Rijke Nederlanders zijn de grootste vervuilers, dragen het meeste bij aan de klimaatverandering en beperken hun uitstoot het minst. Toch krijgen ze de hoogste energiesubsidie, blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureau Ecorys in opdracht van milieuorganisatie Milieudefensie.
In de afgelopen dertig jaar is de uitstoot van rijk en arm wel afgenomen, maar niet in gelijke mate. De allerhoogste inkomens van Nederland verminderden hun uitstoot slechts met 3 procent, terwijl de laagste inkomens ruim 40 procent minder uitstoten.
Door de verschillen in levensstijl stoot de rijkste 10 procent van Nederland zo’n 2,3 tot 4,4 keer zoveel uit als de laagste 50 procent. Mensen met lagere inkomens veroorzaken tien keer minder klimaatschade dan de rijkste 1 procent, en ze verminderen hun uitstoot ook nog eens 14 keer zoveel. Dat zijn de voornaamste bevindingen van het rapport van Milieudefensie.
Ongelijke verdeling
Toch zijn het vooral rijkere huishoudens die profiteren van klimaatsubsidies en belastingkortingen, zoals isolatiepremies en bonussen voor het opwekken van duurzame energie. Zo hebben de Nederlandse gezinnen in 2017 ruim 750 miljoen euro aan subsidies en belastingpremies ontvangen in het kader van het klimaatbeleid. Zo’n 80 procent daarvan ging naar de rijkere huishoudens, armere gezinnen ontvingen hiervan zo’n 20 procent, stelt het rapport.
“Deze cijfers laten pijnlijk zien dat we in Nederland geen rechtvaardig klimaatbeleid hebben”, zegt Milieudefensie-directeur Donald Pols. “Om gevaarlijke klimaatverandering te stoppen moeten vooral de rijkste Nederlanders het veel en veel beter doen.”
Meer dan CO2 alleen
Eén van de bevindingen van het rapport is dat de meest bepalende factor van de CO2-voetafdruk van individuen zijn/haar inkomen is. Op Europees niveau zijn grote verschillen te zien tussen de 10% hoogste en de 10% laagste inkomens/capita. Ook is in de periode 1990-2015 de footprint over het geheel gedaald, behalve voor de topinkomens (hoogste 1%) waar de footprint nog is gestegen.
CO2 uitstoot is een belangrijke milieu-indicator om rekening mee te houden in het ontwikkelen van beleid. Er zijn echter andere indicatoren die inzicht kunnen bieden in hoe de productie en consumptie van goederen een impact hebben op het milieu. Deze zijn bijvoorbeeld water en grondstoffen verbruik, eutrofiering van waterwegen, uitstoot van toxische stoffen nadelig voor biodiversiteit en menselijke gezondheid, en landgebruik. Over het algemeen is CO2 wel een goede indicator om aan te houden aangezien producten met een hoge CO2 emissie ook een hoge emissie in andere indicatoren hebben.
