële situatie. Ze zijn ondergebracht in een model.
Dat model kan onmogelijk de energiehuishouding van een deelstaat beschrijven. Die deelstaat heeft eenvoudig te weinig beschikbaar oppervlak voor de gevraagde hoeveelheid biogas. En er is ook geen opslagmogelijkheid in waterbekkens.
Dat zulke delen hier of daar wel functioneren, betekent niet dat je er je hele systeem op kunt baseren.
De kombikraftwerk site weet dat ook wel, daarom vermelden ze in een van de filmpje het middel power2gas, wat in theorie wel de potentie heeft backup te verzorgen voor momenten zonder wind en zon, op basis van momenten met teveel wind of zon.
Maar dat systeem werkt nergens, en experimenten duiden op een hopeloos rendement. Dus daar red je het niet mee.
Geef maar eens een site die voor een land of een deelstaat een gesloten energievoorziening levert, en daar de cijfers bij. Dat zal echt niet lukken want dat is op theoretische gronden niet werkbaar.
@Theo: Quote: `En het klinkt allemaal prachtig, in theorie.`
Op de link http://www.kombikraftwerk.de/fileadmin/flash/kk_jahresstatistik_06.swf kun je de real-time data vinden van het systeem waarin de duurzame energiebronnen gekombineerd zijn. Zoals je ziet dat is geen theorie, maar praktijk.
Ik heb je kombikraftwerk bekeken, Willem. Het is beschreven door het Fraunhofer Instituut, zoiets als ons ECN. En het klinkt allemaal prachtig, in theorie.
Maar nu de praktijk. Deze week kon je in de krant lezen dat Stedin een ‘geslaagd’ proefproject heeft waarin overtollige windenergie in methaan wordt omgezet: een van de pijlers onder het Fraunhofer plan. Kosten proefproject: 1 miljoen. Over rendement geven ze geen informatie. Opbrengst: de gasconsumptie van 1 (één) huisgezin.
Dan kan je denken dat op den duur dit soort technieken wel rendabel wordt, maar ik geloof er niet in.
En de energieproducenten ook niet. Waarom zou anders Duitsland grote moeite doen om zijn windenergie overschotten over de grens te gooien, waar ze zelfs geld op toeleggen?
Zoek maar eens een site die geloofwaardiger is, met berekeningen en energetische en economische rendementen.
@Theo: Op http://www.kombikraftwerk.de/ kun je een goede uitleg vinden gebaseerd op de praktijk dat door combinatie van duurzame energiebronnen een stabiele stroomverzorging goed mogelijk is.
Klein fouyje, henkz: het windmolenpark op zee van 120MWe produceert effectief 30 MWe, maar zeker niet continu. De contibuïteit is zoek bij windenergie want je weet nooit of je nou stroom hebt of niet.
Dat gaat je opbreken zodra windenergie een belangrijk deel van je energieproductie gaat worden. Een dag zonder stroom is funest voor onze moderne samenleving.
De duurzaamheidsbeweging legt alleen de nadruk op windmolens en zonnepanelen terwijl op deze website wordt gemeld dat slechts 20% van het totale energieverbruik opgaat aan elektriciteitsverbruik.
Een windmolenpark op zee van 120MWe produceert effectief continu 30 MWe. Dit kost echter 1 Miljard Euro aan subsidie. Als je bedenkt dat de nieuwste kolencentrale van EOn meer dan 1000MWe produceert dan weet je dat er nog een lange weg is te gaan.
De Enecos en Typhoons van deze wereld vinden dat helemaal niet erg, zij zijn alleen maar uit op de subsidies.
Waar veel meer aandacht moet komen is bijvoorbeeld restwarmte. Ik citeer het technisch weekblad:
De Nederlandse energiesector gebruikt 14 % van de totale Nederlandse energiedragers: 550 van de 4.000 PJ. De input van de elektriciteitscentrales is 870 PJ in de vorm van aardgas, kolen en een beetje aardolie. De output is 320 PJ in de vorm van elektriciteit (driekwart) en warmte (kwart). Met deze getallen is het rendement van het Nederlandse elektriciteitscentralepark slechts 37 %.
Dit is deels te wijten aan de ouderdom van de centrales. De nieuwe kolencentrale op de Maasvlakte haalt een rendement van 47 %, onder andere omdat de voortschrijdende techniek een hogere stoomdruk en een hogere temperatuur toelaat. Toch gaat nog steeds meer dan de helft van de verbrandingsenergie in de kolen verloren.
Het rendement van fossiele elektriciteitscentrales is op twee manieren verder te verhogen. Ten eerste door van het eenvoudige principe van een stoomturbine af te stappen en over te schakelen op een Combined Cycle Gas Turbine (CCGT) of SToom En Gasturbine (STEG) centrale, die eerst aardgas verbrandt en vervolgens de restwarmte gebuikt om een stoomturbine aan te drijven. Een CCGT of STEG-centrale haalt een rendement van 55 %.
Wanneer de centrale ten tweede de overgebleven warmte gebruikt voor stadsverwarming, kan deze een zeer hoog rendement halen. De Nuon WKC-STEG-centrale bij Diemen, die naast elektriciteit aan het hoogspanningsnet ook warmte aan woonwijken in Amstelveen en Almere levert, haalt een rendement van 86 %.
Wanneer we in Nederland alleen nog maar aardgascentrales zouden bouwen die zowel elektriciteit als warmte opwekken, dan zou het rendement van het Nederlandse opwekkingpark kunnen stijgen van 37 naar 86 %. Het bovengenoemde verlies van 550 PJ zou kunnen worden teruggebracht tot 50 PJ, een besparing van 500 PJ (12,5 % van het geheel).
Einde citaat.
12,5% van het totaal van het Nederlands energieverbruik!
Energiebedrijven gaan zelf helemaal niet zuinig om met energie. Er is ook geen MJA energie efficiëntie. Navraag bij het RVO leerde me dat dit komt omdat er andere regelingen zijn zoals het kolenconvenant. Daarnaast zijn er natuurlijk MEP/SDE(+) echter die regelingen leiden soms zelfs tot verlaging van het gemiddelde rendement. Zo zijn er met MEP steun verschillende afval(hout)centrales gebouwd zonder warmteterugwinning waardoor deze rendementen hebben van minder dan 40%.
In Denemarken is lozing van restwarmte bij elektriciteitsproductie niet toegestaan en haalt de Avedore centrale een rendement van 95%!
Wie groen wil zijn, neemt goedkoopste stroom en gas contract en betaalt met het bespaarde geld besparingsmaatregelen zoals spaarlampen, radiatorfolie en bespaardouchekop. Wie nog meer wil investeren neemt vloerisolatie, zonneboiler en zonnepanelen.
Laten we toch ophouden steeds over kosten te neuzelen. Zoals Jeroen Trommelen vanmorgen in de Volkskrant zegt: Verduurzaming kost gewoon geld.
We kunnen van alles roepen over maatschappelijke kosten, maar de vigerende economische besluitvorming neemt die kosten gewoon niet mee. Misschien omdat we ook niet precies weten wie die kosten zal moeten betalen. Wat mij betreft hoeft dat ook niet en mag verduurzaming gewoon geld kosten.
Verduurzaming is zijn prijs gewoon waard, hoe we die ook precies berekenen.
Van 16% duurzame molen stroom naar 50% minder stroom gebruik met zuinige duurzame apparatuur.
Van 1000 euro belasting per jaar,volgens de Groene Rekenkamer,naar 1000 euro voordeel per jaar met gebruik van zuinige duurzame apparatuur. Het kan door rechtsgelijkheid in het Energieakkoord.Nu is er rechtsongelijkheid door toekenning van subsidie aan de windboeren.
Zij krijgen veel subsidie om uitstoot van
broeikasgassen te verminderen.
Duurzame Burgers,
die juist veel energie bespáren, niet.!
Hoe kan dat?
Bij het Energieakkoord was er een sterke lobby voor extra duurzame stroom te maken. Daar kan aan verdiend worden. Voor het besparen op het stroom gebruik was er geen lobby. Daardoor is er een rechtsongelijkheid ontstaan. Bij herstel daarvan kan dat veel voordeel voor duurzaamheid, huishoudingen en bedrijven opleveren.
Door weinig draagvlak en bezwaren voor molens op land is er een verschuiving gaande naar molens in het IJsselmeer en op zee. De kosten daarvan zijn absurd hoog en komen boven de stroomprijs van 22 eurocent per kWh uit over 6 jaar bij de toepassing voor minder stroom gebruik.
Een Maatschappelijke kosten baten analyse, voor zowel windmolenplannen op land, IJsselmeer en zee, is van belang voor dat het verder gaat met de windmolen plannen. De rechtsongelijkheid in subsidie verstrekking moet eerst ook boven tafel komen. Door dat te herstellen en die subsidie aan huishoudingen en bedrijven terug te geven voor besparen op het stroomgebruik, kan dat drie keer zoveel meer betekenen voor minder uitstoot van broeikasgassen. Met die besparingen kunnen wij wel een aantal kolen en gascentrales stil zetten. Met de windmolens kan dat niet omdat die maar 3000 vollast uren per jaar draaien met volle wind. Door de windstille momenten, 5760 uren per jaar, moeten alle kolen en gascentrales bestaan blijven. Dat brengt veel kosten met zich mee. Prof. Pieter Lukkes, emeritus universiteitshoogleraar Economische en Sociale Geografie heeft daar berekeningen van gegeven, die ons 60 miljard gaat kosten.
Voorzitter Stichting Duurzame Energie Bolsward
Hilbrand Schuurmans [email protected]
De Cost-of-Planet van CO2 uitstoot (zie http://picasaweb.google.com/mathematicalecology/GlobalFootpintCalculation voor een globale uitleg en calculaties) is in de berekeningen (grotendeels) buiten beschouwing gelaten.
Wanneer wel met deze Cost-of-Planet van CO2 uitstoot rekening gehouden wordt dan komen deze calculaties er geheel anders uit te zien.
Ook toont zich de nederlandse overheid met dit eenzijdig opzeggen niet erg betrouwbaar als partner.
Winsenergie hoeft niet goedkoop te zijn. Maar het grootste probleem is dat het geen lange termijn duurzame energievoorziening is.
Over 20 jaar zijn de molens afgeschreven, het geld is op en we zijn geen stap verder. En al die tijd hebben we reservecapaciteit in de lucht moeten houden voor windstille perioden.
Die kerncentrales, met al hun bezwaren, draaien dan nog vrolijk door, met weinig productiekosten.
Ach, het is altijd hetzelfde liedje met die ingenieurs- annex adviesbureaus: broddelwerk lijkt tot norm verheven. Dat overheden en overheidsdiensten nog steeds werk aan deze – zichzelf ingenieursbureaus noemende – commerciële kleuterscholen uitbesteden is me een raadsel, of het moet zijn dat ze als vijgeblad dienen, waartoe deze bureaus zich uit commerciële overwegingen maar al te graag laten prostitueren. In één woord bagger wat daar vandaan komt. CE Delft vormt daarop overigens een uitzondering.
Jan IJzerman, oud-consultant diverse ingenieursbureau’s – nu Godzijdank zelfstandig onderzoeker/adviseur.
Het CPB rapport ruikt sterk naar de gebroeders Koch. Als we kosten gaan vergelijken tussen fossiele en duurzame energie ontkom je er haast niet aan dat het een appels met peren vergelijking wordt.
Bij fossiele energie zijn het de grondstoffen die het zwaarst wegen, bij duurzaam de investeringen. De kosten van investeringen zijn deels fictief omdat daarbij gerekend wordt met de gekapitaliseerde waarde van een gewenste rente op kapitaal en een terugverdientijd voor dat kapitaal van bijvoorbeeld 5 – hooguit 7 jaar. Dit op zich is al onzinnig. Je kunt tegenwoordig geld lenen voor een habbekrats en een terugverdientijd van 25 jaar is voor een windturbine ook genoeg.
De kosten voor fossiele grondstoffen zijn kunstmatig laag, omdat de milieuschade en de schade aan gezondheid van mensen niet wordt meegerekend. Als dat wel gedaan wordt, blijkt dat fossiele energie veel duurder is dan duurzame.
Dan de maatschappelijke kosten. Het CPB houdt rekening met zandwinning maar niet met schade door opwarming van het klimaat.
Koolstofbelasting en emissierechten zijn een farce en op geen stukken na een weerslag van deze klimaatschade.
Eigenlijk zou het CPB voor de rechter gesleept moeten worden voor het verspreiden van onwaarheden en daarmee medeplichtigheid aan de ecocide.
Han Blok
Tsja, aan de andere kant vraag ik me af hoe de maatschappelijke kosten batenanalyse er uit zou zien voor wind op land als de negatieve aspecten van windenergie eens zouden worden meegenomen. Er worden in dit artikel woorden gebruikt als ‘klakkeloos’ en dogmatiek. Dat is vaak ook van toepassing als het gaat over de voordelen van windenergie en hoe duurzaam het wel niet is. Het systematisch negeren en bagatelliseren van bijvoorbeeld gezondheidsschade en waardedaling houdt de kosten lager dan ze in feite zijn.
En dan nog. Wat kost gezondheidszorg, wat kost onderwijs, wat kosten onze dijken? Dat iets geld kost is geen reden om iets niet te doen. Winderenergie op zee was nooit bedoeld om goedkoop energie op te wekken. Het doel is een lange-termijn duurzame energievoorziening. Daar moet je als samenleving, als mensheid, nu eenmaal in investeren. Dat concurreert nooit met de prijs van fossiel, zeker niet zo lang we nog heel veel kolen te verbranden hebben. Pas als je de planetary costs mee zou nemen komt duurzaam beter uit. Als de prijs van CO2 de business-case moet rondkrijgen kunnen we wel stoppen… Erg kortzichtig dus van het CBP.